فقه الهلال و المغرب

فقه الهلال و المغرب، از آثار پژوهشگر و فقیه شیعی معاصر، حبیب‌الله احمدی، پژوهشی تخصصی است که مسئله حکم و چگونگی رؤیت هلال ماه و راه اثبات مغرب شرعی را از منظر فقه استدلالی بررسی می‌کند. در نظر نگارنده، اختلاف اجتهادی در فروع فقهی، مذموم است؛ زیرا باعث پراکندگی در بین مسلمانان می‌شود.

• انتقاد: اختلاف فقهی، باعث تعدیل دیدگاه‌ها و شناخت آسیب‌ها است. توضیح بیشتر در معرفی اجمالی حاضر نگنجد.

فقه الهلال و المغرب
پدیدآوران	احمدی، حبیب‌الله (نويسنده) ری پور، جواد (ويراستار)
عنوان‌های دیگر	مشتمل علی کتابي «رؤية الهلال و تحقق الشهر» و «المغرب الشرعی»
ناشر	فاطيما
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1400ش
چاپ	2
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• حبیب‌الله احمدی، از مساعدت استاد حوزه، جواد ری‌پور، در تصحیح و تنقیح مطالب اثر حاضر، قدردانی کرده و افزوده است: مطالب تکمیلی ایشان، این پژوهش را غنی‌تر ساخت.

نوآوری روشی

• حبیب‌الله احمدی، برای آموزش و تفهیم بهتر، از تصاویر، نمودار و جداول به‌خوبی استفاده کرده است.

ساختار و محتوا

• این اثر، به‌ترتیب از مباحث ذیل تشکیل شده است:

1. کتاب اول: رؤیت هلال و اثبات شروع ماه جدید (مقدمه و 3 باب).
2. کتاب دوم: راه اثبات مغرب شرعی (مقدمه و 3 فصل).

افزوده‌های پژوهشی

• حبیب‌الله احمدی، فرهنگ معانی واژگان و اصطلاحات فقهی را به ‌شکل الفبایی (عربی به فارسی) تنظیم و ارائه کرده است؛ به‌عنوان مثال:
• «(دلوك الشّمس): متمایل شدن خورشید از میانه آسمان به سمت مغرب».
• «(يُوافي): کاری را به‌تمامی انجام دادن، يُوافي بها المَغرِب: تمام پهنه غربی را به‌وسیله آن پوشاند»؛ البته در اینجا «می‌پوشاند» صحیح است.

نمونه مباحث

• خلاصه: سرانجام ثابت و روشن شد که:
  • نظر صحیح و مستند در مورد وقت نماز مغرب، این است که پنهان شدن قرص آفتاب، کافی است و «از بین رفتن سرخی طرف مشرق» اثری ندارد، جز در احراز موضوع در برخی بلاد. پس زمانی که هیچ مانع و حائلی نباشد و آفتاب پنهان شود، نمازگزار می‌تواند نماز مغرب خودش را به‌جا آورد و البته دانای حقیقی فقط خداست.
  • قول مشهور در نزد قدمای فقهای امامیه، کفایت پنهان شدن قرص آفتاب است، ولی بعد از علامه حلى (647-726 ق)، فتاوا دگرگون شد و این قول که «از بین رفتن سرخی طرف مشرق، لازم است»، مشهورتر گردید.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.