زبان قرآن
زبان قرآن کتابى است به قلم مقصود فراستخواه و به زبان فارسى، بنا به گفتۀ مؤلف در مقدمه كتاب، در اين كتاب از منظر زبان‌شناختى و زيباشناختى به قرآن نگاه شده است، هرچند زبان قرآن ممكن است از ديدگاههاى گوناگون، موضوع مطالعات بسيار باشد امّا اين كتاب از نگاه زيباشناختى گزارشى تاريخى ارائه و رويكردهاى گوناگون به اين كلام آسمانى و سير تطوّر آنها را بيان داشته است.بنابراین مركز ثقل بحثها زيباشناسى است اما احيانا ملاحظاتى معرفت شناسه‌گانه و زبان‌شناسه‌گانه نيز در كار آمده است.
| زبان قرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فراستخواه، مقصود (نویسنده) |
| ناشر | شرکت انتشارات علمی و فرهنگی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1376 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | -964-445-060-4 |
| موضوع | قرآن - حروف مقطعه
قرآن - مسایل ادبی قرآن - مسایل لغوی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 82 /ف4ز2 |
در اين پژوهش نه تنها اثر موسيقايى كلام بلكه جنبه‌هاى آوا-معنايى(فونو-سمانتيك) و هنر تصويرى و دراماتيكى آن نيز مد نظر بوده است.بخشى ديگر از مباحث كتاب، دربارۀ زبان تمثيلى، كنايى و نمادين قرآن، از نظرگاه معنى شناسى(علم دلالت) و زيباشناسى است.و در پايان از آراء گوناگون در باب حروف مقطعه سخن رفته است.كتاب آراء متقدمان را با متأخران مقايسه كرده و نمونه‌هاى گوناگون تاريخى را، از گذشته تا به روزگار معاصر، فرادست آورده است.
ساختار
اين كتاب داراى يك مقدمه و 14 فصل مى‌باشد كه در ابتداى هرفصل چكيدۀ آن فصل آمده است.
فصل اول: فلسفه‌هاى و زبان دين(نگاهى از بيرون و با فاصلۀ دور)
فصل دوم:خاستگاه و سير تاريخى توجهات و مطالعات زيباشناختى در زبان قرآن(اعجاز بيانى) گزارشى تاريخى.
فصل سوم:عنصر آهنگ و زيبايى در زبان دين
فصل چهارم:آواشناسى زبان قرآن، انسجام و روانى آن و سنفونيهاى زيبايش.
فصل پنجم:هماهنگى(هارمونى)آيات و پايان بندها
فصل ششم:برخى تقارنهاى زيباى ديگر در بافت زبان قرآن، مانند اشتقاق، جناس، طباق و تقابل، مشاكله، عكس و...
فصل هفتم:معادلۀ آوايى-معنايى(فونو-سمانتيك) در زبان قرآن.
فصل هشتم:هنر تصويرى در زبان قرآن
فصل نهم:زبان بى‌نهايت خرد-معنايى بى‌نهايت خرد(كوانتم زبان قرآن)
فصل دهم:سخن سخته و زبان سنجيدۀ قرآن
فصل يازدهم:جانشين‌ناپذيرى و بى‌بديلى در واژگان و تعابير قرآنى
فصل دوازدهم:ابررسانايى در زبان قرآن
فصل سيزدهم:عنصر مجاز، كنايه، استعاره و تمثيل در زبان قرآن
فصل چهاردهم:حروف رمز (كدها) در زبان قرآن.
در پايان كتاب هم پنج پيوست و كتابشناسى-اضافه شده است.پيوستها عبارتند از:
پيوست 1:اشاره‌اى بر توجه به آگاهى و عقل و استدلال در زبان قرآن.
پيوست 2: اشاره‌اى به لزوم هم سخنى زبان ايمان با زبانهاى ديگر.
پيوست 3: فهرست برخى از جلوه‌ها و جنبه‌هاى مربوط به زيبايى‌هاى زبان قرآن در سخن
پيامبر و ائمه عليهم الصلاة و السلام و صحابيان.
پيوست 4:اشاره‌اى به مبانى كلامى سخن گفتن خدا با رسولان.
پيوست 5:نقدى بر سير تحوّل قرآن.
نسخه‌شناسى
اين كتاب به قلم مقصود فراستخواه نگارش يافته و در قطع رقعى با جلد شوميز و در 320 صفحه براى بار اول در سال 1376 از سوى شركت انتشارات علمى و فرهنگى به چاپ رسيده است.
منابع مقاله
- مقدمه كتاب
- بهاءالدين خرمشاهى، دانشنامه قرآن، ج اول، ص 1144