محمد، علی جمعه

علی جمعه محمد عبدالوهاب (متولد 1952م)، معروف به علی جمعه، مفتی اعظم سابق مصر، محقق، فقیه، عضو شورای علمای ارشد الازهر و عالم مسلمان مصری است. او بر اساس ارزیابی مرکز سلطنتی تحقیقات و مطالعات اسلامی در عمان اردن برای یازده سال متوالی (2009-2019) در ضمن پنجاه شخصیت تأثیرگذار مسلمان در جهان انتخاب شد. علی جمعه برای اصلاح تصویر مخدوش از اسلام در غرب، به بسیاری از کشورها مثل ژاپن، آمریکا، چین و... سفر کرده و کتب و مقالات زیادی نیز دارد که به چندین زبان منتشر شده است.

علی جمعه
نام علی جمعه
نام‎های دیگر
نام پدر محمد
متولد 3 مارس 1952م
محل تولد استان بنی‌سویف مصر
رحلت
اساتید عبدالله بن صدق غمارى

عبدالفتاح ابوغده

احمد مرسى

برخی آثار النسخ عند الأصوليين

الأموال

حاشية الإمام البيجوری علی جوهرة التوحيد

المعالم الأثيرة في السنة و السيرة

کد مؤلف AUTHORCODE02038AUTHORCODE

ولادت

علی جمعه در 3 مارس 1952م، در استان بنی‌سویف مصر به دنیا آمد[۱].

تحصیل و مدارج علمی

  1. فارغ‌التحصیل با مدرک لیسانس از دانشکده علوم اسلامی و عربی دانشگاه الازهر در سال 1979م؛
  2. اخذ کارشناسی ارشد اصول فقه از دانشکده شریعت و قانون در سال 1985م؛
  3. اخذ دکترا در اصول فقه از دانشکده مزبور، در 1988م.

وی علاوه بر این، از طرف چند دانشگاه نیز موفق به اخذ دکترای افتخاری شده است[۲].

موقعیت‌ها و مناصب علمی

  1. مفتی جمهوری عربی مصر، از 28 سپتامبر 2003 تا 2013؛
  2. عضو مجموعه تحقیقات اسلامی الازهر، از سال 2004 تاکنون؛
  3. استاد اصول فقه در دانشکده مطالعات اسلامی و عربی ‌دانشگاه الازهر؛
  4. عضو کنفرانس فقه اسلامی در هند؛
  5. عضو شورای عالمان ارشد الازهر؛
  6. عضو آکادمی فقه سازمان کنفرانس جهان اسلام در جده؛
  7. عضو کمیته فتوای الازهر، از سال 1995 تا 1997م؛ و...[۳].

اساتید

  1. عبدالله بن صدق غمارى؛
  2. عبدالفتاح ابوغده؛
  3. احمد مرسى؛
  4. عبدالعزیز غمارى؛
  5. محمد ابوالنور زهیر؛
  6. عوض‌الله حجازى؛
  7. محمد حافظ تیجانى؛
  8. دکتر عیسى إبراهیم عبده؛
  9. دکتر یحیى عویس؛
  10. دکتر فتحی محمد علی؛ و...[۴].

فعالیت‌های علمی

  1. داوری و نظارت بر بیش از 118 رساله علمی در دانشگاه‌های مختلف؛
  2. مشارکت در تدوین برنامه‌های درسی کالج شریعت در سلطان‌نشین عمان؛
  3. مشارکت در وضع برنامه درسی دانشگاه علوم اسلامی و اجتماعی، SISS، واشنگتن؛
  4. شرح کتاب‌های فقه، اصول، حدیث، تفسیر و لغت؛

و...[۵].

نشان‌ها و جوایز

وی به جهت فعالیت‌های علمی و اجتماعی، تاکنون موفق به اخذ جوایز، نشان‌ها و تجلیل‌های فراوانی از طرف شخصیت‌های سیاسی (همچون: محمود عباس، عبدالفتاح سیسی، ملک عبدالله ثانی و...) و دانشگاه‌ها و مؤسسات و سازمان‌های مختلف (همچون: دانشگاه‌های قاهره و اردن و عمان و سازمان جهانی یونسکو و...) شده است[۶].

