دیوان ملا نوعی خبوشانی
دیوان ملا نوعی خبوشانی، مجموعه اشعار مولانا محمدرضا نوعی خبوشانی (961-1019ق) است که با تصحیح امیرحسین ذاکرزاده، منتشر شده است.
| دیوان مولانا نوعی خبوشانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نوعی خبوشانی، محمدرضا (نويسنده)
ذاکرزاده، امیر حسین (گردآورنده) ذاکرزاده، امیر حسین (مصحح) |
| عنوان‌های دیگر | دیوان مولانا نوعی خبوشانی |
| ناشر | ما |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1374ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - قرن۱۰ ق |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR۶۱۴۲/د۹ ۱۳۷۴ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از محیط طباطبایی درباره شعر نوعی خبوشانی آمده[۱] و بعد از مقدمه مصحح در شرح حال شاعر و نسخ مورد استفاده[۲]، دیوان شاعر آورده شده که شامل غزلیات، رباعیات، مثنویات، قصائد، ترجیع‌بند و ترکیب‌بند می‌شود.
با غور در اشعار دیوان حاضر، می‌توان به این نکته پی برد که مولانا نوعی، تا حدودی چشم به اشعار تعدادی از بزرگان شعر و ادب فارسی داشته است؛ از جمله: نظامی گنجوی، مولانا رومی، محتشم کاشانی، حافظ و سعدی و از این میان، خود را پیرو حافظ دانسته و او را به‌عنوان پیر خود، انتخاب کرده است؛ به‌طوری‌که بعضی از اشعار، کاملا در وزن و قالب و با همان مضامین اشعار خواجه می‌باشد و علاوه بر اینها، خود در جایی می‌گوید:
| هر ناقصی از اهل کمالی مراد یافت | نوعی مرید حافظ موجزکلام شد[۳] |
همچنین پس از ملاحظه‌ای بر ترجیع‌بند خبوشانی می‌توان دریافت که وی الهام‌گرفته از ترجیع‌بند شیخ اجل بوده، به‌خصوص این مسئله از بندگردان آن بهتر روشن می‌شود. وی گفته که:
| بنشینم و درکشم نفس را | بی‌نغمه گذارم این قفس را |
و شیخ اجل فرموده که:
| بنشینم و صبر پیش گیرم | دنباله کار خویش گیرم[۴] |
قصاید وی، اشعاری است روان و پرمغز و دلپذیر که از آن جمله است:
| ز بس‌که نغمه خارج شنیدم از دف و چنگ | نوای بلبلم آمد به گوش بی‌آهنگ | |
| چو اشک غم همه آبم ولی ندارم آب | چو خون دل همه رنگم ولی ندارم رنگ | |
| علی موسی جعفر که در محبت او | لبالب است دل تنگ خار و شیشه سنگ | |
| غریب ابن غریب و شهید ابن شهید | غریب او دل و دانش شهید او فرهنگ[۵] |
در این کتاب، تعدادی از رباعیات وی نیز آمده است که نمونه‌ای از آنها، چنین است:
| نوعی در آشنایی کس نزنی | لب بر لب این شراب نارس نزنی | |
| خار از کف دشمنان به مژگان نزنی | گل بر سر دوستان ناکس نزنی[۶] |
علاوه بر موارد مذکور، وی چهار ترکیب‌بند دلنشین نیز دارد که یکی از آنها، در رثای شاهزاده دانیال سروده شده است[۷].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.