الأصول (نجم‌آبادی)
الأصول، تقريرات درس حضرت آيت‌الله شيخ حسین نايينى، متوفاى 1353ق و آقا ضياء عراقى، متوفاى 1361ق، است كه به قلم آيت‌الله ميرزا ابوالفضل نجم‌آبادى متوفاى 1385ق، به زبان عربى، به رشته تحرير درآمده است.
| الأصول | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | موسسه آیت‌الله بروجردی قدس‌سره (اعداد)
نایینی، محمدحسین (محاضر) عراقی، ضیاءالدین (محاضر) نجم‌آبادی، ابوالفضل (مقرر) |
| عنوان‌های دیگر | من تقریرات بحث العلمین الایتین النائینی و العراقی قدس‌سرهما |
| ناشر | موسسة آیت‌الله البروجردي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1380 ش |
| موضوع | اصول فقه شیعه |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 159/8 /ن3الف6 |
ساختار
كتاب، در سه جلد و مجموعا بيش از هزار و هشت‌صد و سى صفحه تدوين شده و در ضمن مجموعه آثار مؤلف، تحت شماره‌هاى 4 تا 6 به چاپ رسيده است.
جلد نخست، شامل چهار رساله است: اولى، در معانى حرفى، دومى، در مباحث الفاظ، سومى، در نواهى و چهارمى، در مفاهيم و مطلق و مقيد است. جلد دوم، مشتمل بر مباحث قطع و ظن و جلد سوم، شامل مباحث استصحاب است.
گزارش محتوا
كتاب، با رساله‌اى در معانى حرفيه از مباحث الفاظ آغاز شده است و در آن، موضوعاتى چون فرق بين معانى حرفيه و اسميه و كلام در اسماء افعال مطرح گرديده است.
بخش دوم، رساله‌اى ديگر در مبحث الفاظ و در موضوع اوامر است كه شامل تقريرات درس ميرزاى نايينى است و به مقولاتى چون فرق بين تعارض و تزاحم، مقدمات ترتب و تزاحم قيود پرداخته است.
سومين نوشتار مجلد نخست، رساله‌اى در نواهى است و به تقريرات درس آقا ضياء عراقى اختصاص دارد. اجتماع امر و نهى، بحث در مندوحه، اقسام مانع و حرمت تشريعيه از مضامين این بخش است.
رساله چهارم كه درباره مفاهيم و مطلق و مقيد است نيز از جمله تقريرات درس آقا ضياء عراقى مى‌باشد.
جلد دوم، مباحث قطع و ظن و برائت را مطرح كرده و موضوعاتى چون حجيت خبر واحد، بيان ظنى، ادله برائت، استدلال با اجماع، شبهه وجوبيه، كلام در اقل و اكثر و قاعده لا ضرر و... مورد بررسى قرار گرفته است.
سومين جلد، به مباحث مرتبط با استصحاب اختصاص يافته كه مجموعا تقريرات درس آقا ضياء عراقى را در بر مى گيرد. اقسام استصحاب و حجيت آن، كلام در معنى استصحاب و شرايط آن، بقاء يقينى در قواعد تجاوز و فراغ، اصالت صحت و اقسام شرط و... مضامين جلد آخر را تشكيل داده‌اند.
وضعيت كتاب
در آخر هر جلد، فهرست آيات، احاديث، منابع و موضوعات ذكر شده است.