الرد علی الشافعي

الرد علی الشافعي، از آثار حافظ، محدّث، رجالی و فقیه مالکی قرن سوم و چهارم هجری قمری، ابوبکر محمد بن لبّاد قیروانی (250-333ق)، است که بخشی از اختلافات مذهب مالکی و شافعی را در موضوعات فقهی، به‌ویژه طهارت و نماز، نشان می‌دهد. استاد دانشکده شریعت و اصول دین زیتونیه، عبدالمجید بن حمده، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را معرفی کرده است.

الرد علی الشافعي
الرد علی الشافعي
پدیدآورانقیرواني أبي بکر محمد بن اللباد (نويسنده)

حمده، عبد المجید (محقق)

حمده، عبد المجید (مقدمه‌نويس)
ناشردار العرب
مکان نشرتونس
سال نشر1406ق - 1986م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • عبدالمجید بن حمده ویژگی روشی نویسنده کتاب حاضر را چنین معرفی کرده است:
    • ابن لبّاد روش گفتگوی اعتراضی و محاکمه‌آمیز را در پیش گرفته و در بسیاری از موارد این‌گونه می‌پرسد: «کدام‌یک از شما دو نفر به احادیث رسول خدا(ص) احترام بیشتری می‌گذارد؟ مالک یا تو؟!»
    • او بر روایات مسند اعتماد دارد و در عرضه و تحلیل دیدگاه شافعی دقت می‌کند و گاه با ملایمت و بیشتر با تندی انتقاد می‌کند.
    • ابن لبّاد نسبت به دیدگاه مالک، تعصّب دارد و گرفتار افراطی‌گری شده و به تحقیر شافعی پرداخته و او را به نادانی متهم کرده و اجتهادش را تأویل و تفسیر به رأی شمرده است[۱]. عبدالمجید بن حمده، یادآور شده که بهتر بود که ابن لبّاد از شیوه علمی استفاده می‌کرد و هدفش را کشف حقیقت قرار می‌داد[۲].

ساختار و محتوا

  1. قسمت کامل و بدون عیب: در این بخش، مسائلی از ابواب فقهی، به‌خصوص طهارت و نماز و گاه حجّ، نکاح، رضاع و خرید و فروش بدون نظمی مشخص مطرح شده است.
  2. قسمت معیوب: برخی از ورق‌های نسخه خطی گرفتار آفت شده و رطوبت، آن را فراگرفته و در پایان هر سطری، کلماتی تلف شده و گاه نصف یک سطر آسیب دیده و در نتیجه قابل استفاده نیست؛ محقق کتاب علی‌رغم این مشکل، کوشیده مضمونش را دریابد و عرضه کند: چند مسئله در مورد کیفیت قضای نمازی که فراموش شده، ولی معلوم نیست چه نمازی بوده (صبح یا ظهر یا...)، قضاوت در اختلافات زناشویی، قسم خوردن، رضاع و زکات[۳].

نمونه مطالب

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه‌ محقق، ص35-37
  2. ر.ک: همان، ص38
  3. ر.ک: همان، ص35-37
  4. به‌عنوان مثال، ر.ک: متن کتاب، ص49-50

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها