۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
'''قمقام زخار و صمصام بتار'''، تألیف فرهاد میرزا، فرزند عباس میرزا و نوه فتحعلی شاه قاجار، از مقاتل ارزشمند فارسی است که اخبار مقتل سیدالشهداء را از منابع معتبر اتخاذ کرده، ولذا دارای ارزش و اعتباری است که بسیاری از علماى بزرگ بر آن اعتماد کردهاند. | '''قمقام زخار و صمصام بتار'''، تألیف فرهاد میرزا، فرزند عباس میرزا و نوه فتحعلی شاه قاجار، از مقاتل ارزشمند فارسی است که اخبار مقتل سیدالشهداء را از منابع معتبر اتخاذ کرده، ولذا دارای ارزش و اعتباری است که بسیاری از علماى بزرگ بر آن اعتماد کردهاند. | ||
وی هدف از نگارش کتاب را این دانسته که کتابى خالى از حشو و زواید به رشته تألیف درآورد و عدد اصحاب کبار امام حسین(ع) و تعداد سپاه کفار و مقتولین طرفین و حالات بعد از شهادت آن سید ابرار را به‌درستى بنگارد<ref> ر.ک: مقدمه نویسنده، ص14</ref> | وی هدف از نگارش کتاب را این دانسته که کتابى خالى از حشو و زواید به رشته تألیف درآورد و عدد اصحاب کبار امام حسین(ع) و تعداد سپاه کفار و مقتولین طرفین و حالات بعد از شهادت آن سید ابرار را به‌درستى بنگارد<ref> ر.ک: مقدمه نویسنده، ص14</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
وی همچنین سال آغاز نگارش، شیوه و دلیل نام‌گذاری اثرش را چنین توضیح می‌دهد: «در این سال که سنین هجرى به یکهزاروسىصدوسه رسیده، آغاز جمع و تصنیف و ترتیب و ترصیف نمودم و خداى داناست که با قلت بضاعت و عدم استطاعت بهقدر وسع و طاقت در ترجیح اقوال و تنقیح اخبار که متون کتب فرق اسلامیه از احادیث صحیحه و تواریخ معتبره بدان محتوى و منطوى است، اغفالى نرفت و در جمع و ذکر آن اهمالى نیفتاد و از کتب محدثین و مورخین که از سنه 1000 (یک‌هزار) هجرى و بعد به رشته تألیف درآوردهاند، درج و نقل نکردیم و این کتاب که شناوران لجه معرفت را بحرى است زاخر و دلاوران عرصه محبت را سیفى است باتر، قمقام زخار و صمصام بتار نام نهادم که لفظ با معنی و اسم با مسمی مطابق باشد»<ref> ر.ک: مقدمه، ص19-14</ref> | وی همچنین سال آغاز نگارش، شیوه و دلیل نام‌گذاری اثرش را چنین توضیح می‌دهد: «در این سال که سنین هجرى به یکهزاروسىصدوسه رسیده، آغاز جمع و تصنیف و ترتیب و ترصیف نمودم و خداى داناست که با قلت بضاعت و عدم استطاعت بهقدر وسع و طاقت در ترجیح اقوال و تنقیح اخبار که متون کتب فرق اسلامیه از احادیث صحیحه و تواریخ معتبره بدان محتوى و منطوى است، اغفالى نرفت و در جمع و ذکر آن اهمالى نیفتاد و از کتب محدثین و مورخین که از سنه 1000 (یک‌هزار) هجرى و بعد به رشته تألیف درآوردهاند، درج و نقل نکردیم و این کتاب که شناوران لجه معرفت را بحرى است زاخر و دلاوران عرصه محبت را سیفى است باتر، قمقام زخار و صمصام بتار نام نهادم که لفظ با معنی و اسم با مسمی مطابق باشد»<ref> ر.ک: مقدمه، ص19-14</ref> | ||
مباحث کتاب پس از مقدمه عمادزاده و مقدمه مؤلف، با ذکر احادیث موضوعه (جعلی) در زمان بنی‌امیه آغاز شده است: «روزبه‌روز مردمان را به حطام دنیوی رغبت همی فزود و روایات کاذبه زیادت همی گشت»<ref> متن کتاب، ص25 </ref> پس از آن کنیه، القاب، مدت عمر، اولاد امام حسین(ع) و مطالب دیگری به‌اجمال بیان شده، تااینکه به نسب یزید و آغاز دعوت مردم توسط معاویه به بیعت با یزید می‌رسد. از اینجای مباحث وداع سیدالشهدا با روضه مبارکه پیامبر(ص)، وصیت به محمد بن حنفیه و مباحث متنوع مرتبط با واقعه کربلا مطرح شده، تااینکه به واقعه عاشورا رسیده و پس از ذکر وقایع آن روز و حوادث پس از آن، فضایل کربلا و حکایات استشفا به تربت شریف آن حضرت ذکر شده است. نهضت توابین، قیام مختار، ذکر ثواب گریه و انشاد شعر بر مصیبت امام حسین(ع) و اشعار عربی و فارسی در این رابطه آخرین موضوعات کتاب را تشکیل داده است. | مباحث کتاب پس از مقدمه عمادزاده و مقدمه مؤلف، با ذکر احادیث موضوعه (جعلی) در زمان بنی‌امیه آغاز شده است: «روزبه‌روز مردمان را به حطام دنیوی رغبت همی فزود و روایات کاذبه زیادت همی گشت»<ref> متن کتاب، ص25 </ref>پس از آن کنیه، القاب، مدت عمر، اولاد امام حسین(ع) و مطالب دیگری به‌اجمال بیان شده، تااینکه به نسب یزید و آغاز دعوت مردم توسط معاویه به بیعت با یزید می‌رسد. از اینجای مباحث وداع سیدالشهدا با روضه مبارکه پیامبر(ص)، وصیت به محمد بن حنفیه و مباحث متنوع مرتبط با واقعه کربلا مطرح شده، تااینکه به واقعه عاشورا رسیده و پس از ذکر وقایع آن روز و حوادث پس از آن، فضایل کربلا و حکایات استشفا به تربت شریف آن حضرت ذکر شده است. نهضت توابین، قیام مختار، ذکر ثواب گریه و انشاد شعر بر مصیبت امام حسین(ع) و اشعار عربی و فارسی در این رابطه آخرین موضوعات کتاب را تشکیل داده است. | ||
فرهاد میرزا در ابتدای اثر چگونگی خبر دادن جبرئیل از تولد امام حسین(ع) و بشارت او به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا (س) و قرار دادن وصایت و امامت در ذریه طاهرین آن حضرت به پاداش مظلومیت را به نقل از کتاب شریف کافی گزارش کرده است<ref> ر.ک: همان، ص46</ref> | فرهاد میرزا در ابتدای اثر چگونگی خبر دادن جبرئیل از تولد امام حسین(ع) و بشارت او به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا (س) و قرار دادن وصایت و امامت در ذریه طاهرین آن حضرت به پاداش مظلومیت را به نقل از کتاب شریف کافی گزارش کرده است<ref> ر.ک: همان، ص46</ref> | ||