واحدی، علی بن احمد
ابوالحسن على بن احمد بن محمد بن على متویه نیشابورى متوفاى سال 468 هجرى از علماى بزرگ قرن پنجم به شمار مى‌آيد. حركت فرهنگى و علمى در قرن پنجم در نيشاپور، دوران طلايى خود را مى‌گذراند، در حديث، فقه، تفسير و رشته‌هاى علوم ديگر، علماى بزرگى پرورش يافتند، در حركت تفسيرى، اهل حديث و اشاعره، معتزله و شيعه، مفسران بزرگى چون ثعلبى، طوسى و طبرسى و ديگران، تربيت شده تفاسير مهمى را نگاشتند، حتى، علماى صوفى مسلك و باطنى نيز تفاسير مهمى مانند حقايق التفسير ابوعبدالرحمن سلمى و لطائف الإشارات قشيرى را در اين قرن ارائه دادند. پرورش واحدى در اين شرايط از او انسانى محدث، فقيه، اديب، شاعر، متكلم و مفسر ساخته بود، كه توانست ميان علماى برجسته، سرآمد زمان خود گردد.
| نام | واحدی، علی بن احمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | واحدی النیسابوری، ابوالحسن علی بن احمد
النیشابوری، ابی‌الحسن علی بن احمد ابوالحسن علی واحدی نیشابوری |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 468 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01526AUTHORCODE |
هر يك از علوم خود را از اساتيد فن اخذ نموده بود، فقه، حديث، ادب، و...، تفسير را نزد ثعلبى مفسر مشهور، فرا گرفته بود.
آثار
در تفسير حداقل سه دورۀ البسيط در 16 مجلد، الوسيط در 4 مجلد و الوجيز فى تفسير القرآن در يك مجلد نگاشته است كه بعنوان تفسير واحدى مشهور شده، يك نسخۀ خطى از تفسير وجيز در كتابخانۀ مدرسۀ شهيد مطهرى تهران به شمارۀ 2062 موجود است. فخر رازى نيز استفادۀ قابل توجهى از تفسير واحدى نموده است.
از ديگر تأليفات قرآنى واحدى مى‌توان از: جامع البيان فى تفسير القرآن، الحاوى لجميع المعانى (احتمال دارد در بردارندۀ مجموعه سه تفسير وى باشد)، مقاتل القرآن (تا پايان قرن هشتم موجود بوده است)، مختصر فى علم فضائل القرآن، رسالة فى شرف علم التفسير (نسخۀ خطى اين رساله در دار الكتب المصرية موجود است.)، نفى التحريف عن القرآن الشريف، معانى التفسير، مسند التفسير، نام برد.
از ميان تأليفات قرآنى ايشان، فقط اسباب النزول به شكل چاپى موجود مى‌باشد.