شهیدی، سید جعفر
سيد جعفر شهيدى (1297-1386ش)، نویسنده، تاریخ‌نگار، مترجم، پژوهشگر برجسته زبان و ادبیات فارسی و استاد تمام دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، رئیس مؤسسه لغت‌نامه دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی،
| نام | شهیدی، سید جعفر |
|---|---|
| نام‌های دیگر | سید جعفر شهیدی
Jafar Shahidi |
| نام پدر | سیدمحمد سجادی |
| متولد | 1297 ش |
| محل تولد | بروجرد |
| رحلت | 1386 ش یا 1429 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | بهره ادبیات از سخنان علی علیه‌السلام
پس از پنجاه سال پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین عليه‌السلام |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00922AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1297 در خانواده‌اى مذهبى در بروجرد به دنيا آمد.
تحصیلات
تحصيلات عمومى خود را همان جا و در كنار خانواده‌اش گذراند.
در سال 1320 براى تحصيل علوم دينى و فقه و اصول راهى نجف شد؛ اما بعد از هشت سال، به علت بيمارى و نياز به مراقبت دايمى به ايران بازگشت. وى جواز اجتهاد در رشته فقه و اصول خود را هنگام تحصيل در حوزه علميه نجف اشرف كسب كرد.
در سال 1330 به تدريس در دبيرستان‌هاى تهران پرداخت و در همان سال انتشار مجله فروغ علم را عهده‌دار شد.
فعالیت‌ها
در هنگام تدريس و اشتغال مدرک كارشناسى الهيات را كسب كرد و در سال 1328 با دعوت على‌اكبر دهخدا به همكارى با وى پرداخت.
شهيدى در سال 1340 مدرک دكترى ادبيات فارسى خود را در رشته تاريخ و ادبيات از دانشكده ادبيات دانشگاه تهران دريافت كرد و از همان سال به تدريس در دانشگاه پرداخت.
در سال 1342 معاونت مؤسسه دهخدا را بر عهده گرفت و در سال 1346 همكارى با دكتر محمد معين در تهيه فرهنگ فارسى معين نقش داشت.
شهيدى در سال 1373 با سفرى به چين، استادى افتخارى را از دانشگاه پكن گرفت.
آثار
از تأليفات‌او عبارتند از: كتاب مهدویت در اسلام در سال 1329، جنايات تاريخ، در سه‌جلد، چراغ روشن در دنياى تاريك يا زندگانى امام سجاد(ع)، كتاب پس از پنجاه سال (پژوهشى تازه پيرامون قيام امام حسين عليه‌السلام)، و شرح لغات و مشكلات ديوان انورى، تاريخ تحليلى اسلام تا پايان امويان، زندگانى حضرت فاطمه(ع) و آشنايى با زندگانى امام صادق(ع)، زندگانى على بن الحسين(ع)، ستايش و سوگ امام هشتم در شعر فارسى، عرشيان، شرح مثنوى شريف، جلد چهارم (دنباله كار جلد مرحوم فروزانفر) و جزء و دفتر دوم)، شرح مثنوى دفتر سوم، از ديروز تا امروز (مجموعه مقاله‌ها) به كوشش هرمز رياحى و شكوفه شهيدى، على از زبان على (شرح زندگانى اميرمومنان)، از تا نيز شرح مثنوى دفتر چهارم، پنجم و ششم.
تصحيح آثارى چون تصحيح آتشكده آذر اثر لطفعلى بيك آذر بيگدلى، به همراه مقدمه، فهرست و تعليقات سيد جعفر شهيدى از آثارى تصحيحى او است.
او در سال 1341 تصحيح دره نادره اثر ميرزا مهدى‌خان استرآبادى، و در 1337 تصحيح براهين العجم، اثر محمدتقى سپهر را به همراه تهيه حواشى و تعليقات تصحيح كرد.
ابوذر غفارى نخستين انقلابى اسلام، شير زن كربلا اثر بنت الشاطى، انقلاب بزرگ اثر دكتر طه حسين و نهج‌البلاغه از آثار ترجمه‌اى او هستند.
محمد خاتم پيامبران، مقاله از ولادت تا بعثت، ج اول و از بعثت تا هجرت، ج دوم، يادنامه علامه امينى، -محيط ادب (مجموعه سى گفتار به پاس پنجاه سال تحقيقات و مطالعات سيد محمد محيط طباطبايى)، با همكارى حبيب يغمايى، محمد ابراهيم باستاتى پاريزى و ايرج افشار، نيز از مقالات منتشر شده استاد سيد جعفر شهيدى هستند.
كتاب پس از پنجاه سال (قيام امام حسين(ع) او به زبان‌هاى عربى، انگليسى، تركى استانبولى، تركى آذربايجانى، ژاپنى و اردو، ترجمه شد و نيز كتاب زندگانى حضرت فاطمه به زبان تركى استانبولى و عربى و همچنين تاريخ تحليلى اسلام به زبان‌هاى عربى، يونانى ترجمه شده است.
استاد شهيدى همچنين بيش از يكصد مقاله به زبان فارسى و عربى دارد كه قسمتى از مقاله‌هاى فارسى او در مجموعه‌اى به نام (از ديروز تا امروز) گردآورى و چاپ شده و مقاله‌هاى عربى او نيز در مجله‌هاى ايران، الجزيره و عراق چاپ شده‌اند.
او كتاب‌هايى نيز دارد كه به دريافت جايزه نايل شده‌اند كه از جمله آن‌ها مى‌توان به دره نادره، زندگانى فاطمه زهرا(س)، نهج‌البلاغه و شرح مثنوى اشاره كرد
وابسته‌ها
زندگانی علی بن الحسین علیهماالسلام
شیر زن کربلا یا زینب دختر علی علیه‌السلام
زندگانی امام صادق جعفر بن محمد علیه‌السلام
پس از پنجاه سال پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین عليه‌السلام
منتخبی از نهج‌البلاغه به همراه خلاصه‌ای از کتاب (علی از زبان علی)
تاریخ تحلیلی اسلام از آغاز تا نیمه نخست سده چهارم
یادنامه علامه امینی، مجموعه مقالات تحقیقی
فاطمه(س) دختر محمد(ص) ـ زندگانی تأثر برانگیز سیده زنان
انقلاب بزرگ (بضميمه علي‌عليه‌السلام و دو فرزند بزرگوارش)