شرح التائية الكبری لإبن الفارض (تلمسانی)
شرح التائیة الکبری لإبن الفارض(تلمسانی) عنوان شرحی است 1 جلدی به زبان عربی بر تائیه ابن فارض که توسط عفیف‌الدین سلیمان بن علی تلمسانی(610- 690 ق.) نوشته شده است.
| شرح التائية الکبری لإبن الفارض | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | تلمسانی، سلیمان بن علی (نویسنده)
سکاتولین، جوزیپی (محقق) سلامه، مصطفی عبدالسمیع (محقق) سید، ایمن فواد (مصحح) |
| ناشر | دار الکتب و الوثائق القومية |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1437ق. = 2016م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| شابک | 978-977-18-1220-3 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | الف?? ت????? / 283 BP |
تائیه ابن فارض از قصاید عرفانی است که به زبان عربی سروده شده. ابن فارض مراحل مختلف سلوک عرفانی را در این ابیات به نظم درآورده است. به علت اهمیت قصیده تائیه ابن فارض، شرح‌های مختلفی به فارسی و عربی بر آن نوشته شده است؛ سراج هندی، شمس بساطی، جلال قزوینی، حسن بورینی، عبدالغنی نابلسی، قاشانی، فرغانی، و قیصری از جمله این شارحان هستند.[۱]
شرح نظم الدر صائن‌الدین ابن ترکه و مشارق الدراری سعیدالدین فرغانی از جمله شروح فارسی آن هستند و شرح حاضر از جمله شروح عربی آن است. سعیدالدین فرغانی(متوفی 699 ق.) از هم‌نشینان و مصاحبان تلمسانی در مدرسه صدرالدین قونوی(شاگرد برتر محی‌الدین) در قونیه بود. خودِ تلمسانی در این شرح نشان داده که در جاهای مختلفی بر شرح هم‌نشینش(فرغانی) اعتماد کرده و انصاف این است که در بسیاری از جاها، متن تلمسانی بدون رجوع به متن فرغانی، قابل فهم نیست.[۲] شرح تلمسانی از اولین شروحی است که بر تائیه نوشته شده است و از اهمیت خاص خودش برخوردار است. تلمسانی تقریبا 60 سال پس از وفات ابن فارض، این شرح را بر ابیات عرفانی وی نوشته است.[۳]
ابیات کتاب در این اثر تا 761 بیت شماره‌گذاری شده و پس از هر بیت، یک یا چند پاراگراف درباره آن توضیح داده شده است و سپس به سراغ بیت بعدی می‌رویم و پس از پایان این ابیات، خاتمه کتاب در صفحه 321 به بعد، ذکر می‌گردد.
محقق اثر، مستشرق دکتر سکاتولین در مقدمه خود مطالبی در حقیقت تصوف در اسلام تا قرن هفتم هجری، زندگی‌نامه ابن فارض، زندگی‌نامه تلمسانی و خلاصه‌ای از افکار عرفانی او که متاثر از ابن عربی بوده و نظر مخالفان وی، بخصوص ابن تیمیه را مطرح کرده است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
- قيصري، داود بن محمود، شرح تائية إبن الفارض الکبري، به تصحیح احمد فرید مزیدی، بيروت، دار الکتب العلمية، 1425ق.
- مقدمه‌ها و متن کتاب.