المحاسن و المساوي
المحاسن و المساوي، به زبان عربى، اثر ابراهیم بن محمد بيهقى، اديب ایرانى عرب‌نويس قرن سوم و يا ابتداى قرن چهارم قمرى مى‌باشد. كتاب، درباره خوبى‌هاى برخى از اشخاص و امور و بدى‌هاى بعضى ديگر است.
| المحاسن و المساوي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | علی، عدنان (حاشيه نويس) بیهقی، ابراهیم بن محمد (نویسنده) |
| ناشر | دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1420 ق یا 1999 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
ادبیات عربی - قرن 4ق. داستانهای اخلاقی - متون قدیمی تا قرن 14 داستانهای اخلاقی - مجموعه‌ها داستانهای کوتاه عربی - مجموعه‌ها شعر آموزنده عربی شعر آموزنده عربی - مجموعه‌ها شعر عربی - مجموعه‌ها - متون قدیمی تا قرن14 شعر عربی - مجموعه‌ها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJA 3906 /م3 1378 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
مؤلف، در بيان محاسن و مساوى اشياء ترتيب و نظم خاصى را اعمال ننموده است، بلكه در پى هم محاسن و مساوى بيش از 170 موضوع را ذكر كرده است.
وى، كتاب را با بيان محاسن كتب آغاز نموده و با ذكر مزاح شعراء به پایان رسانده است.
گزارش محتوا
پاره‌اى از مطالب مطرح شده در كتاب، بدين قرار است:
- محاسن كتب؛
- محاسن حضرت پيامبر(ص)؛
- محاسن معراج؛
- مساوى كسانى كه به دروغ ادعاى نبوت كرده‌اند؛
- محاسن خلفاى راشدين، محاسن ابوبكر؛
- محاسن عمر؛
- محاسن عثمان؛
- محاسن على بن ابى‌طالب؛
- محاسن كسى كه از بدى گفتن در مورد اصحاب پيامبر(ص) خوددارى كند؛
- مساوى كسى كه نسبت به حضرت على(ع) دشمنى بورزد؛
...
بيهقى، در ذيل محاسن ادب، كاتبان ديوان‌ها را بهترين جلوه‌گاه ادب مى‌داند و كاتبان ديوان‌ها را به كاتب رسائل، كاتب خراج، كاتب قاضى، كاتب لشكر و كاتب شرطه دسته‌بندى نموده است.
از ديگر مباحث اين اثر مى‌توان از ستايش و نكوهش بخل، شوخى، قناعت، شجاعت، موعظه، ورع، دنيا، سلطان و همّت نام برد. هم‌چنين از مدح و ذمّ حجاب، صبر، مشورت، سخاوت، طمع، ياران، مسافر، دختران، مردان، فقر، اعضاى بدن، غلام، كنيزكان، عيال و خانواده و ديگر مباحث متنوع كه در اثر مطرح شده است، نام برد.
وضعيت كتاب
فهرست مطالب، در پایان كتاب آمده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.