تهذيب الأجوبة (محقق سامرائی)
تهذيب الأجوبة، از آثار اصولی و فقیه حنبلی قرن چهارم هجری قمری، ابوعبدالله حسن بن حامد بن علی بن مروان بغدادی (متوفی ۴۰۳ق)، به تبیین و رفع تناقضات ظاهری در پاسخهای فقهی احمد بن حنبل میپردازد. نویسنده میکوشد نشان دهد که این اختلافات ظاهری، به انسجام این مذهب فقهی، خدشهای وارد نمیکند و در واقع، با تحلیل صحیح، پذیرفتنی است. پژوهشگر معاصر سید صبحی بدری سامرایی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوعبدالله حسن بن حامد بغدادی و روش کتاب حاضر را شناسانده است.
| تهذيب الأجوبة(حنبلی، حسن بن حامد) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حنبلی، حسن بن حامد (نويسنده)
سامرائی، صبحی (محقق) سامرائی، صبحی (مقدمهنويس) |
| ناشر | عالم الکتب ** مکتبة النهضة العربية |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] ** لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1408ق - 1988م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2ت9 179/3 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- سید صبحی بدری سامرایی، میگوید: این اثر از اولین آثاری است که اصول مذهب احمد بن حنبل را بیان میکند[۱].
- ابوعبدالله حسن بن حامد بن علی بن مروان بغدادی، روشهای کلیدی متعددی را برای تبیین اختلافات در پاسخهای احمد بن حنبل بیان میکند؛ از جمله:
- گاهی پاسخهای دوگانه احمد بن حنبل به معنای تخییر مکلف است؛ مثل پاسخی که به پرسش از حکم فراموش کردن نماز وتر میدهد[۲].
- وقتی احمد بن حنبل میگوید: «لا أعرف» و «ما سمعت» («نمیدانم» و «نشنیدهام»)، این پاسخها، لزوماً به معنای تحریم یا تحلیل یا ابطال نیست، بلکه نشانه توقف و احتیاط او در صدور حکم است[۳].
ساختار و محتوا
- این اثر، 41 باب دارد و نظم خاصی در آن مشاهده نمیشود. اولین باب، تشویق کردن احمد بن حنبل در جاهای مختلف به پیروی از کتاب و سنت و سیره و سخن صحابه است[۴] و آخرین، «درباره مسائلی است که گفته میشود خرقی در نسبت دادن آن به احمد بن حنبل اشتباه کرده است»[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.