شریعتمداری، سید محمدکاظم
آيت‌الله سيد محمدكاظم شريعتمدارى (1282-1365ش)، از مراجع تقلید، مؤسس دارالتبليغ اسلامى
| نام | شریعتمداری، کاظم |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | 1282 ش |
| محل تولد | تبریز |
| رحلت | 1365 ش یا 1406 ق یا 1986 م |
| اساتید | آيت‌الله عبدالكريم حائرى يزدى |
| برخی آثار | تحقیق و تقریرات فی باب البیع و الخیارات |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06643AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1282، در تبريز متولد شد. وى از سلسله ساداتى است كه نسبش به امام سجاد(ع) منتهى مى‌شود. يكى از اجداد وى، ابوالقاسم جعفر بن حسين از نوادگان حسن اَفطَس بن على اصغر بن امام زين‌العابدين بوده كه اكنون در بروجرد به امامزاده جعفر معروف است.
تحصیلات
ايشان تحصيلاتش را در علوم دينى در تبريز آغاز كرد و قبل از سن بلوغ در درس مكاسب حاضر شد و در 18 سالگى خود مكاسب تدريس مى‌نمود.
وى پس از طى مقدمات و سطوح نهايى، چندى از مجلس درس آيت‌الله ميرزا صادق و آيت‌الله حاج ميرزا ابوالحسن انگجى استفاده نمود و ضمنا سطوح عالى رسائل و مكاسب را تدريس مى‌كرد. در سال 1343ق مهاجرت به قم نمود و در مجلس درس آيت‌الله عبدالكريم حائرى يزدى حاضر شد و حكمت را از آقا شيخ على‌اكبر يزدى آموخت و دو مرتبه به نجف اشرف مسافرت كرده و از درس آيات عظام: محمدحسین نايينى، سيد ابوالحسن اصفهانى و ضياءالدين عراقى استفاه نمود. دروس اخلاقى و فقهى را نيز نزد آيت‌الله حاج ميرزا جواد ملكى تبريزى آموخت. وى اجازه و تصديق اجتهاد خود را از حضرات آيات: عراقى، اصفهانى و عبدالكريم حائرى يزدى دريافت نمود. بنا بر دعوت علماى تبريز از عراق به ايران مراجعت و در تبريز به تدريس فقه و اصول پرداخت تا سال 1369ق كه به درخواست گروهى از فضلاء تبريزى مقيم قم، به حوزه قم برگشت و مشغول به تدريس فقه و اصول استدلالى شد.
مرجعیت
بعد از رحلت آيت‌الله بروجردى در سال 1962م، وى به عنوان يكى از مراجع پيشتاز با مقلدانى از ايران، پاکستان، هندوستان، لبنان، كويت و قسمت‌هاى جنوبى خليج فارس تبديل شد كه به همراه آيت‌الله گلپايگانى و مرعشى نجفى در قم مشهور به آيات ثلاثه شدند.
در 15 خرداد 1342ش، به سبب مخالفت امام خمينى(ره) با اصول شش‌گانه انقلاب سفيد، شاه امام(ره) را دستگير و به تهران برد و زندانى كرد. طبق قانون اساسى مشروطه، مجتهدين و مراجع تقليد مصونيت از محاكمه داشتند و امام(ره) به عنوان مرجع تقليد معروف نبود، لذا قصد محاكمه و اعدام ايشان را داشتند. براى نجات ايشان از اعدام و نيز آزادسازى آقاى قمّى و محلاّتى از زندان، آيت‌الله شريعتمدارى به تهران رفته و امام خمينى(ره) را به عنوان مرجع معرّفى كرد تا از اعدام ايشان جلوگيرى كند.
ايشان مؤسس دارالتبليغ اسلامى بود كه بعدا به «دفتر تبليغات اسلامى» تغيير نام داد.
وفات
وى در غروب پنج‌شنبه مطابق با 14 فروردين 1365ش در بيمارستان مهراد تهران، بر اثر نارسايى كليه درگذشت.
آثار
برخى از تقريرات دروس ايشان مكتوب و منتشر شده است.
از جمله آثار ايشان، عبارت است از: خلاصة الاحكام؛ مناسك حج؛ مناهج التقى؛ حاشية على عروة الوثقى؛ تحقيق و تقريرات فى باب البيع و الخيارات و وسيلة العباد ليوم المعاد.