الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول
مقتل الحسن و الحسين عليهماالسلام، گزیده‌ای از کتاب «مقاتل الطالبيين» ابوالفرج اصفهانی (متوفی 356ق) است که توسط مصطفی مرتضی قزوینی استخراج و با تحقیق و پاورقی منتشر شده است. کتاب، قریب به یک‌صد صفحه است که نیمی از آن به امام حسن و نیمه دوم به امام حسین(ع) اختصاص یافته است.
مقتل امام حسن(ع) با ذکر نام و کنیه و نام مادر آن حضرت فاطمه ام‌ابیها آغاز شده است. پس از آن به نام مادر حضرت زهرا، خدیجه کبری و پس از آن نسب مادران حضرت خدیجه تا 14 پشت ذکر شده است.
مقتل امام حسین(ع) نیز با ذکر نام و کنیه و نسب آن حضرت و تاریخ ولادت و شهادت وی تنظیم شده است. نویسنده روز شهادت حضرت را روز جمعه دانسته و نظر اهل سنت را که آن را دوشنبه گفته‌اند، باطل و سخنی بی‌مدرک دانسته است. وی با استفاده از زیج (کتاب جداول فلکی)، به دست آورده که اول محرمی که امام به شهادت رسیده، روز چهارشنبه بوده است؛ در این صورت نمی‌تواند روز عاشورا دوشنبه بوده باشد.
نویسنده پس از ذکر این مباحث تاریخی، پیش از آنکه به ذکر شرح حال شهدای کربلا بپردازد، یادآور شده که امکان نگارش کتاب به شیوه مقاتل برایش وجود ندارد؛ لذا ابتدا اسامی و انساب آنها را ذکر می‌کند و سپس به مقاتل می‌پردازد. وی شهدای از نسل ابی‌طالب را ذکر می‌کند که از آن جمله‌اند: مسلم بن عقیل، علی بن حسین(ع)، جعفر بن علی بن ابی‌طالب و عباس بن علی بن ابی‌طالب. او سپس تعداد فرزندان ابی‌طالب که در واقعه کربلا به شهادت رسیدند را - به‌جز علی بن عقیل بن ابی‌طالب که اختلافی است و از ناسخ التواريخ نقل شده - 22 مرد دانسته است.