ابن وزیر، محمد بن ابراهیم
محمد بن ابراهیم (775-840ق)، معروف به ابن وزیر، فقیه و مجتهد یمنی.
| نام | ابن وزير، محمد بن ابراهیم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ابن الوزير، ابوعبدالله عزالدين محمد بن ابراهیم
ابن الوزير، محمد بن ابراهیم يماني، محمد بن ابراهیم صنعاني، ابوعبدالله محمد صنعاني، محمد بن ابراهیم صنعاني، عزالدين محمد |
| نام پدر | ابراهیم |
| متولد | 775ق |
| محل تولد | هجرة الظهران یمن |
| رحلت | 840ق |
| اساتید | قاضی عبدالله بن حسن دواری صعدی زیدی
سید علی بن محمد بن ابوالقاسم حسنی زیدی قاضی علی بن عبدالله بن ابی‌الخیر |
| برخی آثار |
ترجیح أسالیب القرآن علی أسالیب الیونان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE33600AUTHORCODE |
ولادت
ابوعبدالله محمد بن ابراهیم بن علی بن مرتضی بن مفضل حسنی در سال 775ق، در هجرة الظهران یمن متولد شد[۱].
تحصیلات و اساتید
وی علوم مختلف را در صنعا، صعده و مکه آموخت[۲].
فقه را نزد قاضی عبدالله بن حسن دواری صعدی زیدی، اصول فقه و تفسیر را نزد سید علی بن محمد بن ابوالقاسم حسنی زیدی، کلام را از محضر قاضی علی بن عبدالله بن ابی‌الخیر، عربی را از برادرش هادی و قاضی محمد بن حمزة بن مظفر و حدیث را در مکه از قاضی محمد بن عبدالله بن ظهیره شافعی آموخت.
عقاید
ایشان در مکه تحت تأثیر افکار سلفی قرار گرفت؛ لذا بعد از برگشت به یمن توسط علمای یمن مورد حمله واقع شد. علمای یمن با او بسیار به مجادله و گفتگو پرداختند. یکی از اساتیدش علی بن محمد بن ابی‌القاسم در مقابله و اعتراض به او رساله‌ای نوشت و ابن وزیر در جواب استادش کتاب «العواصم و القواصم» را نگاشت.
شوکانی (متوفی 1250ق) او را بسیار ستوده، به‌گونه‌ای که ابن وزیر را مجتهد مطلق معرفی می‌کند. درباره ابن وزیر می‌گوید: او در جمیع علوم متبحر گردید و سرآمد هم‌نوعان و علمای زمان خویش گشت و شهرتش فراگیر شد. کلماتش شبیه کلمات معاصران و علمای بعدش نبود، بلکه وی به سبک ابن حزم و ابن تیمیه سخن می‌گفت و می‌نوشت.
آیت‌الله سبحانی درباره ابن وزیر می‌گوید: ایشان با تمام هوش و استعدادی که داشت تحت تأثیر جریان سلفی قرار گرفته که توسط ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم مطرح شده است؛ جریانی که از یک طرف خواستار اجتهاد آزاد و رها شدن از تقلید و از سوی دیگر معتقد به تعطیل عقل در حوزه معارف است و تقلید از ظاهر الفاظ نصوص وارده در معارف را خواهان است.
وفات
ایشان در سال 840ق، بعد از اینکه گوشه‌نشینی اختیار نمود، از دنیا رفت.
آثار
- العواصم و القواصم في الذب عن سنة أبي‌القاسم؛
- إيثار الحق علی الخلق في رد الخلافات إلی المذهب الحق؛
- تنقيح الأنظار في علوم الآثار؛
- البرهان القاطع في إثبات الصانع؛
- ترجيح أساليب القرآن علی قوانين المبتدعة و اليونان؛
- أنيس الأكياس في الاعتزال عن الناس؛
- الروض الباسم المنتزع من العواصم و القواصم؛
- حصر آیات الأحكام الشرعية؛
- دیوان شعر[۳]؛
- قبول البشری بالتيسير لليسری؛
- نصر الأعيان؛
- التأديب الملكوتي؛
- الحسام المشهور في الذب عن الإمام المنصور؛
- قواعد التفسير؛
و...[۴].
پانویس
منابع مقاله
وابسته‌ها
ترجیح أسالیب القرآن علی أسالیب الیونان