المواعظ و المجالس
المواعظ و المجالس، نوشته ابن جوزی(597ق) و با تحقیق محمد ابراهیم سنبل است که اندرزهایی را آمیخته با سخنان رسول خدا(ص)، برخی از اصحاب و تابعین گردآوری کرده و با شعرهایی اندرزگونه زینت داده است. نویسنده در عبارت‌پردازی‌های متن از صنایع لفظی و معنوی علم معانی و بیان بهره گرفته است؛ جناس‌ها و کلمات مسجعی که بدون کلفت در متن به کار رفته است. همچنین، بهره‌گیری از استفهام‌های بلاغی –که برای توبیخ، تحذیر و گاهی هم برای هشدار و اعتراف گرفتن آورده شده است، بسیار در متن دیده می‌شوند.[۱]
| المواعظ و المجالس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نویسنده) سنبل، محمد ابراهیم (مصحح) |
| ناشر | دار الصحابة للتراث بطنطا |
| مکان نشر | مصر - طنطا |
| سال نشر | 1411ق. = 1990م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
ابن جوزی این کتاب را از فصل اول تا سوم با جهت‌گیری بنیادین اخلاقی -که سنگ بنای حرکت آدمی به سوی مکارم اخلاق است- آغاز کرده است.[۲] وی بسیار از محک مرگ -که درهم‌کوبنده لذت ها است- و پیامدهای پس از آن -که گریبان انسان را در آن سرا می‌گیرد- برای هشدار به مخاطب بهره می‌برد. مرگ با الفاظی همچون موت، فنا و قبر یادآوری می‌شود.[۳]مصنف همچنین یاد دوزخ را نیز از عوامل پیش‌گیرنده از گناه برمی‌شمرد که به نوبۀ خود پرهیز از هوای نفس و مستی آن را به دنبال دارد.[۴]مقولاتی مانند پشیمانی از گناه، بازگشت به سوی خدا، پرهیز از آرزوهای دراز، جزو راهکارهای سلبی و ایجابی نجات شمرده شده اند و بهره‌گیری از نسیم سحرها شاهراهی است که بنده می‌تواند خود را با استغفار از هوای نفس رها کند و با اخلاص در عبودیت، محبوب پروردگار شود و به مکارم اخلاق دست یابد.[۵]
[۶]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب
- متن کتاب.