نورانی، مصطفی
آیت‌الله مصطفى نورانى اردبيلى، در سال 1305ش، در روستای «تقى ديزج»، از توابع اردبيل، در يك خانواده روحانى ديده به جهان گشود. پدرش، به نام ملا شكر الله، از علماى آن سامان و اولين استادش نيز به شمار مى‌رفت. او، الفباى علوم را از وى فراگرفت. پس از وى، برادر بزرگش، به نام ملا عيسى كه او نيز از علماى دين بود، بهره برد، سپس يكى از علماى آن سامان، به نام ميرزا عبدالحسين واعظى، به وى صرف و نحو را آموخت و در سن هفده سالگى، به مدرسه ملا ابراهيم اردبيلى وارد مى‌شود و از محضر علمايى مانند شيخ ابراهيم كلانتر، محمد صادق نمينى، حاج شيخ غفور، شيخ غلام حسين مجتهد و سيد ناصر مشكينى، دروس سطح را به پايان برد.
| نام | نورانی، مصطفی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1424 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE03028AUTHORCODE |
وى، در سن بيست و پنج سالگى، به شهر مقدس قم رفته و از آيات ثلاثه، مرحوم آیت‌الله حجت، آیت‌الله صدر و آیت‌الله خوانسارى استفاده كرد و سپس به درس مرحوم آیت‌الله بروجردى، مرحوم امام خمينى و آیت‌الله داماد رفت.
مرحوم آیت‌الله نورانى، در سال 1333ش، وارد حوزه نجف مى‌شوند و از دروس آيات عظام آقاى حكيم، آقاى خويى، آقاى شيرازى، آقاى شاهرودى، آقاى اصطهباناتى و آقاى حلى، على التناوب استفاده كرده و پس از مدتى به قم بازگشته و دوباره از درس آيات عظام آقاى بروجردى و امام بهره‌ها برد و تقريرات درس امام را به رشته تحرير درآورد و در همين ايام، با اشاره ايشان، شرح مكاسب را تأليف و منتشر نمود.
مرحوم آیت‌الله نورانى، با تأسيس مؤسسه‌اى به نام مكتب اهل‌بيت(ع)، بنيان يك حركت علمى و تحقيقاتى را از حدود چهل سال قبل، پايه‌گذارى نمودند. قبل از تأسيس مؤسسه، شبانه‌روز، مشغول تحقيق، تأليف و تدريس بود و ناگفته نماند اولين اثر وى در سن بيست و پنج سالگى با انتشار كتاب «العقد و الحل» آغاز شد.
فعاليت‌هايى كه در مؤسسه انجام گرفت، در دو بخش است:
بخش اول، كتب حوزه را تشكيل مى‌دهد كه شامل صرف، نحو، منطق، بلاغت، درايه، رجال، قواعد فقه، فلسفه، اصول فقه و غيره مى‌شود.
بخش دوم، علوم اسلامى است كه با علوم روز تطبيق شده و شامل اقتصاد، روان‌شناسى، جامعه‌شناسى، رياضيات، طبیعیات و طب است چنان‌كه دايرةالمعارف طب اسلامى، بر اساس آيات و روايات و تطبيق آنها با طب قديم و جديد با روش علمى، در بيش از ده هزار صفحه تنظيم است.
تأليفات
مرحوم آیت‌الله نورانى، نزديك به صد و شصت تأليف دارند كه برخى چاپ و منتشر شده است؛ تأليفاتى از قبيل:
1. دايرةالمعارف طب اسلامى(درباره اين كتاب، به تفصيل سخن خواهيم گفت)؛
2. گياهان دارويى؛
3. سخنى چند با موحدين؛
4. بررسى عقايد و اديان؛
5. قواعد الصرف؛
6. انقلاب علمى اسلامى؛
7. قواعد علم الحديث؛
8. الفلسفة الاسلامية؛
9. قواعد البلاغة على ضوء القرآن و السنة؛
10. اخلاق به ضميمه اخلاق در خانواده؛
11. راهنماى درمان طبيعى در طب اسلامى؛
12. قواعد النحو؛
13. طبيب معنوى؛
14. خداگرايى؛
15. طب اسلامى؛
16. چهره‌هاى فراموش شده؛
17. فلسفه اقتصاد اسلامى(تطبيق با اقتصاد ملت‌ها، به‌خصوص اقتصاد مارکسیسم)؛
18. شناخت فلسفه و فلاسفه(پيامبران و علوم)؛
19. منطق فارسى؛
20. الحل و العقد؛
21. شرح كتاب المكاسب.
وفات
سرانجام آن عالم ربانى و جليل القدر كه در زهد و ورع و تقوا و احراز كمالات معنوى و اخلاقى نمونه‌اى از علماى سلف بود و عمر پربركت خويش را در ترويج علوم اهل‌بيت(ع) سپرى نمود، در سن هفتاد و هفت سالگى، در تاريخ 8 آبان 1382ش، مطابق با رمضان المبارک 1424ق، بعد از نماز ظهر و عصر به لقاء الله نائل آمد. جنازه شريفش را بعد از تغسيل و تكفين و طواف در حرم حضرت معصومه(ع)، در قبرستان شيخان به خاک سپردند.