بهجت، محمدتقی
محمدتقى بهجت (1294-1388ش)، عالم، فقیه، عارف، از مراجع تقلید شیعه، از شاگردان محمدحسین غروی اصفهانی (مشهور به کمپانی) و سید علی قاضی، از جانب سید علی قاضی لقب فاضل گیلانی گرفته بود.
| نام | بهجت، محمدتقی |
|---|---|
| نامهای دیگر | آیت‌الله بهجت
بهجت فومنی، محمدتقی محمدتقی بن محمود فومنی |
| نام پدر | كربلايى محمود بهجت |
| متولد | 1294ش/1334ق |
| محل تولد | فومن گیلان |
| رحلت | 1388ش یا 1430ق - قم |
| اساتید | آقا ضياى عراقى |
| برخی آثار | بهجه الفقیه |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00043AUTHORCODE |
ولادت
در اواخر سال 1334ق، در شهر مذهبى فومن واقع در استان گيلان، چشم به جهان گشود. شانزده ماه از عمرش نگذشته بود كه مادرش به سراى باقى شتافت و از اوان كودكى طعم تلخ يتيمى را چشيد.
پدرش، كربلايى محمود بهجت، از مردان مورد اعتماد شهر فومن بود و در ضمن اشتغال به كسب و كار، به رتق و فتق امور مردم مى‌پرداخت و اسناد مهم و قباله‌ها به گواهى ايشان مى‌رسيد. وى اهل ادب و از ذوق سرشارى برخوردار بوده و مشتاقانه در مراثى اهل‌بيت(ع) به ويژه حضرت ابا عبدالله الحسين(ع) شعر مى‌سرود، مرثيه‌هاى جانگدازى كه اكنون پس از نيم قرن هنوز زبانزد مداحان آن سامان است.
تحصیلات
محمدتقى تحصيلات ابتدايى حوزه را در مكتب‌خانه فومن به پايان رساند و پس از تحصيلات ادبيات عرب در سال 1348ق، هنگامى كه تقريباً چهارده سال از عمر شريفش مى‌گذشت، براى تكميل دروس حوزوى عازم عراق شد.
تحصیل در کربلا
حدود چهار سال در كربلاى معلى اقامت گزيد و افزون بر تحصيل علوم رسمى از محضر استادان بزرگ آن سامان همچون مرحوم حاج شيخ ابوالقاسم خويى (غير از آيت‌الله خويى معروف) بهره برد.
تحصیل در نجف
در سال 1352ق براى ادامه تحصيل به «نجف اشرف» رهسپار شد و سطح عالى علوم حوزه را در محضر آيات عظام همچون حاج شيخ مرتضى طالقانى به پايان رساند و پس از درك محضر آيات عظام آقا ضياى عراقى و ميرزاى نايينى، وارد حوزه درسى آیت‌الله حاج شيخ محمدحسین غروى اصفهانى شد.
افزون بر اين ايشان از محضر آيات عظام حاج سيد ابوالحسن اصفهانى و حاج شيخ محمدكاظم شيرازى، صاحب حاشيه بر مكاسب و در حوزه علوم عقلى، كتاب «الاشارات و التنبيهات» و «اسفار» را نزد آیت‌الله سيد حسین بادكوبه‌اى(ره) فرا گرفت و در زمان شاگردى به تدريس سطوح عالى پرداخت و در تأليف كتاب «سفينه‌البحار» محدث كبير، حاج شيخ عباس قمى(ره) را يارى كرد.
در زمينه تهذيب نفس در زادگاهش فومن از كودكى محضر عالم بزرگوا «سعيدى» و در كربلا از برخى علماى ديگر بهره برد. ايشان در درس‌هاى اخلاقى آقا سيد عبدالغفار در نجف اشرف شركت جسته و از آن استفاده كرد، تا اين‌كه در سن هجده سالگى به محضر پرفيض عارف كامل حضرت آیت‌الله سيد على آقاى قاضى بار يافت و مورد ملاطفت و عنايات ويژه آن استاد معظّم قرار گرفت. در عنفوان جوانى چنان مراحل عرفان را سپرى كرد كه غبطه ديگران را برانگيخت.
سفر به ایران
در سال 1364ق موافق با 1324ش با قلبى صيقل يافته از معنويت و سينه‌اى مالامال از عشق به حضرت حق و با كوله‌بارى از علم و كمال راهى سرزمين خويش شد و در زادگاهش تشكيل خانواده داد و در حالى كه آماده بازگشت به نجف اشرف بود،
اقامت در قم
هنگام عبور از قم، در زمانى كه هنوز چندين ماه از مهاجرت حضرت آیت‌الله بروجردى(ره) به قم نگذشته بود، موقتاً مقيم شد و خبر رحلت اساتيد بزرگ حوزه علميه نجف را يكى پس از ديگرى شنيد، از اين رو در شهر مقدس قم رحل اقامت افكند.
حضرت آیت‌الله بهجت پس از ورود به قم، خدمت آيات عظام كوه كمره‌اى حضور يافت و در بين شاگردان درخشيد همچنين در درس حضرت آیت‌الله بروجردى حاضر شد.
با توجه به اين‌كه ايشان به سبب شهرت‌گريزى عمدتاًً در منزل خود تدريس می‌كردند، با وجود اين افراد بسيارى از محضر آن جناب استفاده كردند كه برخى از آنان خود صاحب رساله و فتوا هستند: محمدتقى مصباح يزدى، عبدالمجيد رشيد پور، سيد مهدى روحانى، على پهلوانى تهرانى، مختار امينيان، محمدهادى فقهى و....
وفات
حضرت آیت‌الله بهجت در ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه روز یکشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۸ در سن ۹4 سالگی به علت ایست قلبی درگذشت. جنازه وی پس از تشییع انبوه مردم و اقامه نماز بر آن توسط آیت‌الله جوادی آملی در حرم حضرت فاطمه معصومه(س) (در مسجد بالاسر) دفن شد.
آثار
برخى از آثار اين عالم عارف عبارتند از:
- مباحث الاصول
- دوره كامل طهارت
- بهجة الفقيه
- دوره كامل كتاب زكات
- استفتاءات
- حاشيه بر كتاب ذخيره العباد
- رساله توضيح المسائل(فارسی و عربى)
- مناسك حجّ
- وسيله النجاه
- جامع المسائل
- مناسك حج و عمره