قاری، علی بن سلطان‌محمد
على قارى هروی حنفی (متوفای 1014ق)، فقيه حنفى، ماتریدی، صوفی
| نام | قاری، علی بن سلطان‌محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | علی ال‍ق‍اری
قاری، ن‍ورال‍دی‍ن علی بن م‍ح‍م‍دس‍ل‍طان ملا علی ال‍ق‍اری |
| نام پدر | سلطان محمد |
| متولد | |
| محل تولد | هرات افغانستان |
| رحلت | 1014 ق یا 1605 م |
| اساتید | معين‌الدين بن حافظ زين‌الدين |
| برخی آثار | شرح الشفاء |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01545AUTHORCODE |
ولادت
او فرزند سلطان محمد در هرات افغانستان زاده شد، اما تاریخ ولادتش ذکر نشده است.
تحصیلات
وى بعد از حفظ قرآن مجيد در محضر قارى مشهور آن زمان مولانا معين‌الدين بن حافظ زين‌الدين تلمذ كرد و از محضر علما و شيوخ بزرگ شهر هرات علوم متداوله اسلامى را فرا گرفته و به پايان رساند. پس از سقوط شهر هرات توسط خاندان صفوى، ملا على شهر هرات را به مقصد مكه ترك نمود. وى در مكه معظمه به علم قرائت توجه خاصى نموده و قرائات سبع را از محضر اساتيد برجسته قرائت مكه كسب نمود. سند قرائت ملا على قارى از استاد القراء سراج‌الدين عمر اليمنى الشوافي مى‌باشد. وى علم حديث را در شهر هرات از شيخ احمد بن يحيى بن محمد سعدالدين مسعود بن عمر تفتازانى هروى فرا گرفت. در مكه مكرمه نيز علم حديث را در محضر شيخ زين‌الدين عطية بن علمى سلمى مكى آموخت. وى همچنين از سيد زكريا على بن حسام‌الدين المتقى الحنفى، شيخ عبداللّه سندى، شيخ شهاب‌الدين بن حجر هيتمى، حافظ شيخ قطب‌الدين مكى حنفى علم حديث را فرا گرفت. برخى از علماى اهل سنت چون علامه عبدالحىّ لكنهوى از ملا على قارى به عنوان يكى از مجدّدين قرن 11 هجرى ياد كرده است.
ملا على قارى همچنين در خدمت مشايخ صوفيه حاضر شد و مراحل سلوك و تزكيه باطن را در سلسله نقشبندیه طى نمود. وى در علوم مختلف داراى تأليف و تصنيف مى‌باشد. از جمله علم تفسير، حديث، فقه، قرائت، اصول فقه، علم كلام، ميراث، تصوف، تاريخ، طبقات، تراجم، ادب، لغت، نحو و...
مجموعه آثار وى بيش از 125 كتاب است كه بخشى از آنها داراى چند جلد مى‌باشد.
وفات
او به سال 1014ق در مکه بدرود حيات گفت.
آثار
- تفسير الملا علي القاري المسمى (أنوار القرآن وأسرار الفرقان).
- الأثمار الجنية في أسماء الحنفية.
- منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر.
- ضوء المعالي شرح بدء الأمالي.
- مرقاة المفاتيح شرح مشكاة المصابيح.
- جمع الوسائل في شرح الشمائل.
- شرح مسند أبي حنيفة.
- شرح الشفا.
- شرح نخبة الفكر في مصطلحات أهل الأثر.
- الأسرار المرفوعة في الأخبار الموضوعة.
- المصنوع في معرفة الحديث الموضوع.
- أدلة معتقد أبي حنيفة في أبوي الرسول عليه الصلاة والسلام.
- الرد على القائلين بوحدة الوجود.
- تسلية الأعمى عن بلية العمى.
- موعظة الحبيب وتحفة الخطيب.
- الأحاديث القدسية الأربعينية.
- شم العوارض في ذم الروافض.