عزالدين، نجلاء
نجلاء ابوعزالدین، (1907م-؟) اولین زن عربی است که موفق به دریافت مدرک دکترا شده است. کتاب «الدروز في التاريخ» درباره تاریخ دروزیان، از اوست.
زندگینامه
در كتاب «الكاتبات اللبنانيات، بيبليوغرافيا، 1850- 1950» درباره زندگی او این‌چنین آمده: او اکنون در هشتمین دهه زندگی خود (هشتادسالگی) است. وی در «العبّادية» به دنیا آمد و در مدرسه آمریکایی بیروت تحصیل کرد، سپس با پدرش به پاریس سفر کرد و به دبیرستان راسین پیوست. پس از بازگشتش به بیروت، برای ادامه تحصیل در دانشگاه، به ایالات‌متحده سفر کرد و در کالج واسار (Vassar) مشغول به تحصیل شد. نجلاء عزالدین مدرک کارشناسی را از آنجا دریافت کرد. او برای ادامه تحصیل در رشته تاریخ، در دانشگاه شیکاگو بورسیه شد و در سال 1934م. با درجه دکترا از آنجا فارغ‌التحصیل شد. دکتر نجلاء ابو عزالدین اولین زن عربی بود که توانست درجه علمی دکترا کسب کند. او به لبنان بازگشت و در کالج جونیور مشغول به کار شد. سپس به عراق رفت و در آنجا تدریس کرد. هنگامی که به لبنان بازگشت، موسی علمی و ساطع حصری برای تأسیس کتابخانه‌هایی برای دفاع از آرمان فلسطین، به وی ملحق شدند؛ بنابراین او برای خواندن، سخنرانی و نوشتن در این زمینه، به ایالات‌متحده سفر کرد و پس از نکبت فلسطین (مهاجرت دسته‌جمعی فلسطینی‌ها در سال ۱۹۴۸ که در اصطلاح رایج اعراب به آن «النکبة» می‌گویند.)، به لبنان بازگشت و شروع به نوشتن کرد.
خانواده
نجلاء ابوعزالدین، دختر دکتر مصطفی بن امین بن ابراهیم بن منصور ابو عزالدین (1878-1949م.) است. پدرش هم متولد العبادیه بود. او در سال 1903م. دکتر ارتش مصر شد. وی اولین عرب بود که ریاست بیمارستان خارطوم، بزرگ‌ترین بیمارستان سودان به وی سپرده شد و این سمت قبل از آن بر عهده پزشکان انگلیس بود. دکتر مصطفی در تأسیس انجمن دانش دروزی در سال 1911 شرکت کرد و اعتماد صندوق آن را بر عهده گرفت. وی عضو انجمن‌های دیگری بود. در اواسط دهه چهل، به‌عنوان عضو شورای عالی بهداشت منصوب شد. درزمینهٔ ادبیات، او تحقیقاتی علمی و ادبی داشت که در روزنامه‌های لبنان و مصر منتشر شده است.[۱] طبعاً شخصیت نجلاء ابوعزالدین تحت تأثیر این پدر و عمویش دکتر سلیمان ابوعزالدین -یکی از محققان و مورخان برجسته جهان عرب (1833-1971م.)- بوده است.
آثار
دکتر نجلاء ابو عزالدین راه عموی مورخ خود را ادامه داد و به انجام تحقیقات تاریخی و انتشار کتاب و مقاله پرداخت. نشر آثار زیر نتیجه کار و تلاش اوست:
- الجذور العرقية للدروز (به معنی ریشه‌های قومی دروز) به زبان انگلیسی؛
- العالم العربي، که تحقیقی است درباره جهان عرب در گذشته، حال و آینده به زبان عربی و انگلیسی؛
- تحقیقی به زبان فرانسه درباره جمال عبدالناصر و اعراب؛
- دفترچه خاطرات عمویش، سلیمان ابو عزالدین، که در سه بخش منتشر شده؛ قسمت اول در مورد دادگستری در لبنان، بخش دوم در مورد اقتصاد و سومین بخش درباره اسناد سیاسی است؛
- کتاب دروز در تاریخ، که در سال 1984م. توسط بنیاد بریل در لیدن هلند به زبان انگلیسی منتشر شد و تحت عنوان «الدروز في التاريخ» به عربی ترجمه شد و در 1985م. توسط دارالعلم بیروت منتشر شد؛
- علاوه بر این موارد، دکتر نجلاء ده‌ها مقاله در مجلات تخصصی جهان و کشورهای عربی منتشر کرده است[۲].
پانویس
منبع مقاله
- پایگاه اینترنتی عربی مجله فرهنگی العمامة، در تاریخ 19 مهر 1399ش؛ به آدرس:
http://www.al-amama.com/index.php?option=com_content&task=view&id=162