مرعشی شوشتری، سید محمدحسن
سيد محمدحسن مرعشى شوشترى (1316-1387ش)، فقيه، استاد حكمت، فلسفه، فقه، اصول، حقوق جزای اسلامی و قاضی دادگستری
| نام | مرعشی شوشتری، سید محمدحسن |
|---|---|
| نام‌های دیگر | آی‍ت‌‌ال‍ل‍ه مرعشی شوشتری
شوشتری، محمدحسن مرعشی، محمدحسن مرعشی ت‍س‍ت‍ری، محمدحسن |
| نام پدر | سيد سلطان محمد |
| متولد | 1316ش |
| محل تولد | شوشتر |
| رحلت | 1387 ش یا 1429 ق |
| اساتید | سيد ابوالقاسم خوئى |
| برخی آثار | دیدگاه‌های نو در حقوق کیفری اسلام |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06730AUTHORCODE |
ولادت
فرزند حجت‌الاسلام سيد سلطان محمد و نوه ميرزا عبدالوهاب، در سال 1356ق برابر با 1316ش در شوشتر استان خوزستان پا به عرصه گيتى نهاد.
تحصیلات
مقدمات اوليه را نزد پدر خود و ملا شكرعلى معنوى فراگرفت و سطوح را نزد عالمانى چون محمدتقى حكيم، سيد محمدموسى جزائرى و سيد محمدحسن آل‌طيب به پايان رساند و خارج فقه و اصول را از محضر استادش موسوى جزائرى و شيخ محمدتقى شوشترى فراگرفت. البته سفرهاى كوتاهى به نجف اشرف داشت و همان‌جا در درس آيت‌الله سيد ابوالقاسم خوئى شركت مى‌نمود.
نبوغ و استعداد فوق‌العاده، همت و تلاش كم‌نظير و درك علمان بزرگ از او فقيهى كم‌نظير ارايه داد. تواضع، مناعت طبع، بى‌توجهى به مناصب دنيوى، روشن‌بينى اجتماعى، اجتهاد عميق، آفرينش ده‌ها اثر علمى و پژوهشى و تربيت ده‌ها انديشمند از جمله ويژگى‌هايى است كه موجب شده تا از وى به عنوان الگوى علمى و اخلاقى ياد كنند. او با دانش گسترده و عميق در زمينه فقه، حقوق و اصول فقه براى دانشجويان و تحصيلات تكميلى نظريات و ديدگاه‌هاى خود را در مدرسه عالى شهيد مطهرى و دانشگاه‌هاى تهران ارايه مى‌كرد.
ديدگاه‌هاى او در زمينه فقه جزايى، از مهمترين منابع فقهى براى فقيهان و حقوقدانان به شمار مى‌آيد. آيت‌الله سيد محمدحسن مرعشى شوشترى، همگام با امام خمينى(ره) در انقلاب شكوهمند اسلامى ايران مشاركت نمود و با عمل به تكليف اجتماعى خويش، با حكم امام خمينى(ره) به عضويت شوراى عالى قضايى منصوب شد.
خدمات ايشان در خطه شوشتر بسيار است كه مى‌توان به تجديد بناى حوزه علميه جزائريه و اداره و تدريس در اين حوزه، تأسيس حوزه علميه خواهران، تجديد بناى مقام صاحب الزمان(عج) و تجديد بناى مسجد شيخ على كه سال‌ها در آن جماعت اقامه مى‌كرد، اشاره كرد. در ضمن به ايجاد حوزه علميه‌اى در گتوند دست زد كه تاكنون نيمه تمام مانده است.
وى در سال 1361ش وارد تشكيلات قضايى اهواز شد و ابتدا سمت حاكم شرع داشت و بعداً رياست دادگاه را برعهده گرفت. در سال 1363ش به ديوان عالى كشور- تهران ملحق شد و ابتدا در شعبه 19 ديوان عالى خدمت كرد، سپس در شعبه 20 و سرانجام به عضويت شوراى عالى قضايى منصوب شد و يكى از پايه‌گذاران اصلى دستگاه قضايى به‌شمار آمد.
وى علاوه بر عضويت در هيئت علمى مدرسه عالى شهيد مطهرى و تدريس در اين مدرسه، عضو چهارمين دوره مجلس خبرگان گرديد.
وفات
مرعشى در پى بيمارى كليوى، عاقبت در صبح روز دوشنبه 16 شعبان 1429ق برابر با 28 مرداد 1387ش در سن 73 سالگى در تهران بدرود حيات گفت. پيكرش صبح سه شنبه در تهران و صبح روز چهارشنبه در شوشتر تشييع و در بقعه صاحب الزمان(عج) به خاک سپرده شد.
آثار
- شرح كتاب الفية ابن مالك به زبان عربى در زمينه ادبيات عرب.
- شرح بر تلخيص مختصر المعانى به زبان عربى در زمينه ادبيات عرب.
- شرح بداية الحكمة به زبان عربى در زمينه فلسفه.
- شرح نهایة الحکمة به زبان عربى در زمينه فلسفه.
- شرحى بر تهذيب المنطق تفتازانى به زبان فارسى در زمينه منطق.
- شرحى بر رسائل شيخ مرتضى انصارى به زبان عربى در زمينه اصول فقه.
- حاشيه بر كفاية الاصول آخوند خراسانى به زبان عربى در زمينه اصول فقه.
- شرح بر تحفة القواميه كه فقه منظوم است.
- شرح بر تحفة الحكيم شيخ محمدحسن كمپانى در حكمت متعاليه.
- تعليقه بر تمهيد القواعد ابن تركه.
- حاشية التلخيص فى‌الاصول.
- شرحى بر حلقه سوم اصول فقه شهيد صدر.
- نگارش يك دوره درس خارج اصول.
- شرح بر تعليقات ابن سينا در فلسفه.
- شرحى بر قانون مجازات اسلامى.
- شرح بر ارشاد الاذهان علامه حلى (سبيل الرشاد الى شرح الارشاد).
- ترجمه فلسفتنا شهيد صدر.
- ديدگاه‌هاى نو در حقوق كيفرى اسلام در دو جلد به زبان فارسى.
همچنين از اين عالم بزرگوار، ده‌ها مقاله در مجلات علمى و پژوهشى كشور چاپ شده است. شايد بتوان گفت كه ايشان اولين شخصيتى بودند كه در ايران كتاب اصول فقه مظفر را تدريس نمودند.