الفكر الأصولي: دراسة تحلیلیة نقدیة
الفکر الاصولي نوشته عبدالوهاب ابراهیم ابوسلیمان، به‌نقد و بررسی ادوار فکر اصولی و علم اصول از صدر اسلام تا اوایل قرن ششم هجری می‌پردازد.
| الفكر الأصولي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابوسلیمان، عبدالوهاب ابراهیم (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | دراسة تحلیلیة نقدیة |
| ناشر | دار الشروق للنشر و التوزيع |
| مکان نشر | عربستان - جده |
| سال نشر | 1403ق - 1983م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اصول فقه - تاریخ |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2 ف8 148 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مؤلف ابتدا تحت عنوان تمهید، اصول فقه را از حیث مدلول و مضمون بررسی می‌کند. [۱].
دوره اول، عصر صحابه است. نگارنده اظهار می‌دارد که در این عصر گرچه علمی به نام اصول فقه وجود نداشته؛ ولی اجتهاد و استنباط احکام، رایج بوده و فقهای صحابه که به قراء معروف بودند محل مراجعه مردم بودند[۲].
دوره بعدی، دوره تابعین (شاگردان صحابه) است به‌عنوان فقیه و آموزگار دین، به شهرها و مناطق مختلف می‌رفتند. [۳]. عمده فقها این دوره، در عراق و حجاز بودند که تفاوتی هم در روش استنباط و اجتهاد داشتند. چرا که اهل حجاز به روایت، و اهل عراق به رای و عقل، گرایش بیشتری داشتند. [۴].
در دوره سوم(دوره پیروان تابعین) در قرن دوم، ساختار تفکر اصولی و اولین قدم‌ها برای تدوین علم اصول شکل گرفت. [۵].
اولین مولفان علم اصول و ساختار و اسلوب نگارش آثار آن‌ها، فهرستی از آثار اصولی تدوین شده از قرن سوم تا ششم ارائه شده [۶]. و مهم‌ترین آن‌ها در هر قرن، معرفی می‌شود.
کتاب اصول الکرخی، الفصول فی الاصول جصاص، بیان کشف الالفاظ لامشی از آثار شاخص در قرن چهارم [۷] و المغنی فی ابواب العدل و التوحید عبدالجبار همدانی[۸] المعتمد ابی الحسین بصری [۹] العده فی اصول الفقه فراء [۱۰]البرهان فی علم اصول فقه جوینی [۱۱] المستصفی من علم الاصول غزالی[۱۲] تمهید الفصول فی الاصول سرخسی[۱۳] كنز الوصول بزدوی[۱۴] جزو آثار مهم در قرن پنجم و اوائل ششم معرفی شده و اسلوب نگارش و حتی اختلاف آرای مولفین آن‌ها را با دیگر اصولیون اهل‌سنت، بیان کرده است. در این اثر، ویژگی‌های فکر اصولی، در قرن‌های چهارم و پنجم و اوائل قرن ششم نیز آمده است. [۱۵].
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب