جامع التواریخ (تاریخ مبارک غازانی)

جامع‌ التواریخ (تاریخ مبارک غازانی)، نوشته رشیدالدین فضل‌الله همدانی (718ق)، درباره تاریخ مغول و ایلخانان، به زبان فارسی است که کار تصحیح و حاشیه‌نویسی آن را محمد روشن و مصطفی موسوی انجام‌ داده‌اند.

جامع التواریخ (تاریخ مبارک غازانی)
جامع التواریخ (تاریخ مبارک غازانی)
پدیدآورانرشیدالدین فضل‌الله (نويسنده)

روشن، محمد (مصحح)

موسوی، مصطفی (مصحح)
ناشرمرکز پژوهشی ميراث مکتوب
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1394ش
چاپ1
موضوعنثر فارسی - قرن 7ق. - ایران - تاریخ - مغولان و ایلخانان، 616 - 756ق.
زبانفارسی
تعداد جلد4
کد کنگره
/ج22 ر9 1029 DSR
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

پیشگفتاری مفصل، حاوی مطالبی مفید نیز توسط این دو، نوشته شده ‌است.

درباره اهمیت کتاب، در پیشگفتار مطالبی از زبان بزرگانی همچون علامه محمد قزوینی، مجتبی مینوی و... به شرح زیر نقل شده ‌است: «جمیع معلومات و اطلاعاتی که در این کتاب نفیس «جامع‌ التواریخ»، درج کرده است، یا از مشاهدات و محسوسات خود اوست که در مدت طویل ملازمت پادشاهان مغول، فراهم آورده یا مسموعات و منقولاتی است که از افواه علما و حکما و... ملل... نقل و ترجمه کرده ‌است و اهمیت این کتاب، فوق آن ‌است که به حد تصور آید یا در حوصله تحریر این دیباچه گنجد»[۱].

«قدر و مقامی که رشیدالدین فضل‌الله، امروز از برای ما دارد، نه از لحاظ آن ‌است که وی، وزیر بزرگی بوده و یا تأسیسات اداری معتبری بنا نهاده‌ بوده و یا خیر و نفع فراوانی از او به مردم عهد و زمان او رسیده ‌است؛ قدر و مقام او به‌واسطه تألیفات متعدد او و بالخصوص کتاب «جامع‌ التواریخ» او که بی‌تردید، یکی از اعاظم کتب تاریخی به زبان فارسی است»[۲].

یکی از آثار گران‌بها و ارجمند زبان فارسی در زمینه تاریخ که خوشبختانه از چنگال حوادث روزگار مصون مانده و به دست ما رسیده، «جامع التواریخ» است. بخش بزرگی از این کار سترگ، به‌کلی بی‌مانند و یگانه و بخش‌های دیگری از آن، نادر و کم‌نظیر بشمار می‌آید[۳].

این اثر در چهار جلد فراهم آمده که دوجلد اول، متن کتاب است و جلد سوم، شامل نسخه‌بدل‌ها و تعلیقات و حواشی است و جلد چهارم، حاوی معانی واژه‌های مغولی و ترکی و نمایه‌ها و تصاویر است.

پانویس

  1. ر.ک: پیشگفتار، صفحه ‌سی‌وسه
  2. ر.ک: همان، صفحه ‌سی‌وچهار
  3. ر.ک: همان، صفحه ‌سی‌ونه - چهل

منابع مقاله

پیشگفتار.

وابسته‌ها