پیدایش و گسترش تشیع
پیدایش و گسترش تشیع ترجمه سلیس و روان سید جواد خاتمی از کتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة» تألیف عبدالله فیاض است. در ابتدای کتاب مقدمه‌ای از آیت‌الله سید محمدباقر صدر ارائه شده است.
| پیدایش و گسترش تشیع | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فياض، عبدالله (نویسنده)
صدر، محمدباقر (مقدمه نويس) خاتمي، جواد (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | تاريخ الاماميه ترجمه کتاب «تاريخ الاماميه» |
| ناشر | ابن يمين |
| مکان نشر | ايران - سبزوار |
| سال نشر | مجلد1: 1382ش , |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-8195-01-3 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای کتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة» کتاب‌شناسی مناسب تهیه شده است؛ لذا در این نوشتار مطالبی درباره ترجمه آن ارائه می‌شود.
مترجم در ابتدای مقدمه‌اش بر کتاب هدف از ترجمه این اثر را «آشنا ساختن محققین و علاقهمندان به چگونگى پیدایش شیعه و تشیع و سیر پیشرفت شیعه تا زمان غیبت امام زمان(عج) و نامیده شدن آن به شیعه امامیه و نیز فرقههاى غلات و موضع شیعه امامیه نسبت به آن‌ها و مطالب سودمند دیگرى در مورد اعتقادات اساسى این فرقه و مرکزیت کوفه در زمان ائمه(ع)» دانسته است[۱].
وی در ترجمه سعی نموده از ذکر دیدگاه‌‌های شخصی و توضیحات زیاد پرهیز کند: «در ترجمه کتاب سعى من بر آن بوده است که نظریات مؤلف را به فارسى درآورده و از توضیحات و حواشى زیاد خوددارى نمایم»[۲].
اگرچه در این اثر توضیحات اندکی از مترجم دیده می‌شود اما مطالبی که نیاز به نقد و توضیح داشته را متذکر شده و البته این موارد را با ذکر «م» در انتهای آن‌ها از مطالب نویسنده مشخص کرده است؛ به‌عنوان‌مثال در نقد این عبارت: «فرزندان امام حسین(ع) به‌ویژه آنانى که بعدها به ائمه معصومین معروف شدند، پس از شهادت امام حسین(ع) از سیاست کنارهگیرى کردند و راه ارشاد و عبادت و پرهیز از دنیا را در پیش گرفتند» می‌نویسد: «این عقیده مؤلف خالى از اشکال نیست؛ چنانکه شهیدآیت‌الله صدر نیز در مقدمه کتاب به این نکته اشاره کردند، خوانندگان محترم مىتوانند به مطالب سودمندى که آیت‌الله صدر بیان داشتند، مراجعه نمایند»[۳]. همچنین آنجا که در مقدمه آیت‌الله صدر به موضوع اجتهاد می‌رسد. لازم می‌داند که سخن آیت‌الله صدر در رابطه با اتهام «اجتهاد رأی» در شیعه را که آیت‌الله صدر در نسخه دیگری از این مقدمه - که پس از چاپ این کتاب چاپ شده و ایشان مطالب جدیدی را بدان افزوده‌اند- آورده را تذکر دهد[۴].
مترجم در ترجمه آیات و روایات متن آن‌ها را علاوه بر ترجمه ذکر کرده است؛ از آن جمله است آیاتی از سوره بقره و قصص و بخشی از خطبه مشهور قاصعه که درباره ارتباط بی‌نظیر علی(ع) با پیغمبر(ص) و توجه پیامبر به آماده کردن و تربیت آن حضرت[۵]. در رابطه با اشعار نیز آنجا که اشعار ام‌هیثم نخعی را در مرثیه علی(ع) می‌آورد علاوه بر ترجمه، متن اشعار را نیز برای راحتی پژوهشگران ذکر می‌کند[۶].
فهرست مطالب در ترجمه برخلاف اصل در ابتدای کتاب ذکر شده است. در انتهای اثر نیز تنها فهرست منابع و آیات ذکر شده اما از فهارس فرق و اعلام که در متن اصلی آمده خبری نیست؛ لذا ترجمه به لحاظ تحقیقی ضعیف‌تر از متن اصلی است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.