العمدة في إعراب البردة قصيدة البوصيري: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آذرنوش، آذرتاش' به 'آذرنوش، آذرتاش'
جز (جایگزینی متن - 'عبد ' به 'عبد')
جز (جایگزینی متن - 'آذرنوش، آذرتاش' به 'آذرنوش، آذرتاش')
خط ۷۸: خط ۷۸:
بسیاری از شاعران از این قصیده، استقبال و در وزن و قافیه از آن پیروی کرده‌اند، از جمله احمد شوقی، با قصیده «نهج البردة». بااین‌همه، قصیده برده بوصیری در میان مدایح نبویه برتری خود را حفظ کرده است<ref>همان</ref>.
بسیاری از شاعران از این قصیده، استقبال و در وزن و قافیه از آن پیروی کرده‌اند، از جمله احمد شوقی، با قصیده «نهج البردة». بااین‌همه، قصیده برده بوصیری در میان مدایح نبویه برتری خود را حفظ کرده است<ref>همان</ref>.


این قصیده، قصیده‌ای‌ استوار، روان‌، گویا و دارای‌ نظمى‌ روشن‌ و منطقى‌ است‌ و بى‌تردید مشهورترین‌ شعری‌ است‌ که‌ در ستایش‌ پیامبر (ص‌) سروده‌ شده‌ است‌. این‌ قصیده‌، در ایران‌ نیز رواج‌ دارد. شیخ‌الاسلام‌ اشاره‌ کرده‌ که‌ خواندن‌ این‌ قصیده - اگر شرایط مراعات‌ شود - در هر امری‌ سودآور است‌. وی‌ هفت شرط برشمرده‌ است‌ که‌ با وضو داشتن‌ آغاز مى‌شود و با صلوات‌ گفتن‌ به‌ شیوه بوصیری‌ (بیت‌ 51) خاتمه‌ مى‌پذیرد. در کردستان‌ ایران‌، هنوز هم‌ به‌‌مناسبت‌ میلاد حضرت‌ رسول‌(ص‌)، مجالس‌ ذکری‌ از آن‌ نوع‌ برپا مى‌گردد<ref>آذرنوش، آذرتاش، ج11، ص691</ref>.
این قصیده، قصیده‌ای‌ استوار، روان‌، گویا و دارای‌ نظمى‌ روشن‌ و منطقى‌ است‌ و بى‌تردید مشهورترین‌ شعری‌ است‌ که‌ در ستایش‌ پیامبر (ص‌) سروده‌ شده‌ است‌. این‌ قصیده‌، در ایران‌ نیز رواج‌ دارد. شیخ‌الاسلام‌ اشاره‌ کرده‌ که‌ خواندن‌ این‌ قصیده - اگر شرایط مراعات‌ شود - در هر امری‌ سودآور است‌. وی‌ هفت شرط برشمرده‌ است‌ که‌ با وضو داشتن‌ آغاز مى‌شود و با صلوات‌ گفتن‌ به‌ شیوه بوصیری‌ (بیت‌ 51) خاتمه‌ مى‌پذیرد. در کردستان‌ ایران‌، هنوز هم‌ به‌‌مناسبت‌ میلاد حضرت‌ رسول‌(ص‌)، مجالس‌ ذکری‌ از آن‌ نوع‌ برپا مى‌گردد<ref>[[آذرنوش، آذرتاش]]، ج11، ص691</ref>.


