آشنایی با علم رجال (رحمان‌ستایش)

آشنایی با علم رجال، از آثار سید محمد نجفی یزدی (متولد 1337ش)، مجموعه درس‌هایی در توضیح عمده مباحث کلی دانش رجال و درایه و قواعد و اصطلاحات آن است. مخاطبان، دانش‌پژوهان دوره کارشناسی رشته فقه و اصول هستند. نویسنده تأکید کرده است که در این نوشتار سعی بر آن بوده است تا مطالب و مسائل علم رجال و درایه به‌صورت اجمال و بدون تطویل در بیان ادله و صرفاً جهت آشنایی در حد متوسط مطرح گردد و در موارد فراوانی به مبانی و کلمات اهل سنت نیز اشاره شده است. ‏

آشنایی با علم رجال
پدیدآوران	رحمان ستایش، محمدکاظم (نويسنده) میرزایی، پوران (تدوین )
سال نشر	1384ش
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ر3آ5 114 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

کتاب حاضر در 17 درس و 5 فصل (مبادی و مقدمات، کلیات و اصول علم رجال، مهمترین منابع حدیثی، فرقه‌های شیعه و اهل‌ سنت و اصطلاحات علم درایه) سامان یافته و برای هر درس، خلاصه، چند پرسش و منابع برای مطالعه بیشتر فراهم شده است.

نگارنده در تعریف علم رجال و تفاوت آن با علم تراجم چنین نوشته است: علم رجال، علمى است که از اسماء و احوال راویان در جهت دارا بودن شرایط‍‌ قبول خبر و طبقه راوى و اوصافى که افراد مشترک را تمییز دهد بحث مى‌کند. تفاوت آن با علم تراجم آن است که علم تراجم از احوال شخصیت‌ها و صاحبان حوادث مهم بحث مى‌کند؛ خواه مربوط‍‌ به اعتبار خبر باشد یا خیر، اما در علم رجال تنها در مورد راویان و هرچه در اعتبار حدیث ایشان مطرح است بحث مى‌شود. تاریخچه علم رجال به معناى جرح و تعدیل به صدر اسلام برمى‌گردد. ‏

نویسنده یادآور شده است: غالیان براى اهل بیت(ع) مرتبه‌اى از الوهیت معتقد بودند و به ربوبیت ایشان قائل شدند. ائمه(ع) به شدت به مقابله با آنها پرداختند و آنها را تکفیر کردند. علما و رجالیون شیعه نیز به تبع امامان معصوم (ع) از آنها بیزارى جستند و راوى را به اتهام غلوّ، جرح می‌کردند. این کار به دو دلیل بود: یکى کفر غالیان و دیگرى اعتقاد آنها به اباحه‌گرى.‏

نویسنده در ابتکاری جالب، جدولی تنظیم کرده و اسامی 153 نفر از راویان کثیرالروایة را همراه با ذکر طبقه، تعداد روایت و اعتبار آنان بر اساس کتاب معجم رجال الحدیث آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی شناسانده است. ‏ او از تعداد 91 کتاب فارسی و عربی برای نگارش این اثر استفاده کرده است. ‏

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.