دیوان عراقی
دیوان عراقی، تألیف ابراهیم بن بزرگمهر عراقی (متوفی 688ق) اثری است منظوم که چاپهای متعدد با مقدمه‌های مختلف به خود دیده است. این نسخه چاپ دوم این اثر توسط نشر علم است که در سال 1384 به تیراژ 3300 نسخه چاپ شده است. کتاب با مقدمه مفصلی آغاز می‌شود که در آن با قلمی ادبی البته با سبک کمی قدیمی، به معرفی عراقی پرداخته می‌شود. در میان معرفی عراقی، بسیار به اشعار وی استناد می‌شود. مثلاً در بخشی از مقدمه آمده: گویند روزی رندی بی‌سروپا، مست لا یعقل، از در زاویه شیخ درون رفت و بر سر سجاده شیخ بنشست و عربده آغاز کرد و بدمستی پیش گرفت، چندان‌که او دشنام می‌داد شیخ به لطف خاطر او را تسلی می‌کرد و اصحاب درآمدند و قصد کردند که آن رند را بیرون کنند. شیخ منع کرد و خرقه مبارک خود را در زیر سر او نهاد تا بخفت. بعد از زمانی استفراغ کرد و آلات شیخ خراب ساخت. چون هشیار شد شیخ به دست مبارک خود لب و دهان و دست و روی او را بشست و به خادم گفت تا صد درم زر بداد و عذرش بخواست. پس آلات را به دست خود بشست و این غزل را در آن حالت فرمود:
| دیوان عراقی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عراقی، ابراهیم بن بزرگمهر (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | مقدمه دیوان - غزلیات - رباعیات - قصاید - ترجیعات - ترکیبات - مقطعات - مثلثات - عشاقنامه - لمعات - اصطلاحات دیوان |
| ناشر | نشر علم |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | مجلد1: 1384ش , |
| موضوع | شعر فارسی- قرن 7ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
| مست خراب یابد هر لحظه در خرابات | گنجی که آن نیابد صد پیر در مناجات [۱] |
مقدمه دیوان پاورقی‌هایی دارد که در زیر متن ذکر شده است. در این نسخه از دیوان، اشعار شماره‌گذاری و مجزا شده است. ابتدا غزلیات آمده که تعداد آن 305 غزل است. سپس 164 رباعی از عراقی ذکر شده که آخرینش، ای لطف تو دستگیر هر رسوایی... است. پس از رباعیات قصاید وی ذکر شده که تعدادش 26 قصیده است. سپس ترجیعات و ترکیبات، به ترتیب چهار و سه شعر. پس‌ازآن مقطعات آمده و مثلثات، و عشاقنامه و لمعات (بیست‌وهشت لمعه). در پایان مطالب این نسخه از کتاب، اصطلاحات عراقی ذکر شده است.[۲]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.