قصیده‌ با ساختار تشبیب‌ که‌ سرآغاز همه قصاید بزرگ‌ عرب‌ است‌، شروع‌ مى‌شود. اما عشق‌، معشوق‌ و منزلگه‌ معشوق‌، همه‌ در فضایى‌ روحانى‌ و دینى‌ غوطه‌ور است‌. این‌ بخش‌ شامل‌ 12 بیت‌ است‌. پس‌ از آن‌، ذکر نفس‌ اماره‌ آغاز مى‌شود که‌ نصیحت‌ پیران‌ نمى‌شنود. این‌ نفس‌، توشه‌ای‌ شایسته‌ برای‌ پیری‌ که‌ اینک‌ چون‌ میهمان‌ بر شاعر وارد شده‌، آماده‌ نساخته‌ است‌. بوصیری‌ در این‌ بخش‌، مردم‌ را حتى‌ از دسیسه‌های‌ گرسنگى‌ و یا شکم‌بارگى‌ هم‌ برحذر مى‌دارد. عموماً 16 بیت‌ در این‌باره‌ سروده‌ شده‌ و برخى‌ از مصرع‌های‌ این‌ بخش‌ به‌صورت‌ ضرب‌المثل‌ درآمده‌ است‌. در مرتبه سوم‌، مدح‌ پیامبر (ص‌) در 30 بیت‌ آمده‌ است‌. برخى‌ از ابیات‌ این‌ بخش‌، در نهایت‌ زیبایى‌ و استواری‌ است‌. در مرتبت‌ چهارم‌، سخن‌ از میلاد پیامبر‌(ص‌) است؛ در اثر میلاد آن‌ حضرت‌، طاق‌ کسری‌ از هم‌ بشکافت‌، آتش‌ جاویدان‌ مجوسان‌ فرومرد، دریاچه ساوه‌ خشکید... نیز در آن‌ آمده‌ است‌ که‌ چگونه‌ درختان‌ به او سجده‌ کردند، ابر چگونه‌ بر سر مبارکش‌ سایه‌ افکند، عنکبوت‌ چگونه‌ بر در غار تار و پود بست‌ و چگونه‌ آن‌ حضرت‌ بیمار و مجنون‌ را شفا بخشید...
قصیده‌ با ساختار تشبیب‌ که‌ سرآغاز همه قصاید بزرگ‌ عرب‌ است‌، شروع‌ مى‌شود. اما عشق‌، معشوق‌ و منزلگه‌ معشوق‌، همه‌ در فضایى‌ روحانى‌ و دینى‌ غوطه‌ور است‌. این‌ بخش‌ شامل‌ 12 بیت‌ است‌. پس‌ از آن‌، ذکر نفس‌ اماره‌ آغاز مى‌شود که‌ نصیحت‌ پیران‌ نمى‌شنود. این‌ نفس‌، توشه‌ای‌ شایسته‌ برای‌ پیری‌ که‌ اینک‌ چون‌ میهمان‌ بر شاعر وارد شده‌، آماده‌ نساخته‌ است‌. بوصیری‌ در این‌ بخش‌، مردم‌ را حتى‌ از دسیسه‌های‌ گرسنگى‌ و یا شکم‌بارگى‌ هم‌ برحذر مى‌دارد. عموماً 16 بیت‌ در این‌باره‌ سروده‌ شده‌ و برخى‌ از مصرع‌های‌ این‌ بخش‌ به‌صورت‌ ضرب‌المثل‌ درآمده‌ است‌. در مرتبه سوم‌، مدح‌ پیامبر (ص‌) در 30 بیت‌ آمده‌ است‌. برخى‌ از ابیات‌ این‌ بخش‌، در نهایت‌ زیبایى‌ و استواری‌ است‌. در مرتبت‌ چهارم‌، سخن‌ از میلاد پیامبر‌(ص‌) است؛ در اثر میلاد آن‌ حضرت‌، طاق‌ کسری‌ از هم‌ بشکافت‌، آتش‌ جاویدان‌ مجوسان‌ فرومرد، دریاچه ساوه‌ خشکید... نیز در آن‌ آمده‌ است‌ که‌ چگونه‌ درختان‌ به او سجده‌ کردند، ابر چگونه‌ بر سر مبارکش‌ سایه‌ افکند، عنکبوت‌ چگونه‌ بر در غار تار و پود بست‌ و چگونه‌ آن‌ حضرت‌ بیمار و مجنون‌ را شفا بخشید...
خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:
# مقدمه و متن کتاب.
# مقدمه و متن کتاب.
# مهدوی دامغانی، احمد، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، تهران، 1377.
# مهدوی دامغانی، احمد، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، تهران، 1377.
# آذرنوش، آذرتاش، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی و همکاران (چاپ دوم)، تهران، 1377.
# [[آذرنوش، آذرتاش]]، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی و همکاران (چاپ دوم)، تهران، 1377.


== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش