زبدة الاسرار
زبدة الاسرار اثر منظوم میرزا حسن اصفهانی مشهور به صفیعلیشاه (متوفی 1316ق) قطب سلسله نعمت‌اللهی است. این مثنوی اثری عرفانی در تبیین راز و رمز شهادت است.
| زبدة الاسرار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صفیعلیشاه، محمدحسن بن محمدباقر (نویسنده) |
| ناشر | بنگاه مطبوعاتی صفیعلیشاه |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1372ش. |
| چاپ | چاپ چهارم |
| موضوع | شعر عرفانی - قرن 13ق. شعر فارسی - قرن 13ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ز2 / 7187 PIR |
زبدة الاسرار مثنوی مفصلی است، به وزن مثنوی معروف مولوی که در اسرار شهادت و تطبیق با سلوک الله سروده شده است. اشعار این کتاب غالباً شورانگیز و پرحال و گیراست و شاعر در آن تنها به شرح خشک رموز و اسرار اکتفا نکرده است، بلکه با تمثیلات و حکایات شیوا و بلیغ بیان خویش را در شرح رازهای عرفان و شهادت شهیدان راه حق و حقیقت آراسته است.[۱]
می‌توان گفت زبدة الاسرار یکی از مستقل‌ترین آثار عرفانی عاشورایی است. کتابی که بازتاب وسیع عشق و عرفان را در حوادث عاشورایی به نظم می‌کشد. نگارنده می‌کوشد تا بخش‌هایی از این منظومه، نظیر به میدان رفتن حضرت علیّ اکبر، شهادت حضرت علیّ اصغر، شهادت حضرت عباّس و امام حسین-علیهم السلام-را تحلیل کند و آن را با اقوال عرفا و اصطلاحات عرفانی تطبیق دهد. عمان سامانی، که گوی شهرت را در این زمینه ربوده است، از زبدة الاسرار تأثیر پذیرفته و با این تأثیرپذیری، اثری شگرف را آفریده است. این کتاب ارزشمند، با تحلیل حدیث «کنت کنزاً مخفیاً، فاحببت ان اعرف، فخلقت الخلق لکی اعرف» آغاز و با مدح و منقبت حضرت رسول(ص) و حضرت علی(ع) گشایش می‌یابد. [۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- کرمی، اکرم، «قبله اهل وفا، شمشیر حق: بررسی روایتی عرفانی از حادثه کربلا در مثنوی زبده الأسرار»، کتاب ماه ادبیات، دی 1389، شماره 159، ص22 تا 28.