مناقب الصوفية

مناقب الصوفیة عنوان اثری است یک جلدی به زبان فارسی از قطب الدين ابو المظفر منصور بن اردشير عبادي مرزوي (491-547ق) با عنوان عرفان و تصوف.

مناقب الصوفية
پدیدآوران	عبادی، مظفر بن اردشیر (نویسنده) مایل هروی، نجیب (محقق)
ناشر	مولي
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1403م. = 1362ش.
چاپ	چاپ يکم
موضوع	آداب طريقت - متون قدیمی تا قرن 14 تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 نثر فارسی - قرن 6ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ع‎‏2‎‏م‎‏8 / 289/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

قطب‌الدین ابومظفر منصور عبادی، از صوفیانی است که در روزگار خود به شهرت فراوان رسیده است. معروفیت او بیشتر در وعظ و سخنرانی بوده». عبادی در مناقب الصوفیه از مقامات و احوال و آداب عرفانی و سرانجام از سماع یاد می‌کند. از این رساله شیرین و خواندنی دو طبع انجام گرفته است: یکی به کوشش «محمدتقی دانش‌پژوه» و «ایرج افشار» و دیگری(نسخه حاضر) به وسیله «نجیب مایل هروی».

عبّادى مناقب الصوفية و التصفية فى احوال المتصوفة را بدان‌جهت ساخته و پرداخته است كه از يكسو احوال و اقوال صوفيه را مستند به سنّت نبوى و مستخرج از نصّ كتاب الهى بنمايد، و از ديگر سو ناسره‌ها و طفيلي‌هاى‌ طريقت را از سره‌ها و اصلي‌هاى آن ممتاز كند.

مقدمه مؤلف در دو باب تنظیم شده است: باب اول در تصوف و صوفی و باب دوم در فضل صوفی (از دیدگاه کتاب، سنت و عقل) و مطالب کتاب شامل دو رکن است: رکن اول در احوال و اعمال و رکن دوم در مناقب متصوفه و هر رکن دارای دو اصل و هر اصل دارای فصولی می‌باشد. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: سمنون رحمة‌الله علیه گفت: تصوف آن است که هیچ چیز را ملک خود نکنی و خود ملک هیچ کس نشوی، از آنکه اگر چیزی ملک کنی تصرف کرده باشی و اگر ملک کسی شوی تکلف، و تکلف و تصرف، در تصوف محال است. کاری است ازلی تا به که دهند، جامه‌ای است بدین حدود تا در که پوشانند؟

عبادی در «صوفی‌نامه» و این دفتر از مقامات و احوال و آداب صوفیانه سخن داشته و خواسته است که آنها را از روی قواعد روان‌شناسی عقلی و اخلاق و منطق دره‌بندی کند و پیوند آنها را با یکدیگر نشان دهد و از این راه به عرفان و تصوف که راهی سراسر ذوقی است نظمی فلسفی بدهد تا به کنه آن با قواعد منطقی تقسیم و تعریف و تحدید و ترکیب و تحلیل و استدلال بهتر بتوان پی برد.

گویا ،ابن سینا (273-428ق) نخستین کسی است که در ایران به چنین کار عملی دست یازید و دو روش منطقی و فلسفی را در شناخت عرفان به کار برده است.

ابن سینا در مقامات العارفین (نمط نهم الاشارات و التنبیهات) گفته است که عارفان را مقامات و درجاتی است که نخستین آنها ارادت است و ریاضت، تا سرانجام به معارفت برسد. رهروان در این جا احوالی را می گذرانند و همتها و خاطره ها دارند و دل آنان سرانجام آینه ای می شود در برابر حق و به برترین خوشیها و شادیها دست می یابند. به گفته او، در این راهسپری است که سخن شیوا و آوای خوش و عشق پارسایانه اثری به سزا دارد.

عبادی در مقامات الصوفیه از مقامات و احوال و آداب عرفانی و سرانجام از سماع یاد می کند

منابع مقاله

#مقدمه و متن کتاب

#عابدی، کامیار، مناقب الصوفیه (آشنایی با متون کهن) (از میراث پیشینیان)، ادبستان فرهنگ و هنر» بهمن 1371 - شماره 38 (‎3 صفحه - از 24 تا 26).

#دانش‌پژوه، محمدتقی، مقدمه مناقب الصوفیه، تهران، کتابفروشی منوچهری، چاپ اول، 1362ش.