حالت، ابوالقاسم
ابوالقاسم عبداللَّه فرد (1292-1371ش)، متخلص به حالت فرزند كربلائى محمدتقى، شاعر، مترجم، محقق، طنزپرداز ایرانی
ولادت
ابوالقاسم حالت، فرزند محمدتقى در خانوادهاى با فرهنگ و اصیل ایرانی و مذهبى در سال 1292 هجرى شمسى در تهران چشم به جهان گشود.
تحصیلات
دوران تحصیل ابتدایی و متوسطه را گذراند، از همان دوران کودکی به شعر و نقاشی و موسیقی و نویسندگی علاقه داشت،
پس از كسب تحصيلات در شركت ملّى نفت ايران استخدام و مشغول به كار شد و تا زمان بازنشستگى در خدمت اين سازمان بود. ابوالقاسم در جوانى به فراگيرى زبانهاى عربى و انگليسى و فرانسه پرداخت و از سال 1314 هجرى قمرى به شعر و شاعرى روى آورد و به سرايش شعر در قالب كهن و تذكره نويسى همت گماشت.
وی از سال ۱۳۱۷ همکاری خود را با مجله معروف فکاهی توفیق آغاز کرد و بحر طویلهای خود را با امضای هدهد میرزا و اشعارش را با اسامی مستعار خروس لاری، شوخ، فاضل ماب و ابوالعینک به چاپ میرساند. علاقه به مسائل دینی سبب شد از سال ۱۳۲۳ هر هفته چند رباعی جدی که ترجمهای از کلمات قصار علی بن ابیطالب(ع) بود در مجله «آئین اسلام» چاپ کند.
او پس از پیروزى انقلاب اسلامى و بعد از مدتى کنارهگیرى از طنزپردازى حرفهاى، از ۱۳۶۷ش با خورجین و سپس از نخستین شماره گلآقا در ۱۳۶۹ش با آن همکارى جدّى کرد. همکارى او با گلآقا تا آخر عمرش ادامه یافت. عمده آثار حالت، کارهاى طنز او و حاصل همکارى دراز مدتش با نشریات، از توفیق تا گلآقا است.
حالت در ترانهسرایی نیز دستی توانا داشت و عموماً این ترانهها در قالب فکاهی، انتقادی علیه وضعیت سیاسی و اجتماعی آن زمان بود. حالت در آن سالها با نشریات امید، تهران مصور و پیام ایرانی نیز همکاری داشت و ملکالشعرا بهار او را به کنگره نویسندگان ایران دعوت نمود.
ديوان حالت كه مشتمل بر قطعات ادبى، مثنوىها، قصائد، غزليات و رباعيات است خود نمايانگر عمق دانش ادبى اين محقق است. اشعار و مقالات زيباى او در كليّه روزنامههاى كثير الانتشار و مجلات و کتابهاى شعر در نيم قرن اخير چاپ و منتشر مىگرديد.
وفات
وى در سال 1371 هجرى شمسى پس از يك عمر خدمات علمى و فرهنگى، در تهران درگذشت.
آثار
مهمترين آثار او عبارتند از:
ديوان اشعار (اشعار، رباعيات)، پروانه و شبنم، گلزار خنده، ديوان ابوالعينك، فكاهيات حالت، ديوان شوخ، ترجمه فروغ بينش، ترجمۀ شكوفههاى خرد، ترجمه راه رستگارى، كلمات قصار على بن ابىطالب عليهالسلام، ترجمه مجموعه تاريخ كامل ابن اثير، ترجمه تاريخ فتوحات مغول و...