رياض العلماء و حياض الفضلاء (ترجمه ساعدی): تفاوت میان نسخه‌ها

از جمله فوائدى كه از مراجعه به اين كتاب ارزشمند به دست مى‌آيد، آشنايى با نسخه‌ها و مخطوطات موجود از مؤلفات عربى و فارسى است كه در عصر نويسنده در كتابخانه‌هاى عمومى و خصوصى نگهدارى مى‌شده و مؤلف آنها را رؤيت نموده و از مشخصات كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى آن‌ها در كتابش ياد كرده است. ازاين‌رو اين كتاب را مى‌توان به‌عنوان مأخذ و مصدرى ارزشمند و متقن در خصوص مباحث مربوط به كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى تلقّى كرد؛ زيرا در واقع نگاشته مورد بحث مى‌تواند از جهتى فهرستى از نسخه‌هاى خطى كتابخانه‌هاى عمومى و خصوصى عصر مؤلف باشد. مجموع اين نسخه‌ها كه افندى معرفى كرده است بيش از هزار و اندى است كه در پايان دوره ترجمه رياض، تحت عنوان «فهرست نسخه‌هاى خطى» كه وصف آن‌ها در اين كتاب آمده، معرفى خواهد شد. بر اين اساس و به دليل اهميت و فوائد بى‌شمارى كه در اين كتاب مشهود است، بنياد پژوهش‌هاى اسلامى به ترجمه و تحشيه و تعليق آن به زبان فارسى دست يازيد و از مترجم محترم كه تجربه ترجمه «[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]» را نيز دارند تقاضاى انجام دادن اين كار فرهنگى را كرده است <ref>ر.ك: مقدمه ناشر، ج1، ص15</ref>

قرار است كه ترجمه مجلدات متن عربى رياض بر اساس چاپ تصحيح‌شده [[حسینی اشکوری، احمد|سيد احمد حسينى (اشكورى)]] با شماره مسلسل منتشر شود و در مجلدى جداگانه تعليقاتى پيرامون لغزش‌هاى تاريخى، رجالى و كتاب‌شناسى مؤلف فراهم آيد و همراه با فهرست‌هاى هشت‌گانه عرضه شود <ref>ر.ك: همان</ref>

گفتنى است مترجم در سال 1383ش، رخت به علم باقى كشيد و با كمال تأسف امكان تحقق وعده يادشده در چاپ اوّل فراهم نيامد <ref>ر.ك: همان، ص16</ref>

مترجم پس از ترجمه جلد اول، به جاى مقدمه، اقدام به ترجمه احوال مؤلف نموده و توضيحات لازم را ذيل معرفى كتاب «رياض» در بخش آثار مؤلف ايراد كرده است. گفتنى است قبلا شرح حال كاملى از سوى [[مرعشی، شهاب‌الدین|آيت‌الله مرعشى]] به نام «زهر الرياض» نوشته شده و منضم به جلد اول كتاب عربى به چاپ رسيده بود و مترجم نيز اين رساله را كه به عربى بوده، اصل كار خويش قرار داده و مطالبى را كه خود تهيه كرده، بدان افزوده است <ref>ر.ك: مقدمه مترجم، ص17-18</ref>

وى همچنين از مقدمه [[سيد احمد حسينى اشكورى]] بر اصل كتاب نيز استفاده كرده و مطالبى را علاوه بر آنچه كه خود به‌مناسبت‌هايى در ذيل پاره‌اى از ترجمه‌ها آورده، از ايشان هم در پاورقى اين ترجمه به‌عنوان «پاورقى» يادآور شده است <ref>ر.ك: همان</ref>

مطالب كتاب، در شش جلد تنظيم شده و در ابتداى آن، مقدمه‌اى از ناشر و مترجم، افزوده شده است. در مقدمه ناشر، به موضوع و اهميت كتاب و نويسنده آن اشاره گرديده <ref>مقدمه ناشر، ج1، ص133-16</ref>و در مقدمه مترجم، شرح حال مفصلى از نويسنده، ارائه گرديده است <ref>مقدمه مترجم، همان، ص17-64</ref>

پاورقى‌ها توسط مترجم نوشته شده و در آن‌ها علاوه بر ذكر منابع <ref>ر.ك: پاورقى، ج1، ص82</ref>به توضيح و تشريح برخى از مطالب متن پرداخته شده است <ref>ر.ك: همان، ص85</ref>