وحدت، طهماسبقلی بن رستم
طهماسبقلی خان (1241-1311ق)، متخلص به وحدت، پسر رستمخان از خوانین ایل کلهر است که با شاگردی میرزا حسن در کرمانشاه و آخوند ملا ولی‌الله (از شاگردان حسین‌علیشاه) در همدان، به سلک اهل تصوف درآمد. وی از طریقه حافظ پیروی می‌کرده و این امر در اشعارش مشهود است. وحدت حدود سی سال در مدرسه حاج‌آقا محمود کرمانشاهی، سکونت کرد و به و پرورش شاگرد پرداخت. دیوان اشعاری از وی به‌جا مانده و چاپ شده است. قبر وی در ابن بابویه تهران است.
| نام | وحدت، طهماسبقلی بن رستم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | کلهر، وحدت
وحدت کرمانشاهی وحدت کرمانشاهی، طهماسبقلی بن رستم خان کلهر وحدت کلهر |
| نام پدر | رستم |
| متولد | 1241ق |
| محل تولد | کرمانشاه |
| رحلت | 1310ق |
| اساتید | میرزا حسن
آخوند ملا ولی‌الله |
| برخی آثار | دیوان وحدت کرمانشاهی
گنجينة الأسرار عمان سامانی و غزلیات وحدت کرمانشاهی (گزیده آثار دو همزاد معنوی) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02537AUTHORCODE |
ولادت
وحدت کرمانشاهی در سال 1236 یا 1241ق در کرمانشاه متولد شد[۱]
اساتید
شاگردی میرزا حسن در کرمانشاه
او در جوانی در پی کسب علم برآمده و در مدرسه حاج شهباز خان مشغول تحصیل می‌شود. در آن مدرسه با شخصی به اسم میرزا حسن آشنا می‌شود که از کرمان به‌قصد زیارت عتبات حرکت می‌کند و به کرمانشاه که می‌رسد شیفته مهمان‌نوازی و طبع سخاوتمندانه مردم آنجا شده و چند سال در مدرسه حاج شهباز خان ماندگار می‌شود. میرزا حسن که خود عارف و سالک راه طریقت بوده چون وحدت را قابل ارشاد می‌یابد، او را به طریق عرفان هدایت می‌نماید. وحدت نیز که مستعد راه معرفت بوده با عشق و علاقه، طریقه عرفان را می‌پیماید و به مرحله‌ای از کمال می‌رسد. میرزا حسن پس از چندی که طالبان این طریق را راهنمایی می‌کند برای زیارت عتبات عالیات راهی آن دیار می‌شود و در همان‌جا از دنیا رفته و در کربلا دفن می‌شود.
شاگردی آخوند ولی‌الله در همدان
وحدت پس از مدتی برای زیارت استادش به سمت عتبات حرکت می‌کند و در آنجا (پس از رسیدن به کربلا) مطلع می‌شود که میرزا حسن فوت کرده است، به کرمانشاه مراجعت و بعد برای ادامه کسب فیوضات عرفانی رهسپار همدان می‌شود. او در همدان به خدمت آخوند ملا ولی‌الله از شاگردان حسین‌علیشاه می‌رسد. وی چند سال نیز تحت تربیت و توجهات آخوند ملا ولی‌الله بوده و طی مسیر سلوک می‌کرده تا این‌که آخوند نیز رحلت می‌کند.
عزیمت به تهران
پس از فوت آخوند ولی‌الله، وحدت تصمیم می‌گیرد به تهران نقلمکان کند. او در تهران موفق می‌شود حجره‌ای در مدرسه آقا محمود کرمانشاهی اختیار کرده و نزدیک به سی سال در آن حجره زندگی کند. در تهران دوستان بسیاری از محضر وی استفاده کردند و او آنان را در طریق عرفان هدایت می‌کرده است.
وفات
طهماسبقلی خان وحدت، پس از گذراندن بیش از هفتادسال از زندگانی‌اش در ماه رمضان 1311 هجری از دنیا رفت. دوستانش وی را در صحن ابن بابویه به خاک سپردند و سنگی به علامت بر روی قبرش نصب کردند.[۲]
پانویس
منابع مقاله
- کرمی، احمد، دیوان وحدت کرمانشاهی، نشر ما، تهران، چاپ اول، 1372ش.
- مجاهدی، محمدعلی، گنجینة الأسرار عمان سامانی و غزلیات وحدت کرمانشاهی، انتشارات اسوه، تهران، چاپ دوم، تابستان 1383.