الفقه الأبسط
الفقه الأبسط، از آثار محدّث، متکلم و فقیه مشهور کوفه و پیشوای حنفیان در قرن دوم هجری قمری، نعمان بن ثابت بن زوطی، مشهور به ابوحنیفه (80-150ق) است که به توضیح اعتقادات اسلامی برطبق دیدگاههای اهل سنت می‌پردازد. مباحث این کتاب بر اساس گزارش یکی از سران مرجئه و راوی ضعیف و جهمی، ابومطیع حکم بن عبدالله بلخی از نعمان بن ثابت پدید آمده است. اندیشور حنفی مصری، محمد بن زاهد کوثری (1296-1371ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقات و توضیحاتی (کلامی، روایی، تاریخی و...) را بر آن افزوده است.
| القفه الأبسط | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابو حنیفه، نعمان بن ثابت (نويسنده) کوثری، محمد زاهد (محقق) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا - خارج از کشور] |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فقه حنفی,ابوحنیفه، نعمان بن ثابت،۱۵۰ -۸۰ ق.- دیدگاههای فقهی .-- نقد و تفسیر ,حنفیه -- عقاید |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۱۷۰/الف۲،ک۹ع۲ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نام کتاب
- این کتاب را که روایت ابومطیع حکم بن عبدالله بلخی است، «الفقه الأبسط» نامیدند تا آن را از «الفقه الأكبر» که روایت حماد بن ابی‌حنیفه از پدرش ابوحنیفه است، جدا سازند[۱].
- منظور از فقه در نام این کتاب، اصطلاح امروزی آن و دانش فقه و احکام شرعی و مسائل عملی فرعی نیست، بلکه به همان معنای «فقه اکبر» یعنی اعتقادات و کلام است.
راوی کیست؟
- در آغاز کتاب، توضیحات کوتاهی – شاید از سوی ناشر - درباره شخصیت ابومطیع حکم بن عبدالله بلخی و ارتباطش با ابوحنیفه و خدشه در قدرت ضبط و حفظ او آمده است[۲] که البته بدون استناد است و منبعی ندارد و از سوی دیگر، اطلاعات مطرح‌شده کافی نیست و جایگاه و ویژگی‌های ابومطیع را به شکل کامل مشخص نمی‌کند.
هدف و روش و ساختار و محتوا
- در واقع این اثر مختصر، مجموعه چند روایت است و کتاب تألیفی نیست و نظم و ساختار مشخصی ندارد و هدف و چگونگی و جزئیات نگارش آن بیان نشده است.
- تصحیح و تحقیق محمد زاهد کوثری نیز، روشمند و علمی به معنای دقیق کلمه، نیست و او توضیح کافی درباره روش ابومطیع حکم بن عبدالله بلخی و نقاط قوت و ضعف او در این اثر و چگونگی روایاتش، ارائه نکرده است.
نمونه مباحث
- محمد بن زاهد کوثری گاه نقدی بر ابومطیع حکم بن عبدالله بلخی وارد کرده و به‌عنوان مثال تناقض‌گویی او را در مورد مکان خدا (بر عرش، بالای آسمان‌ها، در آسمان یا در اعلی علیین) بیان کرده و ابوحنیفه را مبرّای از این‌گونه سخنان شمرده است[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.