تحصيل السعادة
تحصیل السعادة ، نوشته ابونصر محمد بن محمد بن طرخان(259/257- 339ق)، معروف به فارابى، معلم ثانی، مؤسس فلسفه اسلامی است. این اثر درموضوع فلسفه اسلامی است و با مقدمه و تحقیق علی بوملحم منتشر شده است.
| تحصيل السعادة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فارابی، محمد بن محمد (نويسنده)
بو ملحم، علی (مقدمه‌نويس) بو ملحم، علی (شارح) |
| ناشر | دار و مکتبة الهلال |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1995م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 259 BBR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نوشتار حاضر مشتمل بر مباحثی در موضوع فلسفه، طبیعیات، الهیات و مدنیات با ذکر تعریف علوم یاد شده، تعداد اقسام آنها و چگونگی فراگیری آنهاست. این کتاب در حقیقت برخلاف اسم آن به موضوع سعادت اختصاص ندارد؛ اگرچه نویسنده به‌ندرت و به‌صورت گذرا از سعادت نیز سخن به میان آورده است. به نظر می‌رسد نام این اثر به شکل اتفاقی برگزیده شده است؛ چراکه نام آن در فهرست ابن ندیم و تراجم کهن جزو آثار فارابی نیامده است و در حقیقت بعدها با تکیه بر کلمه تحصیل السعادة که در آغاز اثر آمده بر این کتاب نهاده شده است.[۱]محقق کتاب بر این باور است که این کتاب با توجه به شواهد و قرآئن موجود از آثار مستقل نویسنده نبوده است؛ بلکه به نظر می‌آید مقدمه‌ای برای کتابی است که نویسنده آن را به منظور هماهنگی‌سازی میان فلسفه افلاطون و ارسطو به نگارش درآورده است.[۲]
ساختار کتاب در شش فصل تنظیم شده است.
فصل اول به علوم نظری اختصاص یافته که نویسنده از آن به فضائل نظری تعبیر کرده است. نویسنده در این فصل به انواع علم نظری پرداخته از علم تعالیم، علم طبیعی و موضوع آن، الهیات یا ماوراء‌الطبیعه، و علم انسانی یا علم مدنی سخن به میان آورده است.[۳]
در فصل دوم نویسنده از فضائل خلقی یا اعمالی صادر از انسان، و تفاوت میان تعقل و فعل و نیز اختلاف افعال ارادی انسان بر اساس زمان، مکان، و... سخن گفته است.[۴]
در فصل چهارم نویسنده به مقایسه میان فضائل مختلف، رابطه و اهمیت آنها پرداخته و مطالبی پیرامون ریشه فضائل اخلاقی مطرح کرده است.[۵]
فصل پنجم به موضوع تعلیم و تربیت، هدف و روش‌های آن اختصاص یافته است.[۶]
در ششمین و آخرین فصل کتاب نیز از علم فلسفه، تفاوت فلسفه و دین، چگونگی شکل‌گیری فلسفه، تطور و انتقال از یونان به جهان عرب توسط سریانی‌ها سخن به میان آورده است.[۷]
محقق علاوه بر مقدمه‌ای که بر اثر نوشته به تبویب کتاب و تصحیح برخی از اغلاط آن اهتمام ورزیده است. همچنین به تحلیل و شرح برخی مطالب متن[۸]و ذکر توضیحاتی پیرامون آنها در پاورقی پرداخته است.[۹]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.