منهاج الكرامة في معرفة الإمامة
منهاج الكرامة في معرفة الإمامة، تألیف علامه حلى است. مؤلف در اين كتاب با آوردن دلايل عقلي و نقلي فراوان، به اثبات حقانيت مذهب شيعه و امامت علي بن ابي‌طالب(ع) و فرزندانش پرداخته است.
| منهاج الکرامة في معرفة الإمامة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | موسسه پژوهش و مطالعات عاشورا. گروه معارف اسلامی (محقق)
مبارک، عبدالرحیم (محقق) علامه حلی، حسن بن یوسف (نویسنده) |
| ناشر | تاسوعا |
| مکان نشر | مشهد مقدس - ایران |
| سال نشر | 1379 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-90423-6-9 |
| موضوع | امامت - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
شیعه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 223 /ع8م8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار و گزارش محتوا
اين كتاب از كتاب‌هاي تراث شيعي و مشتمل بر شش بخش است. نویسنده در بخش اقوال مذاهب درباره امامت میگويد: «اماميه معتقد به اين امور است: عدل خداوند، امامت استمرار نبوت و لزوم عصمت امام؛ اما اهل سنت بر خلاف اين امور عقيده دارند».
وي در بخش دوم، به تفصيل به توضيح ادله حقانيت مذهب اماميه پرداخته كه عبارتند از: 1. درست‌ترين و بهترين مذهب در مسائل اصولي و فرعي؛ 2. سخن شيخ طوسي درباره حديث پيامبر(ص) كه فرقه ناجيه اماميه است؛ 3. قطع و جزم اماميه بر نجات ائمه و پيروانشان؛ 4. اماميه مذهب خود را از ائمه معصوم(ع)، كه مشهور به كمالات انساني‌اند، گرفته‌اند؛ 5. تعصب نداشتن اماميه در غير حق؛ 6. فضايل و كمالات بي شمار اميرالمؤمنين علي(ع) و نقايص زياد صحابه.
نویسنده در بخش بعدي، ادله امامت اميرالمؤمنين علي بن ابي‌طالب(ع) را چنين برمی‌شمارد: ادله عقلي (عصمت، نصب، حفظ شريعت، قادر بودن خداوند بر نصب امام معصوم و افضليت); ادله نقلي: چهل برهان از آيات قرآن، دوازده حديث از پيامبر(ص)، دوازده ويژگي خاص علي(ع) كه دالّ بر امامت او است.
وي در بخش چهارم، سه راه براي اثبات امامت باقي ائمه(ع) ذكر میكند: نص، لزوم وجود امام معصوم در هر زمان و دارا بودن فضايل كه باعث امامت آنها است.
علامه در بخش پنجم، چهارده دليل بر عدم امامت کسی كه خود را مقدم بر علي(ع) بداند، آورده است. وي در بخش پايانی كتاب، دلايل اثبات خلاف ابوبكر را چنين رد كرده است: اجماع با نص در تعارض است، حديث اقتدا مستلزم خلافت او نيست و آيه 40 سوره توبه دلالت بر نقص او میكند.
اين كتاب براي سلطان محمد خدابنده اولجايتو نوشته شده و تأثير به سزايي در شيعه شدن او و بسیاری ديگر از مردم داشت. لذا بعضي از اهل سنت وقتي تأثير فراوان اين كتاب را ديدند، پيش ابن تيميه رفتند و از او كمك خواستند كه ابن تيميه كتاب منهاج السنة را در ردّ اين كتاب نوشت.
شرح
منهاج الكرامه داراى شرحى به زبان عربى است كه توسط آیت‌الله سيد على حسينى ميلانى از علماى معاصر قم نگاشته شده است و در همين برنامه موجود است. البته اين كتاب مذكور كه تاكنون فقط يك جلد از آن در 582 صفحه براى بار نخست در سال 1376ش 1418ق توسط موسسه انتشارات هجرت، قم منتشر شده تنها مشتمل بر شرح فصل اول و دوم كتاب منهاج الكرامه است.
نسخه شناسى
- نسخه كتابخانه آستان قدس رضوى به شماره 13754.
- نسخه كتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى، قم كه ضمن مجموعه 49 به شماره «20ب-74ب» نگهدارى مى‌شود.
- نسخه‌اى ديگر در كتابخانه مذكور كه ضمن مجموعه «2523» به شماره «1پ-67ر» نگهدارى مى‌شود.
نسخه حاضر در برنامه به تصحيح عبدالرحيم مبارک، در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 216صفحه براى بار نخست در سال 1379ش. توسط انتشارات تاسوعا، مشهد، منتشر شده است.
منابع مقاله
- مقدمه عبدالرحيم مبارک(مصحح كتاب).
- محمدرضا ضميري، كتابشناسی تفصيلي مذاهب اسلامی.
- حسينى ميلانى، سيد على، مقدمه شرح منهاج الكرامه.
وابسته‌ها
شرح منهاج الکرامة في معرفة الإمامة و الرد علی منهاج السنة لإبن التیمیة
دراسات في منهاج السنة لمعرفة ابن تيمية مدخل لشرح منهاج الكرامة
الأئمة الاثناعشر في كتاب منهاج الكرامة للعلامة الحلي و نقد كلام ابن تيمية حولهم