نکونام، محمدرضا

محمدرضا نكونام (1327-1403ش)، مدرس سطوح عالی فقه و فلسفه 

ولادت

در ۲۰ دی ۱۳۲۷ش در سعيد آباد گلپايگان در خانواده‌اى متدين ديده به جهان گشود.

تحصیلات

وى تحصيلات خود را از مكتب‌خانه‌اى در تهران آغاز نمود. سپس در مدارس جديد تا مقطع متوسطه به تحصيل پرداخت. آنگاه دروس حوزوى را به‌طور خصوصى آغاز كرد و مقدمات دروس را از محضر بزرگانى چون شيخ محمد واسطى، شيخ محمدتقى بروجردى، داوودى و شيخ‌زاده فرا گرفت.

آیت‌الله نكونام پس از گذراندن دروس مقدمات و سطح خارج فقه و اصول در تهران براى تكميل دروس، راهى حوزه علميه قم گرديد. وى در تهران از محضر حضرات آيات: سيد ابوالحسن قزوينى، فلسفه، فقه و اخلاق، سید احمد خوانساری، فقه، شعرانى اسفار و فلسفه، الهى قمشه‌اى عرفان و منظومه آموخت. در قم نيز در درس خارج آيات عظام: سيد محمدرضا گلپايگانى، ميرزا هاشم آملى، شيخ مرتضى حايرى، و علامه سيد محمدحسين طباطبايى شركت كرد و بهره‌ها برد. آیت‌الله نكونام در ضمن تحصيل، به تدريس نيز مى‌پرداخت. وى در دوران تحصيل ضمن تدريس علوم دينى، از فعالیت‌های فرهنگى، سياسى و اجتماعى نيز غافل نبود و در بيشتر شهرهاى ايران از جمله مشهد، اصفهان، کرمان، جهرم و شيراز به تدريس و تبليغ و ارشاد مى‌پرداخت.

وفات

سرانجام در روز چهارشنبه 17 مرداد 1403ش درگذشت.[۱]

آثار

از جمله آثار اوست:

  1. تحرير التحرير؛
  2. حقيقة الشريعة فى فقه العروة؛
  3. مناسك حج؛
  4. التعليقة على المكاسب المحرمة؛
  5. اخبارى و اصولى چه مى‌گويند؟؛
  6. الولاية والحكومة؛
  7. الفهرس الحديت لآيات الاحكام؛
  8. التعليقات الفقهيّه؛
  9. چارچوب نوين فقه شيعه؛
  10. درآمدى بر علم اصول؛
  11. علم الأصول و علمائه الخمسة؛
  12. قرآن كريم و زمينه‌هاى اقتصادى.

پانویس

منابع مقاله

  1. آیت‌الله نکونام دارفانی را وداع گفت، پایگاه بین‌المللی همکاری‌های خبری شیعه، چهارشنبه ۱۷ / ۰۵ /۱۴۰۳

وابسته‌ها

صحیفه عشق

درآمدی بر علم اصول، رجال و درایه

عرفان و مقامات؛ شرح و نقد دو نمط نهم و دهم کتاب «الاشارات و التنبيهات»

مقامات عارفان؛ شرح تفصیلی و گسترده دو نمط نهم و دهم الإشارات و التنبيهات

روش تفسیر از دیدگاه قرآن کریم

تحریف ناپذیری و حجیت قرآن کریم

حقیقة الشریعة فی فقه العروة

زن مظلوم همیشه‌ی تاریخ

خلود دوزخ و آتش و عذاب جاوید

آیات الاحکام و فقه القرآن

تحریر التحریر

شیوه‌ی اجرای حدود

تاریخ همیشه زنده

دایره‌ی هستی

عارف و کمال

سلطه سالاری مردان یا زنان

غیب، شب و بیداری

عالمان دینی و ساده زیستی

مدینه‌ی فاضله یا جنگل مدرن: پژوهشی در شناخت ویژگی‌های جامعه بسته و فاسد و طرحی برای اصلاح آن

