تائيه عبدالرحمان جامی

تائیه عبدالرحمان جامی، اثر عبدالرحمان جامی (817-898ق)، ترجمه فارسی قصیده تائیه کبرای عمر بن علی، معروف به ابن فارض (576-632ق) است که به‌انضمام شرح محمود قیصری بر این قصیده، با مقدمه، تصحیح و تحقیق صادق خورشا، منتشر شده است.

تائيه عبدالرحمان جامی
پدیدآوران	ابن فارض، عمر بن علی (نويسنده) خورشا، صادق (مصحح)
عنوان‌های دیگر	ترجمه تائيه ابن فارض ** شرح محمود قیصری بر تائيه ابن فارض
ناشر	مرکز پژوهشی ميراث مکتوب ** نشر نقطه
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1376ش
چاپ	1
شابک	‎964-5548-45-4
زبان	عربی - فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ت2033 4244 PJA
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

قصیده تائیه ابن فارض، معروف‌ترین شعر اوست که شروح بسیاری بر آن نوشته شده است. یکی از نوادر ادبیات فارسی، ترجمه فارسی و منظوم این قصیده توسط عبدالرحمان جامی است؛ زیرا در تاریخ ادبیات فارسی، این‌چنین نمونه‌ای کمتر به ‌چشم می‌خورد که شاعری بلندمرتبه مثل جامی، قصیده عربی و مفصل شاعر مشهور عرب را به‌صورت منظوم و کامل، ترجمه کند.

گرچه در انتساب قطعی این قصیده به جامی، تردیدهایی وجود دارد، اما محقق کتاب، با قرائن و شواهدی، این انتساب را تقویت کرده است.

یکی از اشکالاتی که به این ترجمه گرفته شده، سست بودن برخی ابیات و دقیق نبودن آنهاست و تکلف و دشواری در برخی از آنها می‌باشد که البته باید آن را ناشی از این دانست که جامی ترجمه منظوم خود را با همان حرف روی «تا» سروده و ترجمه به معنی کرده است و چنانچه آن را با قالب مثنوی می‌سرود، از آزادی بیشتری در ترجمه آن، برخوردار می‌شد. این نکته بدین دلیل ذکر شده تا این ترجمه، با دیگر ترجمه‌های جامی از متون عربی که با روانی بیشتری توام است، مقایسه نگردد؛ زیرا در آن ترجمه‌ها، از قالب رباعی که کلامی است مختصر و تمام، استفاده و به‌صورت آزاد، ترجمه نموده است و این احتمال وجود دارد که این ترجمه، یکی از نخستین آثار جامی بوده باشد.

یکی از شرح‌های عربی و ارزشمند این قصیده، شرح داود قیصری صاحب شرح ارزشمند «فصوص الحكم» ابن عربی است که مصحح، این شرح را نیز در ملحقات، به‌صورت قابل دسترس، ارائه کرده و توضیح قیصری را برطبق ابیات قصیده، شماره‌گذاری نموده است تا پیدا کردن ابیات، آسان باشد. پس از این بخش، کشف الابیات تائیه ابن فارض و کشف الابیات تائیه جامی، از جمله ویژگی‌های کتاب می‌باشد.

منابع مقاله

1. پیشگفتار.
2. معینی، محسن، «تائیه عبدالرحمان جامی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه ادبیات، تیر 1377- شماره 9، به آدرس:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/34617