ترجمه فارسی شرایع الاسلام
ترجمه فارسی شرایع الاسلام، برگردانی به زبان پارسی به قلم دانشور ناشناخته دوره قاجار، ابوالقاسم بن احمد یزدی است که مضامین و پیامهای کتاب فقهی شرائع الإسلام تألیف فقیه بزرگ قرن هفتم هجری قمری، محقق حلی (۶۰۲-۶۷۶ق)، را از باب جهاد تا دیات در 4 جلد گزارش میکند و در موارد لازم به توضیح آن میپردازد. کتابشناس معاصر ایرانی، محمدتقى دانشپژوه (۱۲۹۰-۱۳۷۵ش)، اثر حاضر را تحقیق و تصحیح کرده و در مورد چگونگی ترجمه این کتاب، توضیحاتی را ارائه داده است.
| ترجمه فارسی شرائع الاسلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | محقق حلی، جعفر بن حسن (نويسنده)
یزدی، ابو القاسم بن احمد (مترجم) دانشپژوه، محمدتقی (مصحح) |
| عنوانهای دیگر | شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. فارسی |
| ناشر | دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات و چاپ |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1374ش |
| چاپ | 7 |
| موضوع | فقه جعفری - قرن 7ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | /م3 ش4041 182 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- ابوالقاسم بن احمد یزدی، کتاب شرایع الإسلام را به دستور محمدمیرزا شاهزاده قاجار، به زبان فارسی ترجمه کرده است[۱].
- عبارت «مترجم گوید» در این ترجمه، در موارد متعددی بهکار رفته که نقش توضیحی، تحلیلی یا تفسیری مترجم را ایفا میکند. ابوالقاسم بن احمد یزدی، برای روشن کردن اصطلاحات فقهی یا مفاهیم خاص، توضیحاتی را میافزاید؛ مانند اینکه در توضیح «فرائض» و «مواریث»، گوید: فرائض جمع فریضه است به معنی مفروضه....[۲].
بخش ترجمهنشده
- ابوالقاسم بن احمد یزدی ترجمه را از بخش "جهاد" آغاز میکند و بخشهای اولیه عبادات (مانند طهارت، نماز، روزه، زکات و حج که معمولاً قبل از جهاد در کتابهای فقهی میآیند) را ترجمه نکرده است[۳].
افزودهها
- ابوالقاسم بن احمد یزدی، در کار خود بسیار دقیق و موشکافانه عمل کرده است و در بخشهای مختلف ترجمه، نکات فقهی استدلالی فراوانی را گنجانده است که نشان از تبحر و تسلط وی بر مباحث فقهی دارد و برای انجام این ترجمه، بسیاری از کتابهای فقه شیعه را مطالعه کرده تا توضیحات و تفاسیر جامعی را ارائه دهد. مترجم برای روشنسازی مفاهیم و مسائل فقهی، اظهار نظرهای خود را با عبارت «مترجم گوید»، از متن اصلی متمایز کرده است[۴]. این کار به خواننده کمک میکند تا میان متن اصلی و توضیحات مترجم تمایز قائل شود و به درک عمیقتری از مباحث دست یابد.
دخالت مصحح
- محمدتقى دانشپژوه، با تأکید بر قدیمی و عصر قاجاری بودن ترجمه و سبک نگارش ابوالقاسم بن احمد یزدی افزوده است که در این تحقیق، با "تجزیه مطالب و سر سطر گذاشتن و نقطهگذاری دقیق" سعی کردم متن را روشنتر سازم و از پیچیدگی آن بکاهم تا مطالبی شیوا و قابل فهم ارائه شود و از خشک و ملالآور شدن آن جلوگیری گردد[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.