فلسفه اخلاق (مطهری)

فلسفه اخلاق، مشتمل بر سیزده جلسه سخنرانی استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری (1358-1298ش)، مباحثی پیرامون «فلسفه اخلاق» است که در زمان‌ها و مکان‌های مختلفی ارائه شده است.

فلسفه اخلاق(مطهری، مرتضی)
فلسفه اخلاق (مطهری)
پدیدآورانمطهری، مرتضی (نويسنده)
ناشرصدرا
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1382ش - 1425ق
چاپ25
شابک964-5600-08-1
موضوعاخلاق اسلامی - فلسفه
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏م‎‏6‎‏ف‎‏8 247/8 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

مباحث کتاب، در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول که قسمت اعظم کتاب را تشکیل می‌دهد، متشکل از ده سخنرانی ایشان در سال 1351ش و در ماه محرم در مسجد ارک تهران می‌باشد. در این بخش علاوه بر فلسفه اخلاق، درباره اخلاق اسلامی نیز بحث شده است.

بخش دوم را سه سخنرانی در همین موضوع تشکیل می‌دهد که در زمان‌ها و مکان‌های مختلف ایراد شده است. سخنرانی اول «معیار فعل اخلاقی» نام دارد که در اواخر حیات ایشان در جمع طلاب علوم دینی قم ایراد شده است. تاریخ دقیق گفتار دوم این بخش، یعنی «اخلاق کمونیستی – مکتب اخلاقی راسل» مشخص نیست. سخنرانی سوم تحت عنوان «مسئله خودی در اخلاق» در حدود سال 1339ش در دانش‌سرای عالی تهران ایراد شده است. غیر از عنوان کلی کتاب (فلسفه اخلاق) و دو عنوان «اخلاق کمونیستی» و «مسئله خودی در اخلاق»، بقیه عناوین گفتارها از تنظیم‌کننده می‌باشد[۱]‏.

نویسنده، کتاب را با این عبارت که هیچ باور می‌کنید این همه علما و فیلسوفان و دانشمندانی که در دنیا پیدا شده‌اند و این‌همه کشفیات علمی و موشکافی‌های فلسفی که در مسائل شده است... ولی همین لغت معمولی هنوز حل نشده؟! به این معنا که توافق نظر درباره آن وجود ندارد[۲]‏. سپس شیوه بحث را این‌گونه ترسیم می‌کند: بحث را از مسائلی که همه مکتب‌های اخلاقی درباره آن مسائل توافق دارند، از مسلمیات شروع می‌کنیم، بعد می‌رویم جلوتر ببینیم به کجا می‌رسیم و آیا می‌توانیم فلسفه اخلاق را کشف کنیم یا نه؟ و آن‌ وقت سیستم اخلاقی اسلام چیست؟ و این یک مطلب بسیار لازم و ضروری است که ما مکتب اخلاقی اسلامی خودمان را دقیقاً بشناسیم[۳]‏.

نویسنده در صفحات پایانی کتاب این سؤال را مطرح می‌کند که چه باید کرد که به‌راستی اخلاق بشر اخلاق انسانی باشد؟ اخلاقی بر پایه انسانیت و آدمیت باشد؟ یعنی واقعاً «خودی» از میان برود؟[۴]‏ و پس از نقد مکاتب اخلاقی چنین نتیجه می‌گیرد که مسئله خودی در اخلاق جز با دین با هیچ‌چیز دیگر حل نمی‌شود[۵]‏.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه چاپ بیست‌وسوم، ص12-11
  2. ر.ک: متن کتاب، ص16
  3. ر.ک: همان، ص17
  4. ر.ک: همان، ص237
  5. ر.ک: همان، ص241

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها