العروض (ابن جنی)
العروض نوشته ابوالفتح عثمان بن جنی نحوی موصلی(330- 392ق) از علمای مشهور ادبیات، صرف و نحو و صاحب شعر است. برخی او را از پیروان مذهب حنفی برشمرده و برخی دیگر او را شیعه دانسته‌اند.[۱] این کتاب در موضوع ادبیات(عروض) به نگارش درآمده و توسط احمد فوزی هیب تحقیق‌شده است.
| العروض(ابن جنی، عثمان بن جنی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جنی، عثمان بن جنی (نويسنده) فوزي الهیب، احمد (محقق) |
| ناشر | دار القلم |
| مکان نشر | کویت |
| سال نشر | 1409ق - 1989م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این اثر ازجمله نگارش‌های مهم در علم عروض است که به شکل مختصر نوشته‌شده است. نویسنده در تدوین آن از خلیل بن احمد فراهیدی(م 175ق) تبعیت نموده و با وی در تعداد بحور و عدد دوائر عروضی و برخی مسائل دیگر هم‌رأی بوده است. [۲]
کتاب یادشده مشتمل بر مطالب عروضی متعددی است. مؤلف نخست به تعریف علم عروض و همچنین تعریف شعر پرداخته و در این خصوص به شیوه خلیل بن احمد پایبند بوده و از وزن‌های شعری معروف تجاوز نکرده است. وی در ادامه به معرفی سبب، وتد، فاصله و تقطیع پرداخته و از تفعیلات اصلی سخن به میان آورده و به دو قسم هفت‌گانه و پنج‌گانه تقسیم نموده است. او سپس عروض و ضرب را معرفی کرده و از اعداد دوائر عروضی سخن به میان آورده و بحور و تعداد آن‌ها را موردبحث قرار داده است. وی به پانزده بحر اشاره‌کرده و پیرامون هریک از این بحور به‌تفصیل سخن گفته و اجزاء، عروض‌ها و اقسام آن‌ها را به همراه مثال‌هایی برای هریک ذکر کرده است.[۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن.
- ابو الحسينى، رحيم. عالمان شيعه. قم. شيعه شناسی. 1384ش. چاپ اول.
- زرکلی، خیرالدین. الاعلام. بیروت. دار العلم للملایین. 1989م. چاپ هشتم.