كنوز الصحة و يواقيت المنحة
كنوز الصحة و يواقيت المنحة مشتمل بر مباحث بهداشتى و درمان‌هاى اوليه است كه اصل آن به زبان فرانسه توسط كلوت بك نگارش يافته و توسط محمد افندى شافعى به عربى ترجمه شده است. متن ترجمه عربى اين كتاب نيز توسط محمد بن سليمان تونسى (مؤلف الطب البشرى) بازخوانى، تصحيح و ويرايش شده است.
| کنوز الصحة و یواقیت المنحة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | افندی شافعی، محمد (مترجم)
تونسی، محمد بن سلیمان (مصحح) کلوت بک (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب کنوز الصحه و یواقیت المنحه |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ايران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1382 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | R 127/5 /ک8ک9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
كتاب مشتمل بر يك مقدمه و شش بخش يا مطلب است. مقدمه دربرگيرنده مطالبى پيرامون ارزش طب و بيمارستان‌هاى مصر و مباحثى درباره تشريح و شناخت اعضاء و فوائد آنها است. هر يك از بخش‌هاى كتاب نيز خود داراى بخش‌هاى كوچكترى تحت عنوان عقد است و البته گاه بعضى از اين بخش‌هاى كوچك به اجزاء كوچكترى تحت عنوان فريده تقسيم مى‌شود.
گزارش محتوا
كتاب در عين قدمت آن، هنوز خواندنى است و براى پژوهشگران تاريخ پزشکى و سير و تكامل بهداشت قابل تأمل است، چرا كه مؤلف خود پزشکى صاحب تجربه است و آنچه در اين اثر به رشته تحرير درآورده حاصل تجربيات و اندوخته‌هاى او در طول مدتى است كه وى در مصر به سر مى‌برده است.
البته يك نكته را بايد متذكر شويم و آن اين است كه كتاب كنوز الصحة را نبايست به تمام معنا از جمله كتاب‌هاى طب جالینوس ى و سينايى دانست بلكه اين اثر در عين بهره‌مندى و تأثيرپذيرى از مباحث طب سنتى و نگرش به بيمارى‌ها و درمان آنها از همان منظر، از سلسله نگاشته‌ها به سبک و سياق طب جديد است و از اين‌رو شايد بتوان آن را از جمله نگاشته‌هاى ميانه دو مكتب طبى دانست.
در اين كتاب ابتدا به تركيب بدن انسان و سپس به خواص مختلف، قوانين و شيوه‌هاى حفظ سلامت، بهداشت مو، بهداشت مسكن، بهداشت لباس، بهداشت فردى، بهداشت مواد غذايى، ورزش، خواب و مراقبت از كودكان و زنان باردار و شيرده، بيمارى‌هاى متعاقب زايمان، بيمارى‌هاى كودكان، بيمارى‌هاى دستگاه‌هاى مختلف بدن، مسوميت‌ها، اشكال مختلف داروئى و انواع آنها و داروهاى ويژه اقسام بيمارى‌ها پرداخته شده است.
وضعيت كتاب
كتاب كنوز الصحة به سال 1260ق ترجمه و در سال 1271ق تصحيح و ويرايش و در سال 1321ق در مصر در 264 صفحه چاپ و منتشر شده است. افست اين اثر را مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ايران در اسفند ماه سال 1382ش با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى منتشر كرده است.
فهرست مطالب در انتهاى اثر آمده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب