فضلی، عبدالهادی
عبدالهادی فضلی (۱۳۱۴ - ۱۳۹۲ش)، از عالمان برجسته علوم مختلف اسلامی در دوران معاصر، نویسنده پرکار و از اشخاص تأثیرگذار در شرق عربستان، عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)
| نام | فضلی، عبدالهادی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | میرزا محسن |
| متولد | 14 آذر 1314ش/1354ق |
| محل تولد | بصره |
| رحلت | 1392ش/1434ق |
| اساتید | سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خوئی، سید محمدباقر صدر |
| برخی آثار | القراءات القرآنية
مقدمه‌ای بر تاریخ قراءات قرآن کریم الوسيط في قواعد الفهم النصوص الشرعية التقليد و الأجتهاد، دراسة فقهية لظاهرتی التقليد و الإجتهاد الشرعيين |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01961AUTHORCODE |
ولادت
عبدالهادی فضلی فرزند آیت‌الله میرزا محسن فضلی (1309-1409ق) در شب جمعه 10 رمضان 1354ق برابر با 14 آذر 1314ش در روستای «صبخة العرب» از توابع بصره به دنیا آمد.[۱].
تحصیلات
وی پس‌ازآنکه قرآن کریم را نزد مکتب‌‌داران آنجا به پایان برد وارد مدرسه ابتدائی شد و هم‌زمان دروس مقدماتی حوزه مانند صرف، نحو، منطق و بلاغت -را نزد پدرش آموخت و در 14 سالگی به «نجف اشرف» مهاجرت کرد و در آنجا به ادامه تحصیل پرداخت و علوم عقلی و نقلی را نزد استادانی همچون شیخ علی زین‌الدین، سید جمال‌الدین خویی، شیخ محمدأمین زین‌الدین، شیخ علی زین‌الدین، شیخ على شبر، شیخ محمدعلی خمایسی، سید محمدحسین حکیم گذراند و تحصیلات دبیرستان را نیز در نجف ادامه داد و آنگاه درس خارج فقه را نزد حضرات آیات عظام سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خویی و شهید سید محمدباقر صدر و دروس خارج اصول را نیز نزد حضرات آیات سید ابوالقاسم خویی، شیخ محمدطاهر آل راضی، شیخ محمدرضا مظفر و سید محمدتقی حکیم گذراند و به تحصیل دانشگاهی نیز پرداخت و مدرک کارشناسی خود را در سال 1382ق. در رشته «زبان عربی و علوم اسلامی» از دانشکده نجف اشرف دریافت کرد و در سال 1391ق. از پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود در دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد دفاع کرد و در مدت تحصیل در این رشته، در دانشکده فقه دانشگاه بغداد نیز تدریس می‌‌کرد. او سپس با تحصیل در دانشکده دارالعلوم دانشگاه قاهره در مصر، در سال 1396ق. به دریافت درجه دکترای زبان و ادبیات عرب نائل آمد و پس از آن به استادی دانشگاه ملک عبدالعزیز (جده) و دانشگاه الجامعة العالمیة للعلوم الاسلامیة (لندن) برگزیده شد و سالیان بسیار به تدریس و تألیف پرداخت.[۲].
مشاغل
وی علاوه بر تدریس در حوزههای علمیه و دانشگاه‌‌های عراق، در خارج از این کشور نیز مشتاقان دانش را سیراب کرد. از جمله در دانشگاه ملک عبدالعزیز در شهر «جده» عربستان به تدریس پرداخت و این تدریس تا سال 1409ق. که بازنشسته شد ادامه یافت ولی پس‌ازاین زمان نیز تدریسش را ادامه داد و به‌عنوان استاد دو ماده درسی «منطق» و «روششناسی پژوهش» در دانشگاه بین‌المللی علوم اسلامی در شهر «لندن» انگلستان مشغول به فعالیت شد. وی در طول این سال‌‌ها، به تدریس رشته‌های صرف، نحو، عروض، بلاغت، منطق، کلام، فقه، اصول، تاریخ، علوم حدیث، رجال، روششناسی و تشریع اسلامی پرداخت. او همچنین با در پیش گرفتن سیره امام خمینی(ره)، شهید مطهری و شهید صدر تلاش کرد تا بین حوزههای علمیه و دانشگاه‌‌ها ارتباط ایجاد کند. ایشان در زمان تحصیل در عراق با اندیشه‌های ماتریالیستی به مبارزه پرداخت و از مؤسسین «حزب الدعوة الاسلامیة» بود. او در سال‌‌های اخیر به موطن خود برگشت و در شهر «دمام» واقع در منطقه شیعه‌‌نشین «الشرقیة» عربستان اقامت گزید. وی در این سال‌‌ها فعالیت‌‌های وسیعی در زمینه‌های تبلیغی، فرهنگی و علمی داشت و به‌ویژه با شرکت در محاضرات، همایش‌‌ها و کنفرانس‌‌های علمی و فرهنگی، خدمات فراوانی به علما و فرهنگیان شیعه عربستان ارائه کرد[۳].
وفات
او سرانجام ۱۸ فروردین ۱۳۹۲ش/۲۷ جمادی‌الاول ۱۴۳۴ق در سن ۷۸ سالگی درگذشت و پیکرش در «سیهات» در منطقه شرقیه عربستان، تشییع و مدفون شد.[۴]
آثار
- أئمة أهل‌البيت عليهم‌السلام و دورهم في بناء المجتمع الإسلامي؛
- أصول البحث؛
- أصول الحديث؛
- أصول علم الرجال؛
- الإسلام مبدأ؛
- الإسلام و التعدد الحضاري بین سبل الحوار و أخلاقيات التعايش؛
- الإسلام و المفاهيم الضيقة؛
- البعثة النبوية؛
- التبليغ الديني علي ضوء الكتاب و السنة؛
- التربية الدينية؛
- التقليد و الإجتهاد؛
- الحركة الإسلامية في العراق؛
- الحضارة الإسلامية بين دواعي النهوض و موانع التقدم؛
- الحوزة العلمية؛ تاريخها، نظامها و دروها في تغيير واقع الأمة؛
- الدولة الإسلامية؛
- الشيخ محمد أمين زين‌الدين؛
- الغناء؛
- القراءات القرآنية؛
- اللامات؛
- المذاهب الإسلامية الخمسة؛
- الناسخ و المنسوخ (محقق)؛
- النهضة الحسينية بين مقتضيات الواقع الإجتماعي و القيام بالواجب الشرعي؛
- الوسيط في قواعد فهم النصوص الشريعة؛
- أهل‌بیت علیهم‌السلام، بررسی واژگانی و اصطلاحی؛
- تاريخ التشريع الإسلامي؛
- تحقيق التراث؛
- تعدد السبل؛
- تلخيص العروض؛
- ثورة الحسين علیهالسلام في ظلال نصوصها و وثا‌ئقها؛
- حوارات في الدين و الفكر و اللغة مع الدكتور عبدالهادي الفضلي؛
- خلاصة علم الكلام؛
- خلاصة الحكمة الإلهية؛
- خلاصة المنطق؛
- در انتظار مهدی موعود عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف؛
- دراسات في الإعراب؛
- دروس في أصول فقه الإمامية؛
- دليل النجف الأشرف؛
- طريق إستنباط الأحكام (محقق)؛
- غدیر خم؛
- في ظلال النبوة؛
- قراءة في كتاب التوحيد؛
- مبادي أصول الفقه؛
- مبادي علم الفقه؛
- مختصر الصرف؛
- مذهب الإمامية؛
- مراكز الدراسات النحوية؛
- مشكلة الفقر؛
- مفاهيم إسلامية حول أدب الدعوة و منهج الدعاة؛
- مقاصد الشريعة؛
- مقدمه‌ای بر تاریخ قراءات قرآن کریم؛
- نحو أدب إسلامي؛
- هداية الناسكين[۵].
پانویس
منابع مقاله
وابسته‌ها
مقدمه‌ای بر تاریخ قراءات قرآن کریم
در انتظار امام(ع)، حیات و غیبت، ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی
الوسيط في قواعد الفهم النصوص الشرعية
الوسيط في قواعد فهم النصوص الشرعية (ویرایش جدید)
التقليد و الأجتهاد، دراسة فقهية لظاهرتی التقليد و الإجتهاد الشرعيين
التربیة الدینیة: دراسة منهجیة لأصول العقیدة الإسلامیة
التبليغ الديني علي ضوء الکتاب و السنة
بررسی فقهی پدیده غنا، ماهیت و حکم آن
اهل بیت علیهم‌السلام، بررسی واژگانی و اصطلاحی
الحوزة العلمیة؛ تأریخها، نظامها و دروها في تغییر واقع الأمة
أئمة أهل البیت علیهم‌السلام و دورهم في بناء المجتمع الإسلامي
غدیر خم: دارسة تاریخیة و تحقیق میداني
در انتظار مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف
اصول حدیث (علم الحدیث، درایة الحدیث، مصطلح الحدیث الشیعة)
الغناء: دراسة فقهية لظاهرة الغناء الحقيقة و الحكم
أعلام هجر من الماضین و المعاصرین
النهضة الحسينية بين مقتضيات الواقع الإجتماعي و القيام بالواجب الشرعي
اللامات: دراسة نحویة شا‌ملة فی ضوء القراءات القرآنية
[[قراءة في کتاب التوحید: قراءة نقدیة کتاب التوحید للشیخ صا‌لح الفوزان الذي أعتمدته وزارة المعا‌رف السعودیة مقررا دراسیا لما‌دة (التوحید)...]]
مفاهیم إسلامیة حول أدب الدعوة و منهج الدعاة: مقالات مختارة
في ظلال النبوة: حوار حول السیرة الذاتیة و...
الإسلام و المفاهیم الضیقة: دراسة موجزة حول بعض المفاهیم الدینیة و مقارنتها بآفاق المعرفة الإنسانیة
الإسلام و التعدد الحضاري بین سبل الحوار و أخلاقیات التعایش
الحضارة الإسلامية بين دواعي النهوض و موانع التقدم
تعدد السبل: الإسلام بین حفظ الهویة الحضاریة للشعوب و إلتزام النظام الإسلامي
حوارات في الدين و الفكر و اللغة مع الدكتور عبد الهادي الفضلي
ثورة الحسین علیه السلام في ظلال نصوصها و وثا‌ئقها
الشيخ محمد أمين زين الدين: الدور الأدبي و الجهاد الإصلاحي
البعثة النبوية: دراسة موجزة حول البعثة النبویة و دورها في بناء و إدارة المجتمع الإنساني
المذاهب الإسلامية الخمسة: تأریخ و توثیق (الإمامي - الحنفي - المالکي - الشافعي - الحنبلي)
هکذا قرأتهم: شخصیات علمیة و أدبیة راحلة من القرن الخامس حتی القرن الخامس عشر الهجري