التحفة البهية في إثبات الوصية
التحفة البهية في إثبات الوصية، اثر سید هاشم بحرانی (متوفی 1107ق)، کتابی است درباره وصایت امیرالمؤمنین(ع) و یازده امام بعد از ایشان که با تحقیق شیخ محمود ارگانی بهبهانی حائری منتشر شده است.
| التحفة البهية في إثبات الوصية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بحرانی، هاشم بن سلیمان (نويسنده) ارگانی حائری، محمود (مصحح) |
| ناشر | المکتبة المتخصصة بأميرالمؤمنين علي (علیه‌السلام) |
| مکان نشر | ایران - مشهد مقدس |
| سال نشر | 1425ق - 2004م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-06-4451-X |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت - امامت - علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - احادیث |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | 3ت3ب 223/54 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نویسنده در مقدمه، ضمن اشاره به دولت محمدمؤمن بن مقدس حمید، موضوعاتی را در قالب چهار فایده بیان کرده است: فایده اول، معنای لغوی وصیت؛ فایده دوم، کتاب‌شناسی وصایت امیرالمؤمنین(ع) که در این قسمت از حدود ۲۵ اثر مستقل در این‌باره نام برده است؛ فایده سوم، نقل شرح سید مرتضی بر شعر سید حمیری؛ فایده چهارم، نقل از کتاب «الكشكول في ما جری علی آل الرسول(ص)» و ذکر اسامی وصی انبیا از آدم(ع) تا پیامبر(ص)[۱].
مطالب کتاب، در قالب پنج بخش ارائه شده است. بخش اول تا پنجم، هرکدام شامل صد روایت است. بخش ششم، شامل پنجاه روایت از طرق غیر شیعه درباره وصایت امیرالمؤمنین(ع) است. روایاتی از طریق ابن ابی‌الحدید (شرح نهج البلاغه)، موفق بن احمد (مناقب خوارزمی)، ثعلبی (تفسیر ثعلبی)، حمیدی (الجمع بين الصحيحين)، مغازلی شافعی (مناقب ابن مغازلی) و... از این موارد است[۲].
از جمله مواردی که مؤلف تأکید داشته در این بخش نقل شود، اشاره به بیعت عشیره است که در آن وصایت امیرالمؤمنین(ع) آشکارا بیان شده و بسیاری از علمای اهل تسنن آن را روایت کرده‌اند. نویسنده ضمن حدیث ۴۵ بخش ششم، ناقلان این حدیث را از طریق علمای اهل سنت برشمرده است[۳].
خاتمه کتاب، شامل اشعاری است که مضمون آنها وصایت امیرالمؤمنین(ع) بوده است. نویسنده در این‌باره کوشش کرده است که اشعار قدما را نقل کند؛ از جمله اشعاری از ابن ابی‌الحدید، شعری منسوب به امیرالمؤمنین(ع) که حارث همدانی را مخاطب قرار داده است و...[۴].
نویسنده نشان داده است که با توجه به کثرت احادیث و سفارش‌های پیغمبر(ص)، اعتقاد به وصایت امیرالمؤمنین(ع) و ائمه بعد از ایشان، از ضروریات دین است. شیوه وی در نگارش و نقل روایات، چنین است که گاهی اسناد روایت را ذکر کرده و گاهی ضمن نام بردن از کتاب، با درج اسانید اولیه، روایت را نقل کرده است[۵].
پانویس
منابع مقاله