المواعظ و المجالس

    از ویکی‌نور
    المواعظ و المجالس
    المواعظ و المجالس
    پدیدآورانابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نویسنده) سنبل، محمد ابراهیم (مصحح)
    ناشردار الصحابة للتراث بطنطا
    مکان نشرمصر - طنطا
    سال نشر1411ق. = 1990م.
    چاپچاپ یکم
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره

    المواعظ و المجالس، نوشته ابن جوزی(597ق) و با تحقیق محمد ابراهیم سنبل است که اندرزهایی را آمیخته با سخنان رسول خدا(ص)، برخی از اصحاب و تابعین گردآوری کرده و با شعرهایی اندرزگونه زینت داده است. نویسنده در عبارت‌پردازی‌های متن از صنایع لفظی و معنوی علم معانی و بیان بهره گرفته است؛ جناس‌ها و کلمات مسجعی که بدون کلفت در متن به کار رفته است. همچنین، بهره‌گیری از استفهام‌های بلاغی که برای توبیخ، تحذیر و گاهی هم برای هشدار و اعتراف گرفتن آورده شده است، بسیار در متن دیده می‌شوند.[۱]

    ابن جوزی این کتاب را از فصل اول تا سوم با جهت‌گیری بنیادین اخلاقی -که سنگ بنای حرکت آدمی به سوی مکارم اخلاق است- آغاز کرده است.[۲]‏ وی بسیار از محک مرگ -که درهم‌کوبنده لذت‌ها است- و پیامدهای پس از آن -که گریبان انسان را در آن سرا می‌گیرد- برای هشدار به مخاطب بهره می‌برد. مرگ با الفاظی همچون موت، فنا و قبر یادآوری می‌شود.[۳]‏مصنف همچنین یاد دوزخ را نیز از عوامل پیش‌گیرنده از گناه برمی‌شمرد که به نوبۀ خود پرهیز از هوای نفس و مستی آن را به دنبال دارد.[۴]‏مقولاتی مانند پشیمانی از گناه، بازگشت به سوی خدا، پرهیز از آرزوهای دراز، جزو راهکارهای سلبی و ایجابی نجات شمرده شده‌اند و بهره‌گیری از نسیم سحرها شاهراهی است که بنده می‌تواند خود را با استغفار از هوای نفس رها کند و با اخلاص در عبودیت، محبوب پروردگار شود و به مکارم اخلاق دست یابد.[۵][۶]

    پانویس

    1. ر.ک: سنبل، ص 9
    2. ر.ک: ابن جوزی، ص 31
    3. ر.ک: همان، ص 52
    4. ر.ک: همان، ص 68
    5. ر.ک: همان، ص 241
    6. ر.ک: همان، ص17

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب
    2. متن کتاب.

    وابسته‌ها