جمهرة الأجزاء الحديثية
جمهرة الأجزاء الحديثية، اثر ابوبکر محمد بن ابراهیم بن علی بن عاصم بن زاذان اصفهانی، معروف به ابن مقری (381-285ق)، نویسنده دو کتاب «المعجم» و «الرحلة الواسعة» است. این جزءها به روایت ابوالطّیب عبدالرزاق بن عمر بن موسی بن شمه نقل شده‌اند. محمد زیاد بن عمر تکله پژوهش کتاب را انجام داده است[۱].
| جمهرة الأجزاء الحديثية (یحتوي علی 19 جزءا حدیثیا نادرا) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ارناووط، عبدالقادر (نويسنده) تکله، محمد زیاد بن عمر (گردآورنده) |
| ناشر | مکتبة العبيکان |
| مکان نشر | عربستان - ریاض |
| سال نشر | 1421ق - 2001م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 9960-20-838-9 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف9ج8 117 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
جزء، به گونه‌ای از کتاب‌های حدیثی گفته می‌شود که غالباً حجم کمی دارند. این کتاب‌ها یا شامل روایاتی است که از راوی واحدی (از صحابه، تابعین و غیر از آنان) نقل شده است یا اسناد مختلف یک حدیث در آن بررسی می‌شود[۲]. این مجموعه چون اجزای گوناگونی را در بر دارد، شایسته است نام آن‌ها ذکر شود. این جزءها عبارتند از: «اربعون از ابن مقری؛ حدیث ابوبکر بن مقری؛ حدیث‌های بکر بن بکار؛ شش مجلس از امالی باغندی؛ حدیث بدر بن هیثم قاضی؛ حدیث احمد بن سلیمان بن حذلم؛ حدیث همیان؛ حدیث بغوی و ابن صاعد و عبدالصمد؛ فواید ابوالحسین احمد بن محمد بن حمزه ثقفی (حاکم کوفه)؛ فواید ابوالخیر محمد بن احمد باغبان؛ حدیث مصافحه سلفی؛ کلام سلفی بر اربعین ودعانیه، حدیث عثمانی دیباجی؛ دو حدیث از املای ابواسحاق غسانی سنهوری؛ حدیث‌هایی از 19 تن از اصحاب ابن طبرزد (با تخریج ابومحمد قاسم بن محمد بن یوسف بن برزالی به روایت سراج عُمر ابوحفص بن عبدالعزیز بن محمد بن جماعه و روایت دخترش اُم‌محمد ساره)؛ حدیث تقی بن المجد؛ پنج حدیث از املای عراقی؛ یاری جستن از فاتحة الکتاب بر گشایش کارها از یوسف بن عبدالهادی»[۳].
محقق (تکله) در مقدمه خود به هرکدام از جزءها جداگانه پرداخته است و درباره نسخه‌هایی که به آن‌ها اعتماد نموده، شناساندن نویسنده و نسخه و رجال اِسناد و در آخر، اِسناد و اجازه خودش برای نقل جزء توضیح داده است[۴]. او در پاورقی‌ها احادیث را به‌ایجاز تخریج نموده است که بیشتر، در مواردی است که تخریج حدیث در «صحیحین» یافت نشده است[۵]. او همچنین، فهرست‌هایی را در پایان کتاب از احادیث (بنا بر حروف و مسانید)، راویان، برخی نکته‌های مفید در مقدمه و موضوع‌های کتاب آورده است[۶]. در آغاز اثر نیز، تقریظ و شرح حالی از نویسنده (ابوبکر اصفهانی) به قلم «عبدالقادر اَرناؤوط» نوشته شده است[۷].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه محقق، تقریظ و متن کتاب.
- والازاده، ابوالفضل، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1385.