قرآن کریم (ترجمه شیخ الهند)
قرآن کریم (ترجمه شیخ الهند)، ترجمه فارسی تحت‌اللفظی از قرآن کریم است از محمود حسن (شیخ الهند) با تصحیح، بازترجمان و ویرایش محمدعلی کوشا.
| قرآن کریم(ترجمه شیخ الهند) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شیخ‌الهند، محمودحسن (مترجم)
کوشا، محمدعلی (مصحح) طه، عثمان (خطاط) |
| عنوان‌های دیگر | قرآن. فارسی - عربی |
| ناشر | احسان |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1393ش. |
| چاپ | چاپ یکم |
| شابک | 978-964-356-985-3 |
| زبان | عربی - فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش9 / 59/66 BP |
اصل این ترجمه به زبان اردو از مولانا محمود حسن ملقب به شیخ الهند بوده است.[۱]
محمود حسن در 1335 در جزیره مالت به اتهام شورش علیه حکومت وقت محاکمه شده و در همان جزیره به زندان رفت. در دوران زندان از اول شوال 1335 ترجمه قرآن را به زبان اردو آغاز کرد و در دوم شوال 1336 آن را به پایان رساند و تصمیم داشت برای آن پانوشت‌هایی اضافه کند. برای پانوشت‌ها، اقدام به بازبینی آن نمود و تا پایان سوره مائده را به سرانجام رساند، اما به دلیل بیماری حاصل از زندان از ادامه پانوشت‌ها بازماند. بقیه پانوشت‌های آن را «علامه شبیر احمد عثمانی» به انجام رسانیده است.[۲]
این اثر اردوزبان بنا به تصریح مترجم آن بر اساس ترجمه «موضح الفرقان» شاه عبدالقادر به درخواست عده‌ای از دوستانش به نگارش درآمده است و به سه ترجمه پیش از خود، یعنی ترجمه شاه ولی‌الله دهلوی، شاه رفیع‌الدین و شاه عبدالقادر اشاره می‌کند که با استفاده از آنها این ترجمه را سامان بخشیده است.[۳]
ترجمه و تفسیر «موضح الفرقان محمود حسن به زبان اردو، توسط شاگردش مولانا شبیر احمد عثمانی به افغانستان منتقل می‌شود و در آنجا لجنه‌ای از علمای کابل به ترجمه فارسی آن می‌پردازند و عنوان «تفسیر کابلی» را پیدا می‌کند که بارها در پاکستان و افغانستان و ایران تجدید چاپ شده است. پس از آخرین چاپ جدید آن توسط نشر احسان در تهران، ناشر، پیشنهاد تصحیح، بازترجمان و ویرایش کامل آن را به همان سبک ترجمه تحت‌اللفظی به محمدعلی کوشا می‌دهد. ترجمه کابلی در واقع ترجمه‌ای مضمونی و به تعبیر دیگر ترجمه‌ای آزاد از ترجمه شیخ الهند به سبک مترجمان حنفی خراسان و شبه قاره هند، رویکرد خاص خود را دارد و می‌توان گفت از ادبیات فارسی قرن 5 و 6 و 7 کم‌وبیش تأثیر پذیرفته است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
سخن ویراستار کتاب.