سنگلجی، محمد
محمد سنگلجی (1275-1359ش)، روحانی، فقیه، حقوقدان و استاد دانشکده حقوق دانشگاه تهران.
| نام | سنگلجی، محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | حاج شیخ حسن سنگلجی |
| متولد | 1276ش |
| محل تولد | تهران |
| رحلت | 1359ش / 1400ق / 1980م |
| اساتید | میرزا حسین نائینی |
| برخی آثار | کتاب دلايل السداد در قواعد فقه و اجتهاد |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04723AUTHORCODE |
وی از شاگردان میرزا حسین نائینی (1355ق) و سید ابوالحسن اصفهانی (1365ق) و آقا ضیاءالدین عراقی (متوفی 1361ق) بود. از وی آثار عربی و فارسی فراوانی به‌جای مانده است که «دلائل السداد في قواعد الفقه و الإجتهاد» و «معنا و حقیقت وحی» از آن جمله است.
ولادت
سنگلجی به سال 1275ش در تهران متولد شد.
تحصیلات
پدرش که از فضلا و ادبا به‌شمار می‌رفت به مرحوم حاج شیخ حسن سنگلجی موسوم بود. محمد از بدو طفولیت در فراگیری علم و دانش و تحصیل معرفت استعداد فراوانی از خود نشان داد و توانست در اندک زمانی، علوم عربی و ادبی را از محضر استادانی چون: مرحوم میرزا خلیل طالقانی و میرزا غلام‌علی نائینی معروف به «مصاحب» فرا گیرد و طریقه سیر و سلوک و عرفان را از مجلس درس شادروان هیدجی معروف که خود فردی وارسته و عارف‌پیشه بود تحصیل کند؛ و همچنین در نزد میرزا علی‌اکبر یزدی و میرزا حسن کرمانشاهی فلسفه را آموخت و دوره کامل فقه و اصول اسلامی را از شادروان شیخ محمدرضا نوری، سید محمد تنکابنی و سید محمد یزدی فرا گرفت[۱].
هجرت
وی برای نیل به مراتب کمال و اجتهاد و تکمیل معلومات، به اتفاق برادر خود، مرحوم شریعت سنگلجی به دارالعلم؛ نجف اشرف مسافرت کرده و در آنجا از محضر دانشمندان بزرگ اسلامی کسب معرفت نمود و از مجلس درس مرجع بزرگ آن عصر، میرزا حسین نائینی (متوفی 1355ق) و سید ابوالحسن اصفهانی (متوفی 1365ق) و آقا ضیاءالدین عراقی (متوفی 1361ق) معرفت آموخت و پس از آن به ایران بازگشت و به ارشاد و هدایت دوستداران خویش و شیفتگان علم و معرفت پرداخت[۲].
تعلیم و تدریس
آیت‌الله سنگلجی پس از ورود به دانشگاه، به تدریس فقه و اصول پرداخت و بیش از سی‌ودو سال به تعلیم و تربیت نسل جوان و مربیان آینده این آب‌وخاک اشتغال ورزید[۳].
ایشان علاوه بر وعظ و خطابه، حقوق اسلامی و موازین و قوانین فقهی را با دقت و علاقه به دانش‌دوستان و پژوهندگان ایرانی و خارجی تعلیم می‌داد[۴].
شیخ محمد سنگلجی در سال 1359ش از این جهان فانی رحلت کرد[۵].
تألیفات
استاد سنگلجی گذشته از تدریس مبانی فرهنگ و حقوق اسلامی در دانشگاه و تبلیغ احکام اسلام، در تصنیف و تألیف آثار ارزنده و ارزشمندی است. آثاری که سنگلجی به رشته تحریر درآورده است به دو زبان پارسی و عربی به شرح زیر می‌باشد:
زبان عربی
- دلائل السداد في قواعد الفقه و الإجتهاد؛
- الوقاية في تهذيب الكافية؛
- مقاصد الوصول في فن الأصول؛
- مصباح الميزان في المنطق؛
- القضاء في الإسلام.
زبان فارسی
- تفسیر سوره اخلاص؛
- آغاز و انجام؛
- چهار رساله (وصیت و میراث و بیع فضولی و قواعد کلیه فقه)؛
- بطلان تناسخ و اثبات معاد؛
- معنا و حقیقت وحی؛
- تفسیر فاتح الکتاب؛
- حقیقت قضا و قدر؛
- عالم معنی بر رد مادیین؛
- ندای عشق؛
- داستان آدم؛
- داستان موسی و خضر[۶].
- آیین دادرسی در اسلام؛
- رضاع؛
- کلیات عقود و ایقاعات؛
- سیری اجمالی در منطق و فلسفه الهی[۷].
پانویس
منابع مقاله
- دبیری نژاد، بدیع الله، «آیت‌الله محمد سنگلجی»، پایگاه مجلات تخصصی نور: ماهنامه وحید، بهمن 1353، شماره 134، صفحه 908 تا 909.
- ا، ح، «سالگرد سنگلجی و مشکوه»، پایگاه مجلات تخصصی نور: ماهنامه حافظ، مهر 1384، شماره 19، ص 16.