روحانیت و رهبری

بداهت معرفت خداوند

پنج مقاله‌ی حکمی

نوشابه‌های الکلی: شناخت موضوع، آثار و احکام شراب

حاشیة علی القواعد و الفواید

انسان و جهان زندگی

نغمه‌های عرفانی

هدایت دینی

الغناء و الرقص

رهبران شیعه در عصر غیبت

علمای راستین رهروان پیامبران

فهرست موارد مذکر و مونث یا مرد و زن در قرآن کریم

مراتب ولایت

ضرورت معرفت به مقام نوری اهل‌بیت علیهم‌السلام

معاد جسمانی، حقیقتی دینی و فلسفی

عصمت موهبتی الهی

عوالم مینا

فلسفه‌ی نوین

الولایة و الحکومة

خداپرستی و فطرت

روش حضرات معصومین علیهم‌السلام و حرکت‌های انقلابی

نظرگاه‌های سیاسی

علم الأصول و علمایه الخمسة

چارچوب سیر کمالات

کوثر: ناموس حضرت حق

نسخه‌ی عرفان

أسباب التنزیل

دردمندی و مشکلات اجتماعی: شیوه‌ی چاره جویی چالش‌ها و نمایه‌ای از بایسته‌های حل معضلات جامعه و حوزه‌های علمی

خواب، شب و بیداری

نظام سلطه

بایسته‌های دین پژوهی و معنا شناسی دین

کاوشی در معجزه و کرامت

اسلام؛ هویت همیشه زنده

چارچوب نوین فقه شیعه

حوزه؛ چالش‌ها و طرح ها

انقلاب اسلامی: چالش‌ها و طرح ها

نفیر عشق: تاملی بر بایسته‌های شعر عرفانی

گفتگوهای صمیمی

خاطره؛ نقشی بر چهره‌ی ذهن

برگی از آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی

الگوهای اندیشه‌ی دینی

الجسم البسیط و انقساماته - (جسم بسیط و تقسیم‌های آن)

انقلاب فرهنگی: کاوشی در چیستی، چرایی و چگونگی انقلاب فرهنگی شیعه و صدور آنَ

افرینش انسان و ماتریالیسم

قران کریم و زمینه‌های اقتصادی:فهرست ایات و فرهنگ موضوعی اقتصادی در قران کریم

اموزش مقامات موسیقی ایرانی

حضور حاضر و غایب

اصول و قواعد تعبیر خواب

التعلیقه علی المکاسب المحرمه

چرایی و چگونگی انقلاب اسلامی

خدا انکاری و اصول الحاد با نقد و تحلیل ان

اسیب‌های اجتماعی: شراب، مواد مخدر، موسیقی، رقص و قمار

مناسک حج

معاد جسمانی: بررسی و تحلیل معاد جسمانی از دیدگاه قران کریم و اندیشه‌های بشری

صحیفه‌ی عشق

سیر اندیشه: تأملی بر مباحث هستی شناسی، معرفت‌شناسی امام شناسی و فرجام شناسی

اخباری و اصولی چه می‌گویند

خمس الرسایل السیاسیه

گفتگوهای اجتماعی: مجموعه بیست و یک مصاحبه با استاد فرزانه حضرت آیت‌الله نکونام

الفهرس الحدیث لایات الاحکام

التمهید فی شرح قواعد التوحید

احکام پزشکی

پیشوایان راستین اسلام: رویکردی تحلیلی به تاریخ امامان معصوم علیهم‌السلام به ویژه حادثه‌ی سقیفه و قیام عاشورا

دانش استخاره: آموزش روشمند اصول، قواعد، اصطلاحات و رموز استخاره به همراه تطبیق بر تمامی آیات قرآن کریم

المسکة فی ما ورد عن أهل بیت النبوة علیهم‌السلام

استخاره‌ی مختصر آیه‌ها و سوره‌های قرآن کریم

درآمدی بر دانش استخاره با قرآن کریم: آموزش روشمند اصول، قواعد، اصطلاحات و رموز استخاره

حضور دلبران

احکام نوين، احکام موضوعات و مسائل نوپديد جامعه

گذرها و گريزهای جامعه

بلندای فقه شیعه

خدا انکاری و اصول الحاد "با نقد و تحلیل آن"