آثار

کتب

  1. أثر ذهاب المحل في الحكم؛
  2. الإسلام و المساواة بين الواقع و المأمول؛
  3. الإفتاء بين الفقه و الواقع؛
  4. الإمام البخاري و جامعه الصحيح؛
  5. الإمام الشافعي و مدرسته الفقهية؛
  6. الحكم الشرعي عند الأصوليين؛
  7. الأوامر و النواهي عند الأصوليين؛
  8. الإجماع عند الأصوليين؛
  9. القياس عند الأصوليين؛
  10. تعارض الأقيسة عند الأصوليين؛
  11. قول الصحابي عند الأصوليين؛
  12. آليات الاجتهاد؛
  13. مدى حجية الرؤيا عند الأصوليين؛
  14. التجديد في أصول الفقه؛
  15. قضية المصطلح الأصولي مع التطبيق على شرح تعريف القياس؛
  16. النسخ عند الأصوليين؛
  17. عقيدة أهل السنة و الجماعة؛
  18. علم أصول الفقه و علاقته بالفلسفة الإسلامية؛
  19. رؤية فقهية حضارية لترتيب المقاصد الشرعية؛
  20. النماذج الأربعة من هدی النبي في التعايش مع الآخر؛ و...

مقالات

  1. الوقف فقها و واقعا؛
  2. الرقابة الشرعية مشكلاتها و طرق تطويرها؛
  3. الزكاة؛
  4. حقوق الإنسان من خلال حقوق الأكوان في الإسلام؛
  5. النموذج المعرفي الإسلامي؛
  6. الإمام محمد عبده مفتياً؛
  7. التسامح الإسلامي؛
  8. الإسلام بين أعدائه و أدعيائه؛
  9. الإسلام يتفق و لا يصطدم و مبادئ السلام و العدل الدوليين؛
  10. النفس و مراتبها؛
  11. اقتراح عقد تمويل من خلال تكييف العملة الورقية كالفلوس في الفقه الإسلامي؛
  12. ضوابط التجديد الفقهي؛ و...[۷].

پانویس

  1. ر.ک: ویکی‌پدیای عربی، علي جمعة
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان
  4. ر.ک: همان
  5. ر.ک: همان
  6. ر.ک: همان
  7. ر.ک: همان

منابع مقاله

ویکی‌پدیای عربی، علي جمعة (عالم دين)

وابسته‌ها

النسخ عند الأصوليين

الأموال

حاشية الإمام البيجوری علی جوهرة التوحيد

المعالم الأثيرة في السنة و السيرة

المدخل إلی دراسة المذاهب الفقهية

المجتبی من المجتنی

الشروط و علوم الصکوک

قانون العدل و الإنصاف في القضاء علی مشکلات الأوقاف

اعجاز رسم القرآن و إعجاز التلاوة

رسائل إبن نجيم الإقتصادية و المسماة الرسائل الزينية في مذهب الحنفية

موسوعة أصول الفکر السیاسی و الإجتماعی و الإقتصادی من نبع السنة الشریفة و هدی الخلفاء الراشدین

‏موسوعة فتاوی المعاملات المالیة للمصارف و المؤسسات المالیة الإسلامیة

‏موسوعة الاقتصاد الإسلامي في المصارف و النقود و الأسواق المالیة

الإفتاء (حقیقته - وآدابه - و مراحله)

المصطلح الأصولي و مشكلة المفاهيم

الموسوعة‌ الفقهیة‌ المقا‌رنة‌ التجرید

م‍ج‍م‍ع‌ ال‍ض‍م‍ان‍ات‌ ف‍ی‌ م‍ذاه‍ب‌ الإم‍ام‌ الأع‍ظم‌ أب‍ی‌ ح‍ن‍ی‍ف‍ة‌ ال‍ن‍ع‍م‍ان‌

الفروق: أنوار الفروق في أنواء الفروق

المقارنات التشريعية بين القوانين الوضعية المدنية والتشريع الإسلامي مقارنة بين فقه القانون الفرنسي و مذهب الإمام مالك بن أنس رضی الله عنه

حقائق الإسلام في مواجهة شبهات المشككين

بناء المفاهيم: دراسة‌ معرفیة‌ و نما‌ذج‌ تطبیقیة‌

الفروق أنوار البروق في أنواء الفروق

المكاييل و الموازين الشرعية

المدخل

علم أصول الفقه و علاقته بالفلسفة الإسلامية

الإستدلال عند الأصوليين

قضايا المنهجية في العلوم الإسلامية و الإجتماعية

أهل السنة الأشاعرة: شهادة علماء الأمة و أدلتهم