ترجمه نهج‌البلاغه (شیروانی)
نهج‌البلاغه با ترجمه على شيروانى، از زبان عربى به فارسى است. اين اثر ترجمه كتاب شريف نهج‌البلاغه است كه مؤلف آن در هنگام ترجمه كلمات و سخنان امام على(ع) ايشان را به صورت دسته‌بندى و عناوين ثانويه ذكر كرده است. ايشان سبب دست زدن به اين ترجمه را اين مى‌دانند كه «درباره اميرمومنان و نهج‌البلاغه او، هر چند بسيار گفته و نوشته‌اند، هنوز ناگفته‌هاى فراوان بر جاى مانده است كه انتظار جولان انديشه انديشمندان و چرخش قلم نويسندگان را مى‌كشد. مكتوب‌هاى مستقل فراهم بايد آورد و تفصيل بايد داد و با اين همه باز در انتظار روشن شدن ديگر صفحات كتاب فضل او نشست..».
| ترجمه نهج‌البلاغه (شیروانی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول (نویسنده)
شریف الرضی، محمد بن حسین (گردآورنده) شیروانی، علی (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | نهج‌البلاغه. فارسی - عربی |
| ناشر | نسيم حيات |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1381 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7151-42-x |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبه‌ها
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامه‌ها علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 38/041 1381الف |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
كتاب داراى مقدمه مترجم، مؤلف (سيد رضى) متن كتاب نهج‌البلاغه در سه بخش خطب، نامه‌ها و كلمات قصار مى‌باشد. در اين ترجمه تلاش بر آن بوده است كه در حد امكان از مدار سخن اميرمومنان ع خارج نشود و ترجمه‌اى مطابق با متن و برابر با اصل فراهم آورده شود. به گونه‌اى كه به توان معادل هر جمله و عبارت و حتى واژه را در ترجمه يافت. مترجم در امر ترجمه سعى كرده است كه نه دقت را فداى روانى نمايد و نه روانى ترجمه را قربانى دقت كند. ايشان سعى داشته است كه ترجمه‌اى به دست دهد كه در نقطه اعتدال و استقامت باشد و به دور از افراط ترجمه آزاد و تفريط ترجمه تحت الفظ.
گزارش محتوا
مقدمه مترجم در كتاب، به ترجمه و شيوه ايشان در اين كار پرداخته است. متن كتاب با مقدمه سيد رضى شروع مى‌شود و بعد بر اساس كتاب نهج‌البلاغه در هر صفحه به صورت ستونى متن و در مقابلش ترجمه آن قرار گرفته است و براى هر ترجمه عناوين ثانويه نيز از طرف مترجم نيز گذاشته شده است؛ همانند:
اول‌الدين معرفته و كمال معرفته التصديق به و كمال التصديق به توحيده و كمال توحيده الاخلاص له و كمال الاخلاص له نفى الصفات عنه لشهادة كل صفة انها غير الموصوف و شهادة كل موصوف انه غير الصفة
مراتب معرفت خداوند
سرآغاز دين شناختن خداست و درست شناختن او باور داشتن اوست و درست باور داشتن او يگانه دانستن اوست و درست يگانه دانستن او خالص ساختن] خود و اعمال خود [براى او] و به نحو شايسته اطاعت كردن او [است و درست خالص ساختن] خود و اعمال خود [براى خدا نفى صفات] زايد بر ذات و يا نفى صفات ممكنات [از اوست...
يكى از ويژگى‌هاى اين ترجمه كه آن را از بسيارى ترجمه‌هاى ديگر متمايز مى‌سازد و اساسا به دست دادن ترجمه‌اى ديگر از اين كتاب شريف را مجاز مى‌دارد، روانى و خوش خوان بودن آن است. مخاطب اصلى اين ترجمه عموم مردم هستند؛ يعنى كسانى كه در ادبيات فارسى و نيز دانسته‌هاى دينى متخصص نيستند. لذا در اين ترجمه تلاش شده است كه تا جملات در حد امكان كوتاه و دور از پيچيدگى‌هاى ساختارى و ادبى پرداخته شود و واژگان غريب و نامانوس به كار نرود.
در پاره‌اى از موارد كلام حضرت به گونه‌اى است كه در آن دو يا چند احتمال وجود دارد و شارحان و مترجمان نهج‌البلاغه هر كدام معانيى را برگزيده‌اند. گاه اين احتمالات به گونه‌اى است كه ترجيح يكى بر ديگرى دشوار مى‌نمايد. در اين موارد معنا يا معانى ديگر در داخل قلاب به صورت ]يا:....[، آمده است.
مترجم براى سهولت مراجعه خوانندگان عناوين مناسب و راهگشا براى هر يك از خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌ها بر ترجمه افزوده است.
ويرايش و نيز صفحه آرايى كتاب به گونه‌اى صورت پذيرفته كه خواننده بتواند متن نهج‌البلاغه را با ترجمه آن مقابله كند و به آسانى ترجمه هر عبارت را بيابد و اين موجب شد، در پاره‌اى از علائم نگارشى؛ مانند ويرگول و نقطه به گونه‌اى متفاوت با آن چه معمول و متعارف است، استفاده شده است.
ترتيب خطبه‌ها، نامه‌ها و حكمت‌ها مطابق است با ترتيب نهج‌البلاغه صبحى صالح كه در ترجمه‌هاى آقايان: شهيدى، جعفرى، دشتى، امامى، آشتيانى، خوئى، مبشرى، شريعت و سپهر خراسانى نيز رعايت شده است.
وضعيت كتاب
كتاب در بعضى از موارد داراى توضيحاتى به صورت پانوشت و يا در ميان قلاب بر ترجمه افزوده شده تا برخى از ابهام‌ها را بر طرف سازد يا پاره‌اى از مفاهيم دشوار را شرح دهد.
فهرست محتويات كتاب در ابتداى كتاب آمده است و به غير از آن بخش كتاب داراى فهرست‌هاى ديگرى نمى‌باشد.
متن مورد استفاده شده، در اين ترجمه، متنى است مصحح كه با چند نسخه مقابله شده و موارد اختلاف در خود متن داخل قلاب آمده است تا نسخه‌هاى گوناگون به سهولت در اختيار خوانندگان قرار گيرد.