ابن غلبون، عبدالمنعم بن عبیدالله
ابن غَلْبون، ابوالطيب عبدالمنعم بن عبيدالله (۱۲ رجب ۳۰۹ -۷ جمادی‌الاول ۳۸۹ق/۱۶ نوامبر ۹۲۰-۲۶ آوریل ۹۹۹م)، مقری و محدث شافعی مصری
| نام | ابن غلبون، عبدالمنعم بن عبیدالله |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | عبيدالله |
| متولد | ۱۲ رجب ۳۰۹ق |
| محل تولد | حلب |
| رحلت | ۷ جمادی‌الاول ۳۸۹ق |
| اساتید | ابراهیم بن عبدالرزاق
محمد بن جعفر فريابى ابن خالویه عبيدالله بن حسین انطاكى |
| برخی آثار | کتاب الإستکمال لبيان جمیع ما يأتي في کتاب الله عزوجل في مذهب القراء السبعة... |
| کد مؤلف | AUTHORCODE14065AUTHORCODE |
ولادت
در 12 رجب 309ق، متولد شد. مسلك او شافعى بود.
وى در حلب زاده شد، در مصر سكنى گزيد و همان جا درگذشت.
اساتید
ابن غلبون در قرائت از استادانى مانند ابراهیم بن عبدالرزاق، محمد بن جعفر فريابى و ابن خالویه بهره برد و از عبيدالله بن حسین انطاكى، عدى بن احمد بن عبدالباقى اذنى و احمد بن محمد بن عماره دمشقى حديث شنيد. ابن سوار به‌خطا محمد بن سنان شيزرى معروف به ابن سرج را از مشايخ او شمرده است.
شاگردان
ابن غلبون بعدها خود در این دو رشته به تدريس پرداخت. برخى از شاگردان وى در قرائت عبارت بودند از: فرزندش ابوالحسن طاهر، مكى بن ابى‌طالب قيسى، ابوعمر طلمنكى، احمد بن نفيس و مقدسى جغرافى‌دان مشهور. در حديث نيز كسانى همچون عبيدالله بن احمد بن سخت رقّى، احمد بن ابراهیم بن كامل صورى، محمد بن جعفر میماسى و حسن بن اسماعيل ضراب از وى بهره برده‌اند.
وى هم از نظر وسعت آگاهى و دقت علمى و هم از نظر خصوصيات اخلاقى، مورد تمجيد پيشينيان قرار گرفته و وزير وقت ابوجعفر ابن فضل نيز بسيار او را احترام مى‌داشته است.
ابن غلبون در خصوص مسائل مربوط به قرائت، نظراتى ابراز داشته كه شاگردش مكى بن ابى‌طالب برخى از آنها را در کتاب «الكشف» بازگو كرده است.
او علاوه بر قرائت و حديث، در ادب و شعر نيز دستى داشته است؛ به‌طورى‌كه برخى چون ثعالبى، ادب وى را ستوده‌اند و در منابع، ابياتى را از او نقل كرده‌اند.
وفات
سرانجام در 7 جمادى‌الاول 389ق، درگذشت.
آثار
مهم‌ترين اثر او كه تاكنون نسخه‌اى از آن يافت نشده «الإرشاد» در قرائات هفت‌گانه است كه از اولین آثار مهم در این زمینه شمرده مى‌شود و از همان زمان تأليف مورد عنايت مقريانى چون مهدوى و پس از آن مورد استفاده كسانى چون ابن بليمه قرار گرفته و ابن جزرى آن را یکى از مأخذ خود در گردآورى النشر قرار داده است.
اثر ديگرى از او با عنوان «الاستكمال لبيان مذاهب القراء السبعة في التفخيم و الإمالة» است.
همچنين رساله‌اى خطى در خصوص استعاذه در گوتا موجود است كه بروكلمان آن را به ابن غلبون نسبت داده است، ولى چون اطلاعات كافى درباره مؤلف در نسخه مزبور ذكر نشده، سزگین انتساب این اثر را به ابن غلبون مورد ترديد قرار داده است.[۱].