منشی کرمانی، ناصرالدین
ناصرالدین منشى کرمانى (حدود 668 - زنده در 720ق)، معروف به ناصرالدین منشی، ادیب، دیوان‌سالار برجسته، از مورخان برجسته دوره‌ی مغول، در سده هفتم و هشتم
| نام | منشی کرمانی، ناصرالدین |
|---|---|
| نام‌های دیگر | منشی کرمانی، ناصرالدین بن منتجب‌الدین یزدی |
| نام پدر | خواجه منتجب‌الدین عمدةالملک یزدى |
| متولد | حدود 668ق یا 675ق |
| محل تولد | یزد |
| رحلت | زنده در 720 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | سمط العلی للحضرة العلیا در تاریخ قراختائیان کرمان که در فاصله ۷۱۵ - ۷۲۰ قمری نوشته شده |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01064AUTHORCODE |
ولادت
فرزند خواجه منتجب‌الدین عمدةالملک یزدى است که از دبیران دستگاه اداری اتابکان یزد بود،
او در حدود 675ق در یزد به دنیا آمد. مرحوم اقبال احتمال داده است که شاید ناصرالدین منشی در سال 668ق متولد شده باشد.
تحصیلات
پس از مرگ پدر در هفت سالگى، تحت تربیت عمّ خود شهاب‌الدین ابوالحسن یزدى قرار گرفت.
ظاهراً پس از رسیدن به سن رشد و فرا گرفتن مایهاى از علم و معرفت، توسط عموی دیگرش ظهیرالدین نصیرالملک (رئیس دیوان رسائل سیرجان) به دستگاه قراختائیان راه یافت و به عنوان کتابت در دستگاه دولتى داخل شد و در این طریقه، سیره پدرى را پیش گرفت و در سال 693 در سن بیست و پنج سالگى از طرف صفوةالدین پادشاه خاتون به ریاست دیوان رسائل و انشاء کرمان منصوب گردید.
در سال 695 بعد از نصب مظفرالدین محمدشاه به سلطنت کرمان، به دنبال بروز اختلافاتی میان قراختائیان و جا به جایی قدرت، مدتى از کار برکنار شده و دوباره در سال 703 در دستگاه دیوان کرمان داخل می‌شود و از آنجا به عراق رفت و به خدمت بعضی از امرای اولجایتو راه یافت. پس از هفده سال به اتهام سخنان ناموافق و کارهای خلاف منافع حکومت از کار برکنار شد تا این که از حدود سال 703ق دیگر بار به کار دیوانی مشغول شد و در 715ق به خدمت ایسن قتلغ نویان از امرای الجایتو و ابوسعید پیوست و کتاب سمط العلی را در تاریخ قراختائیان کرمان به نام او نوشت و در سال 720ق تتمه کتاب را می‌نویسد. ظاهرا همانطور که خود در پایان کتاب می‌گوید، کتاب را در مدت یک ماه به پایان برده است.از این سال به بعد دیگر از احوال مؤلف اطلاعى در دست نیست.
آثار
- سمط العلی للحضرةالعلیا در تاریخ ملوک قراختایی کرمان و شامل حوادث میان سال‌های 619 تا 703ق
- نسائم الاسخار من لطائم الاخبار کتابی است در تاریخ وزرا
- درة الاخبار و لمعة الانوار
منابع مقاله